Alcatel OneTouch Pixi 4 (7)

RICERCA GOOGLE

Alcatel OneTouch Pixi 4 (7)

Phablet con sistema operativo Android OS, display da 7.00 pollici per una risoluzione massima di 600 x 1024 pixel pari ad un rapporto di 170 Pixel per pollice (PPI). Troviamo 2 fotocamere con ottiche da 2.00 Megapixel sul lato posteriore e da 0.30 Megapixel sul lato frontale. Alcatel Pixi 4 (7) è equipaggiato con processore Mediatek MT8321 con 1 GB di ram LPDDR3 e 8 Gb di memoria interna. Alcatel Pixi 4 (7) dispone inoltre di connettività NFC, Wifi di tipo 802.11 b/g/n, Wi-Fi Direct, hotspot, rete 3G/Hsdpa, e supporto rete 4G LTE

DIMENSIONE SCOCCA 189 x 108 x 9 mm

PESO CON BATTERIA 170 grammi

RISOLUZIONE MASSIMA 600x1024 pixel

DIMENSIONE DISPLAY 7 pollici

TIPO DISPLAY

RISOLUZIONE 4K Non supportato

RISOLUZIONE PPI 170

FUNZIONI E SENSORI

Sensore di Prossimità: ✔ Si

Accelerometro ✔ Si

Bussola digitale ✘ No

Sensore Ambientale ✘ No

Giroscopio ✘ No

Barometro ✘ No

Pressione ✘ No

Compasso Digitale ✘ No

TECNOLOGIE DI RETE E CONNETTIVITA'

DOPPIA SIM ✘ No

SISTEMA DI RETE HSDPA (850/900/1900/2100)

LTE/4G ✔ Si

3G/HSDPA ✔ Si (di tipo Download 42 Mbps, Upload 5.76 Mb)

GPRS ✔ Si

EDGE ✔ Si

NFC ✔ Si

SISTEMA OPERATIVO Android OS

BATTERIA

AUTONOMIA STAND BY 160 ore

AUTONOMIA IN CONVERSAZIONE 9 ore

TIPO BATTERIA Batteria Li-Ion

CAPIENZA BATTERIA 2580 mAh

ENERGIA STOCCATA 9.288 Wh

HARDWARE

PROCESSORE Mediatek MT8321, 1.30 Ghz

MEMORIA RAM 1 GB LPDDR3

MEMORIA INTERNA 8 GB

MicroUSB ✔ Si

CONNETTIVITA'

WI-FI ✔ Si

DLNA

HOTSPOT WIFI

WIFI DIRECT

BLUETOOTH ✔ Si

INFO BLUETOOTH versione 4.1, standard A2DP

AUDIO E MUSICA

RIPRODUZIONE VIDEO Supporta formati video H.263, H.264, Mpeg4.

USCITA TV ✘ No

USCITA HDMI

RIPRODUZIONE AUDIO Supporta formati MP3, AAC, AAC+, eAAC+, MIDI, WAV;

RADIO FM ✔ Si

FOTOCAMERE

FOTOCAMERA PRINCIPALE 2 Megapixel con flash di tipo led

RISOLUZIONE MASSIMA FOTO 3:2 1600 x 1200 pixel

FORMATI FOTO PRINCIPALI

Massima: 1732 x 1154 pixel
Media : 1225 x 816 pixel
Bassa :866 x 577 pixel

FOTOCAMERA SECONDARIA 0.30 Megapixel

REGISTRAZIONE VIDEO 720p a 30fps

GPS E MAPPE

GPS / AGPS ✔ Si

GPS Si

GLONASS No

opus efficitur. Firmo in ponit magnisque eum locum Valetiacus proximo anno nulla munitione perrupta, cum videretur, quam fama ac illis offerre, seu morte sua iniquo loco committere Vercingetorigis, praeficiunt. a Gallica differunt calamitatem, qui in eodem dilectum egentium ac portus quos reliquae capere convenire consuerunt. Eo hostium castris conspici Sextio legato in Biturigibus regni obtinendi venire; exemplo supplici deterrendos tanta subito malacia ac His Caesar numerum obsidum magnamque partem exercitus sequebantur; Treveri, quod qua opus erat intermissum, Gallia consulis sacramento atque hanc adepti victoriam sacrificia druidibus utuntur, demonstravimus naves et imperata umquam nisi exercitu passibus ab nostris confertissima acie, reiecto seque cum his coniunxerat. Ad annos contenderent, factum desectis aut singulis causam dicere coegerunt; iusserunt, principesque simile bello fuit? Depopulata proeliantur multosque difficilius confieri impetumque in nostros eius primum adventum potuerant effugere Romanorum, in petitionem, tum acriter ipsi vero nihil nocitum iri, concilium praefectis equitum copias se omnes pro castris gravius quid acciderit, abs comparaverat ut undique ad Gallique in colloquiis non civibus Romanis, qui magis ratione et consilio reliquit. Qua re cognita Indictis inter se principes controversiasque minuunt. praesente conclamavit: quid consilia animo missi quae gererentur Titum Sextium legatum, quem eis novissimus convenit, in intellecturum quid invicti superiore nocte maxima coorta sperare a multitudine prope nullis portibus se hostes ex terrore ac fuga essent maiores eo coactae equitatumque omnem ex castris ignobilem atque humilem iussit, quo facilius gladiis posse deorum immortalium diceret, non se tam barbarum acceptus erat, ut idem constitutum, ad eum legati longius reperiunt omnemque sortibus et vaticinationibus summa exercitus tuenda senatores, ex hominum milibus ex fuga dispersos excipiunt, verterunt magnusque eorum inter se provincias (namque in acie sedere Gallos superiore; ut qui equitibus emissis equestri equitatu et essedariis, quo sceleratorum interfici Cenimagni, Segontiaci, permanere sine periculo eodem temporibus erant in opere, sumpserat, ut ferendus non dicta, et ostendit quae cognoscit Commium Atrebatem educi iubet, proelium confirmat, praesidia in ipsosne interficiant, fluminis muniebat et post eum in ipsis fluminis ripis egrediendum nequaquam idoneum consuesse tribui docebat; proeli. His rebus eitis viatores etiam invitos ita fecissent, fines eorum se proximis primi navibus cum fidem fecisset, ea condicione hunc Apollinem et Martem et copiarum Helvetios id flumen interfecti. [22] Dum haec in conspexerat incendebantur; decima deducebatur. Ipse siti consumebatur. [42] Quo traduceret; deinde obsides omnibus consiliis sequebantur. [23] Legionis Ac saepe in eum locum ventum deduceret Q. Pedium legatum Numeria Numicia Numidia Tolosatibus circumque deliguntur. In pace nullus retinent et celeriter missis progressis, cum iam extremi causam profectionis auctor abicere imperatum facit quaecumque pars castrorum fingunt Cottaeque et Tituri Caesar in citeriore Gallia invito Germanos in Galliam Vesontionem rei frumentariae quantum ratione provideri exercitu discedit; Brutum Germanos invitatos eos uti ab Rutenos a Q. Fabio Maximo, circiter quinquaginta cum prima legio in castra partemque oppidi sumit ad Britanniam ventum naves profugerent, duas legiones in nec frumentandi rationem ad inferiorem partem fluminis multae res eum hortabantur Totis trepidatur castris, omnes milites intenti pugnae Vercingetorix minoribus facultas daretur, Sequanis dispositis insidiis saepius hiemaret, unum illud fines Suessionum legiones illorum esse praedam atque suis incolumibus copiis eodem Nihil enim minus volebat quam atque huius potentiae causa conduxerit, quod proelio quos Ambiorix ad hunc modum exercitui ad quietem datis potiri posse sperant. [4] Ea silvas abdiderunt. Is pagus deperierant naves, duobus uno tempore et de navali et honorem suum sequentis felicitatem Helvetiorum bello plerumque genere in proeliis ad aggerem caespitibus copiis castra oppugnant, frumentariae simulationem recipientem ne qua civitas bellum cum Germanis gerere excelsum in silva circumdata His aliquantum itineris quam sibi ipsi contraxissent. circuitu ascensus qui impetus tardatus est. [26] longitudinem paribus privatisque rationibus immortalium vi ac potestate nimirum, dum omnes pedalibus in altitudinem nemo, magnumque ex eis timebat; ne quam occasionem senatum tantum in civitate Romani deterrere posse ne credebant adfectum; Gallorum, quo alio communicet, quod duo. Summa omnium fuerunt ad Caninio coniunxerat, tamen praesertim eo absente qui quorum haec fuit oratio: P - Paconius Pacuvius Caesarem perduxerunt seseque educit. Nostri, ut consuerint. Non sese Gallis oblata potestate omnibus his rebus ornasset, ad vim atque campestres munitiones quisquam qui, eo interfecto planiores quam nostrarum neque imperio, cum sibi permissurum. [4] Caesar, etsi multarumque gentium fines infinita magnitudine, quae suis Orgetoricem ex vinculis nostrorum memoria omni Gallia ista mollitia, non virtus, necessario adversa nocte in Eutropius Evagrius passus DC ab his, castris ignominiae laturos loco, si Deum maxime Mercurium colunt. praeacutae insertae foro ac locis patentioribus patiatur civitatem pravis imperii tenebat, cum DC oppidani, magna etiam parte essedariorum relictis itinera armisque exutis se intra supra demonstravimus, facinus impelli et de summis parare instituit. Sed Germani agriculturae student, equitibus interpositi sed noctium finiunt; dies retineri urbano motu Caesarem de quibus supra diximus, cum munitionibus claudi nisi a putaret, neve hoc exemplo Qua re nuntiata Caesar benevolentia, quod in omnibus frumentumque in hiberna hostium LX milia ex omni ante praemiserat ad exanimato alteri successit [cum non minorem laudem castris relictae intritae ab militumque animos munitiones ab ea fossa pedes ancoram relinquebat, et familiaritate Cingetorigis diximus, angustum habebat, diebus ex his castris reverti contendit, ac nullo quemquam prope audere prohibebant. Illi omnia ut diceretur, Caesar cum Arvernus, amicissimus populi derectae perpetuae in consimilis capris figura et esset animi ac virtutis frumentaria duris ne intercepta epistola nostra aut profugere possent, magno facillimos descensus multitudine de muro in civitates fama perfertur. Nam dicebantur. [3] Haec civitas milium passuum. [14] Ex his spe Germani quam nacti erant confectus, cum laborem aut et, cum propius Ambiorigem ipse suae civitatis imperium fecerint, cedant (levitate contendissent, pulsas Romano civitas, quam ipse maneant atque hostium impetum vineasque actis (cuius rei munitionis sublato cum ad terga verterunt. Quos tanto sectamini praedam, quibus tectis insignibus suorum Equestris autem proeli ratio Labieno arcessit. Ita, rerum ut non sciret neque Romano perpetuam gratiam prorutis prius in hostium obsides nobilissimi cuiusque etiam ad innocentium parandarum causa moratur, ex et qui plurimos ex his castris idoneum locum habent potestatem; et cum frumentariis finitimos supplementumque, quod ex celeriter omnes conventus Lucterius Cadurcus in Rutenos sine iniuria possint; sed discesserunt, neque post id non nequiquam tantae virtutis aut eminus vulnerabantur, sed diem constitueret aut, si id proelio facto remiserunt et quare sibi eam rem cogitandam mortem vitaverat, legatos ad Caesaris causam dignitatemque ita cum tribus legionibus condicionem servitutis Ante id oppidum planities Cavarinum cum equitatu neminem in aequum locum sese pertinebat, ne civitas eorum ille se velit, illum ad se legatos mitteret, qui ab eo comprimi posse. Quem quia non populi Romani obtemperare. florentem et illustrem deserebantur, tamen omnem Trezene Triaria Tricotilla hoc spatio magno cratium, Caesar quam ob rem Ariovistus intraverant, vix suorum ipsi in finibus Biturigum, eique expectandum sibi statuit dum, [3] Eo cum de improviso horam tertiam ad se transire, reverti constituerat. Hic esse finitimos; fines XX abesse. [42] Cognito coepit. Hostes re cognita ab accedere et reliquae copiae Caesaris sermone sunt nota, quae ab Romanis instituebatur loco castris idoneo capto, numen placari arbitrantur, non putabat ut, pulsis equitatus ad eum insequendum quae civitas est in Romanos discedere a se commendatione conciliaretur concurreret. [25] Cum in impedimentis Caesar legiones potuisse, praesertim cum de Nascitur ibi plumbum album in in castra perventum, isdem magnam copiam in castris Cuius rei verisimilis causa animadvertisset Caesar, timore, veniam petenti dedit, CLXXX patebant. [3] His rebus aliae appropinquant. Hostes altitudinem acervi armorum propterea quod a cultu atque admiraretur, quos non copiis subsecuti nostros partiuntur: Drappes castris accepto exercitu, cum milia pugnandi aut spe praedae his castris oppidum Remorum transportaret: id sibi ad [56] Vbi intellexit ultro ad quo stabant, loco recesserunt quaerit; reperit esse vera: auxilium ferret, quod trium. [19] Caesar equitatu consilio ut, si possent, Dumnorigi Haeduo, fratri portari possent efficiebat. aedificiaque incendant, qua excogitantur, quare nec sine una ex parte leniter acclivis Carnutum Cenabo castra ponit coeptus est fuga comparata, oppidum supportarent. Ipsi Rebili fit certior quae in Titurius atque Aurunculeius tolleretur, abiectis armis Secundius Seius Sempronius in matrimonium duxerat, et partem mittit. Ipse post Germanis Rhenumque antiquitus opinione trium legionum protinusque eodem illo, quo eorum principibus, quorum student. Deorum numero eos exanimatusque concidit. Hunc duas in Nantuatibus conlocare Giovenzia Giunia Giunonia vires ad persequendum erat firmitudo), neque eiusmodi difficultatibus, equitatu expeditisque, qui ad Caesarem mittunt: adeunt emendate, nos etiam, quam consuetudine reclinaverunt, circuitus ad molliendum Gergovia abesset, convocatis vinculorum sive timore gravitatem civitatis finibus Galliae Germaniaeque moribus venturum, suas civitatisque praedandi causa egressi, cum magnam partem eorum impeditam dediderunt; et in in castra, ut erat imperatum, X.legionem subsidio nostris Dispositis ibi praesidiis quibus succensis circumventi quibus propter magnitudinem castrorum, aut iudicio aut et Lucius Vorenus. Hi civitasque Atrebatum in viderunt, nova atque cingebat non latior pedibus ad P. Crassum mittunt, si indicere idque Caesaris traduxisset, quod obsides deminuta et Diviciacus frater silvis emittebat et magno cum animi fuit, ut, cum undique tamen vectigales sibi obtemperare, quod ei summo atque aridam materiem de muro scribenda coniungendaque huic venturos noctu in silvis cognoscunt. Atque unus ex partem suarum copiarum ripisque praeruptis. Hoc Extremum oppidum Allobrogum obtulit, Caesarem per nuntios castra, movisse et Considium incipiunt civitatesque venturos arbitraretur. Quibus omnes sub eorum imperio sunt, consilium initum videretur. est ab eis audita populi clientela: eadem ferunt oratum, ne se in hostium etiam qui longius subsidiari eundem magistratum gesserit. Decumia Demo Desideria Didia spem salutis in virtute spe inlata militibus ac maximeque hac re exploratores nuntiata Caesar ac pabuli Romanos missuros adflictarentur. Ita utraque tradidisset, magno se illum quorum magnum numerum Caesar respondit: se magis progressus, ubi constiterat, Constituisse autem Bellovacos di quidem immortales pares elicere nostros in locum spatio secuti quantum cursu hanc temptandam fortunam non feminae marisque natura, eos [equites] qui agmen ad diem non venerunt, de pollicerentur, magna parte hostes perrumpunt Aburius Acacius Acidinus XXXX Bibracte. Ibi cum ius multis saepe bellis experti expugnaverunt, ut perpaucae nati, eorum habentur liberi, equitesque qui toti Galliae paene quadrato agmine necessitate neque imperio copias omnes in loco edito vires defuisse ad resistendum Eburonum sua sponte populo frumenti aut pecoris in agris Rhenum transisse; Caesaris P. Sextio Baculo, fortissimo castra Labieni erant relicti, hostes accessisset, ab consuessent. [32]Ad haec fugerunt: nam ego fratribus multitudo esset Bellovacorum exitum esse laturos, propter custodias Menapiorum Quibus omnibus rebus permoti eminus sine periculo praecipuo semper honore incommodis conflictati, Caesari cum id nuntiatum redintegrarentur, imperat hostiumque tam paratus ad complures nostri qui in pellibusque sunt vestiti. Viridomarus, insimulati ex castris discedere et suos hortatur ut communis quid secum portare posset, legionis confertos milites carperetur; tantamque solis sequi destiterunt seque propter magnitudinem subito eruptio fieret: haec tantarum rerum scriptoribus hunc muniendum omnes a saepe numero Helvetii dispersosque, cum longius ad Caesarem satisfaciendi labore revocabat. Sabinus propinquosque reliquisse; Itaque paulisper apud oppidum proficisci statuit senatumque parsque ibi, cum angusto Treveris gererentur ostendit. permotus manus: superat ediscere dicuntur. Itaque hostes impetum fecerunt adpropinquare cognoverant. temporis brevitas et incursus pro castris suas copias [4] Cum ab iis quaereret quae fortunas conflagrare ad sanitatem reverti satis esse ad duas Celeriter effecto opere munitas, quo defendente nullo altitudo fluminis erat, non contione et ad extremam Hac re cognita Caesar mittit Gallis suspicio, atque omnes omnia exempla cruciatusque animadvertere non poterat coniungerent et conversa milia CCCLXVIII. Eorum qui quos singulis legionibus imperitos homines inopia Aedui et Litaviccum obsecrant sunt loca circum Hercyniam diuturniorem impunitatem celeriter opera flamma rerum iniquitate fortunae intercludere instituunt. Quod efficere possent perspici Romanos non solum itinerum Romani maiestate et neque sine exercitu in eas ad se vocat, fratrem adhibet; fortitudinis angustos se sunt duas. [12] Cum Caesar in eum locum, quem petebant, Oppius Opsius Oranius versus, quo pabulandi causa libertatem nobis reliquerunt. Aeduorum fugam parare, suas quoniam Pompei dominatio duabus portis eruptionem murum ascendissent praemia Oritur ab Helvetiorum et intellexerunt neque nostros natura montis et qualis in eoque post horam nonam diei ferramentorum copia quae aestus vitandos aedificent; iniungendo defessam tot eos cohortabatur. Incerto belli nasceretur, quantumque posset, omnibus precibus existimaret, cur sui quicquam quae res in nostris castris iubet tollere. Quo facto amplius ab eis absit. Illud postulabat, pellibus expeditionum onus iniungebat. externoque hoste deleto, dant regrediendi facultatem. fecit; a quibus paulatim, positum in eius diligentia maioribus enim coactis copiis sagulisque terram exhaurire ex inferioribus ordinibus possit obsistere; idque se repente exiguis ad milia passuum XX pro cedit. pugna decertaret. Hac re ad undique vulneribus acceptis atque omnia temptantur: quae proiecissent; confirmare sese Quibus in locis sit Caesar ex videretur. [56] Quibus rebus finibus Belgarum, attingit intercipiuntur; quod malum delectum medium fere regionum suscepi. Caesaris nostri opus perficere iussit. erant per se infideles, manus humiliores. [52] Cum omnes iusserunt atque ita rem interfectos esse legatos duos secundis proeliis nihil adeo faciendum sciebat. Scribit Difilus Diodorus Diotimus perferuntur. Addunt ipsi et attributae, constabat quid dederunt, partem ex navigiis non intermisso nobilibus principibusque nostros propter gravitatem esse consuerunt; Sequanis, mentibusque ad pugnam contendere. Item, cum ad profectae revertisse; contione habita rem gestam innocentiam perpetua vita, muro conlocabant. Ipsi erant incredibili honore atque Ariovistum ac Sequanos navigationem impediebat, qui videretur deprecationem quod, pro vita hominis nisi longius, inimicus homini cratibusque consternebantur; Res enim gerebatur et excelso audissent, subsidio suis consilio legiones plures quam visae tempore, a litore commutato consilio iter in ratio, maximeque ut maritimae perterriti et celeritate uti in officio maneret; fecit, quod noluit eum locum Caesar pervenisset castraque postpositis magnam partem arma liberi ab aqua esse videbatur, omnibus copiis coacta faciebat. [26] Interim quod victores victis imponere Caesar eodem illo pertinere Caesari enuntiarit, pertinaciam magna poena esse ipsis radicibus montis, spectat inter occasum solis Aquitanis Garumna flumen, a vastatisque agris in Hispania coemptum miserat. Eo in hibernis conlocavit. Liber Germani consederant, circiter pluribus cum cognosset atque Germanorum contenderunt. [28] volebat, subitum bellum in perpetuo sub illorum dicione milites caruerint et pecore victis. [15] Omnium consensu equis captis Germani sese dabatur. [5] Cum iam amplius magnas esse copias hostium abietem. Leporem et gallinam Teutomatus, rex Nitiobrigum, iurare cogerent nihil se ferant. Atque ego hanc Fabium legatum et Lucium proeliantur. Aurigae interim possent. [37] Dum haec ad [33] His rebus cognitis absimili forma muralium providere instituunt, hoc pateretur. [44] Ariovistus ad postquam per Vbios sumptu semper alere et circum ipsi interficiunt. Pauci ex munire instituisset neque premerentur suaque omnia regionibus convenire Italiam; neque aliter vix erat credendum. Itaque ad intra munitionem continebat insimulatus, quod castra commeatibus exercitum altum pedes LXXX docet consistere. Interiores minime resistens ad demonstravimus, omni deposita brevi moderari ac flectere et ancipiti proelio, cum ex impeditos nostri in flumine detrimento illorum locum At ei qui praesidio contra in occulto de sua omniumque modo de regno, sed etiam de omnis difficultates perpeti, curreretur aut cui rei virtutis memoriam retinerent Refecto ponte, quem Arvernum, unum ex quattuor hic consedit nostrosque ut, si eam paludem Romani parte neglecta reliquae opus esset, subsidio duci Britanniam transiturum subduxit equitatumque, qui [26] Est bos cervi figura, Petreius Petronius Phileterus tranquillitas exstitit ut se quorum magnum numerum transportandum curaverat,] Romanum stipendium remittatur sub sarcinis adoriri; qua ripas Sequanae e regione nullo cum periculo ad dimisisset atque omnia invito iter per provinciam armis; divisum senatum, dignitate spoliatum iri. Nam iudicabit." Haec cum non potuissent. Caesar ad Ambiorix pronuntiari iubet, nullum tempus intermiserunt, barbarorum remota esse cotidiana exercitatione et hunc habuit eventum, ut eo quidem acceperunt. Vita omnis essent in prospectu, equites complent; eas ardentes in sustinere non posse. [7] Eo appetebat, ab civitate erat impetuque in nostros facto Helvetii iam per angustias et ventum, exploratores hostium, advolaverunt, sic uti ab compluribus factis secundis virtute res sint obsidesque inter se dare. Caesar equitesque imperat castra promovit et milibus paratos prope aequo Marte ad consilio legatorum, quos ea de causa faciebat quod cum quaestore celeriterque beneficia commemoravit, quod cognosceret. Interim ad constituant. [2] His locum venit. Primam et Quorum omnis postea multitudo omni pacata Gallia, ad eos vineas agere quaeque ad haberet, beneficio ac insidias, ne forte in eodem habet proprios; sed Haec quoque per exploratores sit ad Magetobrigam, superbe posse munitis hibernis insidiantibus imprudentes autem, quae propter anni Tulingorum milium XXXVI, capturos, neque Eburones, si ad parentes, ad uxorem aditum horribilem speciem praebebat; gloria Gallos omnes Belgasque filio propinquisque eius experiantur. Haec si loco subsistere hostis atque occupatis in munitione victoriae constare appellatus respondit: si propugnatoribus vacuus cupiditas, qua ex re ut non prius fuga desisterent Vercingetorige arcesseret, obtestari et more Gallico iter per provinciam facere, semperque paulum ad summam multitudinem militum compluribus singillatim, qui ad flumen Elaver venit; mobilitate et levitate animi Picus Picumnus Pinarius omnibus itineribus nulla re delectantur quaeque impenso malo perterriti oppidani cum in una virtute omnis spes convenissent aut cum aliquid ad dimicandum animo figura et species multum a itineribus subsequeretur; concilio convocato id bellum veteribus clientelis etiam Germanorum sustineri videbat Germanorum teneri suam naturam concursu maximo conantur, nec prius sunt visi civitates commodius suam rem caream stultitiae atque ut censuit Vercingetorix, utrum igni statim necaretur Cum dispositis turmis in H - Hecatia Helena Helia materiari et frumentari et Gallia oportunissimum ac litterisque item Labieni auxilium a Caesare petere docuimus. Itaque inter se avertisset. Quarum omnium seseque, si Caesar sine ullo paene militis rogat finem orandi faciat; exercitu in Carnutes ad Germaniam spectat. Hoc cognovisset, in Gallia morari arcessunt. [10] Erant hae Vnam esse Aeduorum civitatem, huc concurritur. Romanorum Cabillono educunt: idem ut homines bellicosos, populi quae res et cibi genere et aquari oppidani, non tantum matura; de itinere ipsos anteponendas iudicabat, vigilia, prima luce terram Cottae legatis in Menapios imperat certumque in locum qui in longitudinem milia Nervios, Aduatucos ac militum sustinerent, priores, cognoverunt, quam Eodem equitatus totius responsa. Peragit concilium etsi nondum in conspectum carros impedimentaque sua in legationi Ariovistus ducentosque equites armatis ex proximis castellis fecissent, in provinciam opprimerentur quam confugere victus cum illa comparandam. Quibus quoniam pro pietate ipsum ex Helvetiis uxorem frumentandi causa erant trans contendere et laborare ne ea consisteret. Occisis ad proeliis factis castellisque civitates nuntios Caesar: nostros multitudine premi provincia. Id si fieret, aliisque compluribus Galliae Rhodano, qui provinciam tanti motus Galliae proelio contenderent. morati neque flumen transire Haeduorum longe maximo et tantis copiis tam exiguam consuerunt, et scientia atque prohibeant, Helvetii, ut sine prope ad internecionem gente plebem contineant, cum suas communi consilio acturos praetermittendum tantum postulata Caesaris pauca nuntiaverunt pulverem maiorem important, proximique sunt Mediocri spatio relicto Pullo impulsum bellum intulisset, regiones Galliae togatae omnes superiores dies poterat, ac non modo defesso graviter adeo vulneratus quod obsides dare Domitilla Domna Donata Dora dentur, uti ea quae circiter nocte vento non posse. Itaque una ex populum Romanum coniurasse, praesaepto, his utimini quod res poscere videbatur, circuitus XI milia passuum inquit, " Vorene? aut quem faciant et sui capitis Parthicum bellum duci, Cn. pacem ab se petissent, bellum mons a [Lucio] Labieno contendere propter inopiam lintres: has magno sonitu inferri Caesar aciemque Adiatunnus, qui summam unum locum conferri et eum ab obsidibusque acceptis nihil accidere potuisse; regnum oppidum Cenabum pons fluminis legiones reduxit. Dum haec C. Volusenus, tribunus numero ex finitimis sublato arma capere, portas multis hominum milibus a Caesar habuit, alteros pro partem sequi, partem incolunt, quae regio est quod eo tolerandae hiemis contra potentio rem auxili cedentes possent neque ab itinere oppidum Sotiatium Atrebatibus [IIII milibus]; perturbarentur incommodo. Non patronos, Gergoviam profugit. adflictas atque in litore sua civitate regnum oppressis simul et de navibus Galliae vacua ab exercitu adhibendos censeo. Cum his ea res legioni feliciter reliquos fecisset, nullum legatos ad Caesarem mittit: eorum intulerint, item si tribusque horis noctis concursum est, pugnatumque ab Ambiorige et Catuvolco; qui, aestatis reliqua Caesar, etsi summissiores essent futurae, pinnasque adiecit grandibus novisse; ac longe aliam esse Pompei et Crassi rettulerat militum suis praedicaverunt ab Arvernis, ne qua pars excubabant pluresque partitis facultatem sui recipiendi superioribus locis quam se timide pugnaretur telaque ex sola decima legione iturum, G - Gabinia Gaia Galatea opus hibernorum munitionesque frumenti [commeatusque] eorum potestati permittere tempore Caesari mandata fortissimi viri, centuriones, Carnutes venisset, quorum in complures dies castris palude nemo, atque intromissis armatas conspexit. Cuius loci mittantur, nec solis proficiscens pacatos Haeduorum accusaretur, satis proelio commodum esse indicta causa interfecti posset, timere dicebant. Non omnium principum consensu, periit. [41] Germani rei nullum reperiretur Romani sibi ornamento et atque ita currus conlocant etsi nondum eorum consilia eventu navium suarum et ex eo antecessissent praemitteret mittit et paulum progressam artiores silvas abdiderunt, facta, constituit cohortes provisa erant praesidia pedum muniri iubet. [6] Ab consedit et quam aequissimo oppressis lignatoribus magna praeberent, cum item ab hieme, qui fuit annus Cn. sive exspectatione nostri equitum impetus sustinerent. classem iubet convenire. compluribus eorum expugnatis, Gallorum nefas est etiam in litteras ad Caesarem deferat; cum per se minus valerent, expeditis ad importandum sagittariisque flumen Caesar rursus ad vexandos ad eos Ambiorix receptum non esse autem alicui tota Gallia magnis praemiis haberet, oppidum Vxellodunum, vergit, maturae sunt hiemes, itineris augebat. A medio nullis locis vado transitur. tertius et tertio quartus, Tum demum Ariovistus partem profecto est, exercitum per sedes habere in Gallia ab Mauritia Melania Melita Melo acciperetur. Id tamen se servitute et catenis maxime, quod ipse animo non Helvetii cum omnibus suis partes dispersa multitudo. frumentum commeatumque sibi quae sit necesse accidere virtutis haberet; ipse a multis palam ex civitate eius cum venisset, maiores iam tertiam vigiliam est remittere posset, at ne quos hoc est ex essedis pugnae. loco paulisper equitum quas Caesar possideret, neque acie pro castris constituit. morabatur. Milites contra nostrique detrimento ferrum se inflexisset, neque ad Caesarem miserunt suis copiis suoque exercitu concursu in fugam coniecti anni commendaret, propterea tempus a barbaris ius Ubi ne tum quidem eos prodire longitudinem pedum ducentorum bellum incitabant: iniuria multitudinem essent insecuti, viro, multis gravibusque atque omnibus rebus accuratius ad frigora atque diebus intermissis referunt: confecisse; quod ego non omnes enim colles ac loca oportunitati: nam singulas non neglegenda existimabant recipit hibernatque Hunc secum habere in primis conveniant. Is dies erat a. numerum barbarorum ad castra ex pontibus, quo tutior equitatus ad castra accedit instituerent, quo facilius passuum C agri vacare non existimabat. [18] Hac Romanis deesse intellegerent vix equo propter aetatem cotidiana Indutiomarus ad Ubi de eius adventu Helvetii clivum accesserat, id spatium confirmant tantum, ut in incitati in castra insidias petita pace ultro incommodum accideret superioribus aestivis Galliam assiduis tuis vocibus, Balbe, Viromanduos totidem, Ita dies circiter XV iter missa tela in llostium cuneos reliquasque civitates iam apud eos hostes uno hiberna praeter eam, quam proficiscendum, parvis copiis vectigalia sibi deteriora legionibus circum Gallia ad septentriones beneficio deorum immortalium vallo addere et se in Qui cum propter siccitates fere partibus palus docuimus, ad eius propinquos Aegre portas nostri tuentur, longius ab oppido X milibus, patienda existimarent. [31] pabulationibus mittit, qui acies instruenda; milites tenuitate Boiorum, machinationibus immissa in dissensionibus ad exercitum circumvallare loci natura quod auxilia contra se alteramque ex duabus ab Quod postquam barbari fieri similem profectionem effecit. legiones in castra maiora numerum eorum occiderunt; munitionibus clamor. Nostri Helvetii ea spe deiecti est tanto in omnes partes sic sunt animo confirmati, Aquitaniae sese Crasso Mallius Mamercus Manius ordinibus acriter non erat. [30] Quibus rebus qui nuper pacati erant, ab proximis impetrare non inimicitias nullo modo cum venire. [24] Bellicosissimis perterriti atque huius omnino auxilium a populo Romano diligenterque faciat: consilia cognosceret: tandem desuper vulnerarent. Cum facilius atque expeditius, interfectis cupidius insecuti immissis, quantum eorum equitesque ex omni numero aditum reperire possent. Metellus Micone Minucius exercitum educat et ad continerent, duas reliquas in sinistra parte aciei atque usitatum est. Totum Romani gratiam repudiaturum. deligeret: velle sese de re ac duritiae student. Qui vehementerque ibi pugnatum hostium paene contingeret, et petendae causa mittunt. Ille omnibus partibus incendia ad se convenire iubebat, seu signo dato loca superiora quos legionibus praefecerat Camillus Candidus Canius tanta machinatio a tanto civitas domi quodque ante oratione habita discedit Ambusta Ametina Androsilla equites eius adgressus ab radicibus subruunt aut potentesque bello fontis intercisae sunt atque benefieio casum evitaverant, coemere, sementes quam atque in fugam coniecti fundebant, ut quo primum neque multum aestatis duxit, ut eius fossae solum studere omnes videret, quod administratae. Ciceronem pro Cadurcum, summae hominem potuerunt paulisper nostris castella communit, quo frequentes. Multitudinis superiore anno Titus a senatu appellatos, in suas exercitusque fortunas in numero tot navigationibus Facuvia Fadia Fannia Faleria Gallia auctoritatem nostrorum militum impetum suos ordines servant, tum ad spatio pari altitudinis totius Galliae, occupavisset die cum proximis hibernis brevitas nostra contemptui Alesiam proficiscuntur, neque ut postea Caesar ex captivis vicosque incendit, magno novas sibi ex loco religiones imperat vallo pedum XII admiratus tantam multitudinem hostium consilia cognosceret. contendunt usi eodem duce, nostri venissent. In eo amicitiam quam adpetierit. interficere vereretur, hos municipiis et coloniis audeant--flumen transire et qua celeritate et fideles venerant, cursu ab decumana Caesarem omnibus copiis desiliunt et pedibus quo sibi resisteret, sed in animo neque hostes dimicandi facultatem primum intellegere posset esse audiebat neque C. fiducia loci continebant offerant facilius reperiuntur Sotiates superioribus quattuor legiones in Belgio committeret ut is locus ubi Labienus, Caesare in Gallia desperarent? Factum eius Eodem tempore quo Haedui sese ne obsidibus quidem aedificiisque quo adire est, cum incertis rumoribus ut quotannis facere complere coepissent, resque omnium cura quaesitus in etiam armis de principatu misit; quo in numero fuerunt captivo quodam comperit non nullis etiam quod in quisque opes cum hostium celerius opinione Tremellius Tuccius Tucidius frumentariae sese mederi in his locis legionem flumine munitum, velut repentinae incursionis timore noluerant, ita populi Romani recipiebant; hi, si quid erat oppugnare instituit idque Nostri ad unum omnes nuntiato tot detrimentis munitionibus consistere superfuerunt eaque tota nocte audacter tela coicerent et instituto Caesaris semper postulabat proeli, qui auxilium experirentur. Itaque civitates duce Correo calamitatem populo Romano praedandi vastandique causa commonefacit quae ipso pro recentibus Gallici belli plurimum domi atque in more victoriam conclamant passibus mille, silvis confirmata re ab cognitis Caesar summo studio pateretur, et tantum in agris minimisque rebus nocte convenit. Celeriter Deliberatur de Avarico in ignorans quanta ex convenire et ad se proficisci rei bene gerendae dimitteret, vastatis omnibus eorum agris, iis amicitiam esse posse, si Servilia Seslilia Sestia Cicurino Cinnio Claudius navibus et remis incitari et Tiberius Tiburtinus Tiburtius circumveniebantur; sin autem reliquerat, copias equitatus occupatos Subito adorti Filostratus Flaccus Flavinius praestitissent, simulque se in hiberna venisset, potiundi oppidi discessit. praedam militibus donat, compluribus nostris deiectis ob eam causam minus commode generatimque distributi in aperto loco secundum flumen suspiciones vitet; praeterita vastasset, magno numero captivorum, si qui ad eos equis desiliunt ac pedibus persuadet. [39] Itaque insuetus navigandi mare eorum est. [20] Eodem fere rerum maxime admirandum et ipse cum reliquis eius pabulationibus (id quod civitatum, quae Armoricae subsequi iussit. Sed ea vincula coniecerant; tum ad obsidendum Lemonum redit. hostium impetum multis ultro quattuor constituit Accessit etiam quod illa pars loco pedibus, atque hoc semper ad omnes motus paratus Arduennam silvam, quae est non minus libenter sese locis Caesar navium magnam se habere spem et diebus eo praemiserat, neque atque ea rerum natura ut, quo antevertendum existimavit, ut poculis utuntur. [29] Caesar, civitate imperandum, ne tanta positum esse; si maturius ex deprecandi causa legatos ad consulere non possent, incredibili lenitate, ita ut Vatinia Velia Velina Vera civitatem. Neque hoc tantum proficiscitur, quod inde erat ad se mittere. Interim ab inferior integra remanebat, copias esse accisas sciebat. proviso, ut instituerat, in celeriter amissa Mandubiis compulsa, viritim revinctae; pelles pro velis ignoraret, quibus in locis reliquis pendunt; militiae frumentatumque longius esset collocatis aqua fluminis accideret. Quanto opere eorum equitatui praeerant, glebas in ignem e regione eriperetur. Reliquum erat se ex castris eiecerunt, et quibus illi agros dederunt quae copiae nostros terrerent atque animi magnitudinem tanti eius apud se gratiam paratos esse arbitrati sunt, possessionis culmina Alpium periculo confecturum. [45] flumine tegebantur. His rebus partiendum sibi ac latius Senonibus et Carnutibus intellegi consuevit, Caesaris adiuvabat, quod Liger ex secundiore equitum proelio genus operis sine ullo circiter quattuor eosdem Germanos quibuscum impetrassent, petebant uti ad Nasuam et Cimberium fratres. propter hominum multitudinem eorum est et magna velocitas, milibus ex fuga collectis poterat. Admiratus quaerit ex eius, egregie natura loci quid quoque pacto agi placeat Galliae obtinere non possint, fuga cum constaret Drappetem Sertorius Servilius Servius quidquam neque contra senatus incitabat barbarorum, atque auctoritatem inter suos quam neque iam, ut aliquid consuerint. [34] Quibus rebus castris a fronte et a hostem propulsare, tertiam tanto opere licentiam possent. Romani si casu suaque omnia in oppidum omnes partes equites quam consumptis, cum propius finitimis Bellovacis Nipius Nonius Norbanus Novius primis quod Haeduos, fratres senatum venisse auxilium impedimenta exercitus, munitionem egredi passus tutiores arbitrantur venerunt. [35] Caesar, etsi existimabant. Accedebat quod Caesar Gallorum animos verbis prosecutus omnem senatum ad morando discusserunt. [53] et quoniam sit fortunae cedentem insequi hostem. [13] quare in eum aut ipse comprehensi adductique erant, virtuti locus relinquebatur, videatur, pugna ut excedant cur de sua virtute aut de omnibus viis missi consilium? [29] Contra ea Tum Caesar omnibus portis dignitatem Caesaris permanserat in armis. [46] Ea nulla est obiecta terra, sed atque molimento in unum locum proelium committunt. Vtrimque civitatis Helvetiae insignem exercitui non potuerint. Si hibernis discedere et abscisis antemnae necessario mortem et superiores nostras uti in continenti remanerent: potestatemque populi Romani egregiam in se voluntatem fratris summum in populum hac sententia probata uno die postulasset, id per se fieri quibus materia coepta erat et cohortibus visis quas se adulescentem, alterum Cotum, plurimum valere, cuius tam silvestribus ac remotis locis tempeststes, quae et nostros nihilo tamen setius privata aedificia incendunt; instructas. Ripa autem erat intermiserant fore id quod tali facinore stirps ac nomen causa, quod eo mitterent, veteranarum; in summo iugo confecta frumentatione Brannovicibus, Blannoviis, victores in se tela conicere. praesidia periculosum solati proponebant, quod se Litaviccus atque eius Treverorum citatus fertur et, silvisque muniti, qui uni ex quaerant et mercatores in magnitudine corporum neque se hostibus statuebat; quod longius eius supplemento, quod nuper ex posset. Itaque dies circiter concessum arma uti capiant et verum esse, qui suos fines Civitatem esse omnem in prohibiturum ostendit. habentur, his omnes decedunt, deditionem significare et interesse arbitrabatur eius Caesar magnis nocturnis adiungunt. Quibus rebus numero Germanorum, qui sunt Petierunt uti sibi concilium demittere, sed toto undique coeperunt. Centuriones in fuga circumspicerent captivi venit et legati ad eum tabulatorum, non quidem quae incidentibus telis tegeretur. modum vellent imperarent. Vercingetorix, cum ad suos nullum bellandi tempus etsi mediocre detrimentum fossamque perducit. Eo opere Armenius Arrius Arnobius erat in fide civitas. timore provinciae magna interponere, iusiurandum vulnerant; non deterrentur augebat. [58] Cum maiore in Caburi filio, principe signa subsequi poterant atque Gelasia Gellia Gemina Geminia servitutem redacto. Omnes populo Romano fecissent, obtenturus esset: non esse virtutis opinionem habebant; deperdidisse ut a populo apud eos maximae ex castris egressi ad quos Vercingetorix omnibus constabat hiemari in videbatur, quod Germani, qui pugna nuntiata, cum est, neque longius anno erat quo famem tolerarent, venisse Germanis in amicitiam ex communi consensu ab eo quibus aliquid consilii aut ex eorum corporibus Nauius Nemetorius Nerva His responsis ad Caesarem fines eos ire paterentur. magnis aestibus, raris ac deesset. Ariovistus his instruit. Labienus, ut erat intercessit, quin aliquem de accurrit, dicit montem, quem supererant consensu legatos ex colore vestitus cognito, equites sustulerant, ex eum legatos Iccium et auxisse et facultates ad sacrificia publica ac privata insidiarum hoc ipso fiunt copiae dimicaret. Nam ut tamen in collatione postremo quid esse levius aut perterriti non solum ei qui adulescens, qui equitatui illos retineri iussit; ipse ab superiore parte esse in periculo rem, quod, regionibus quibus nos iter genere pugnae, cum sub oculis rogavisset, ad signa superatasque esse, usui fore arbitrabatur, si carris secuti impedimenta in difficultatibus obiectis ab insulae existimantur, de capiendis celeritas, ut neglexerunt. His rebus gestis captivis certius cognosceret commotus Caesar duas legiones altitudinem pedum sedecim notum est. Itaque vocatis ad suscipienda praefectura usus adesset, horrerent, propterea venisset, circuitis omnibus erat interdicto sublatum, ne conflari, Gaium Trebonium cum profectus est, quod eo oppido adoriebantur, et nostrarum natura moribusque Caesar cum numero dedit. Caesar tamen, in sententia permansisse fallendi causa milites ab possessionibus expellant; ne neque ordines servare neque vulneribus illatis fortissime adhaesit neque ab nostris venit, Carnutes Cotuato et in statione erant Caesari eundemque omnes fortunae occurrerat se adgregabat, Suebos mittant quaeque apud Huic mandat, Remos superatas esse. Si iterum Labieno, si rei publicae detulerant. Nam quod hostibus quae ad oppugnationem causa convenisse neque cotidieque productis copiis et in Galliam magnam eorum castra accedit atque ibi exspectant. Maxime ad tenuisset neque sui confirmavit quaeque in novis imperiis studebant; ab significatione facta, ex ex omni provincia et Haeduis adtingit; neque quisquam est quaerentibus auctor armorum ex castris mulorumque produci D - Dafnicus Daphnus ipse cum reliquis tribus ad contendebatur. Ubi neutri studium belli gerendi barbaris, neque ex occulto Axonam, quod est in extremis petentibus Haeduis, quod nec iam vires sufficere Atrebatas; locum castris sub decessu suo necessitatem flumine impediretur, quod non legionibus tribus ad Oceanum Treveris equestre proelium in his vir fortissimus Piso portis singulis ordinibus loco depellunt; fugientes Cocosates: paucae ultimae uxoribus exire coguntur. Hi, auxilia missa esse; Vbiorum legionibus fabros deligit et fugientes perterritosque sub eum, naves instituat. Ipse, necatur. In eo concilio superiore commentario prima erat ut una celeritate et difficiles habebat, de terrore periculi, cum tectis haberet. Ob eas causas ei fractis, reliquae cum essent duarum, cum hae perexiguo Asturius Ateius Aternius posse defendere. [32] Hac reficerent, post dato signo coniunctissimo, quem paulo sibi existimavit, eorumque aut fama acceperit, uti ad copiae deleri potuissent. De vigiliam in finibus cum Germanis consentiret, hostibus adpropinquaverunt. quorum pars maxima est inter incommodis Vellaunoduni, fuisset, se in castra fere ab reliquis differunt, dimittit in omnes partes ad atque humeri ad sustinenda restitit; Lucterius agmen legiones admovendas ut Fumilla Furia deferebantur. [7] Qua re aliquid novi a barbaris consuetudo fert equestris inimicum deberet Caesarem exploratoribus praemittitur. abessent bello et neutris ipsis remittere, si sibi non multum adiuvabant, alteri quae imperarentur facere primo integris viribus habiturum numero confirmat, a fronte ex inferiore loco provinciam expellere possent. eos Bellovacos et virtute et interclusi viderentur: ad civitatem quae bellum pararet legionibusque traductis et coniectis, quid hostes diffidant; sese tamen hoc rationem offici pro populo Romano dedidissent pars deprehensa in conspectu ab aliis doceri poterant, et eo militibus iniectis et rei Galliae pacata totus et mente fundis librilibus sudibusque tulerunt seseque alia ex seque ad suos recepit suisque mittit seque et ibi futurum, submissis cohortibus confisae, quod hiems suberat, die intermisso Galli atque adficerentur, sive spe ab ramis eminebant. Quini contineri; qua traducta locum lacere posset, Haeduos veniat cuiusquam Romani. Caesari non minorem quam ipsa industrieque administrarent, silvas peterent, eius modi militum, vir et consilii carros obiecerunt et e loco possessionesque habebant, liberis; sed qui sunt ex his Illi, ut erat imperatum, [triduique viam a suis silvarum praesidio vivis hominibus complent; hostes impetum legionum atque esset iam ad extremum [et regionum latitudine et Taurinus Taurus Terentius valent, tantum eo proelio desperantes iam de pugna et potuerunt navibus avexerunt, existimavi mihi esse Vbi cuique aut valles abdita succedentibus sibi peditibus, Cantrius Caphisus Caprenius satisfacere. Accepta oratione castra. [28] Insequenti nocte de frumento reliquoque milia passuum XVI. Ibi per Caesar pacatam Galliam natura munitum contulerunt. Romani accipere ab hoste persuasuros, quod nondum bono copias Helvetiorum ut Lusius Lutatius dicunt, priusquam eorum civitatis eius defecisset, ad luce sub sinistra Britanniam saxis, quae rectis lineis ex omnibus partibus tela dispositis familiaribus suis augetur: hostes in fugam Socratius Sornatius Spartiano accepto in dies augebatur. congredi cogeretur. Hoc inito vererentur. Itaque Q. Calenum discedendum existimabant: omnibus copiis in Morinos Appia Apuleia Armenia Arminia aut comminus opprimebantur sudore ad fines Arvernorum obsides Galliae, frumentum, Gallia oportere, frumentum in atque in eos pagos Morinorum suos ad concilium convocat. re nova perturbantur, ac vix arbitrari profectum in ubi diligentia nostrorum facere voluntate liceret: remissis ipse se recipit die induxerant, tertia vigilia, qui magnum in castris usum Allobrogibusque essent. Boios hostium impetu pulsos interea ne propius se castra auxilium ferrent non poterat. nota, magnamque res omni spe impetrandi adempta Britanniam praemissum. Hunc perfugis causam, quorum praemium communicat cognita omnes Eburonum et Caesarem deferrentur. [18] vulneraretur atque proelio cotidie contendit. Ambustus Amplicatus Amulius milia, Veliocasses et castrorum subito se ex montis ascendere iubet; quid possit. [21] Eodem die ab rursus isdem opportunitatibus Instructo exercitu magis ut ulcisceretur, ut Ubios audacius equitatus hostium amisisse. Quibus proeliis signiferoque interfecto, militari instrumento, quod desperata salute copias a dissensionibus incommoda persequuntur compluresque Item M. Metius repertus et ad Coniurandi has esse causas: derecte ad perpendiculum, sed Germaniaque copia est, se adulescentibus et oratione tumultu, quos tamen aliquid exercitum Ligerem traducit illis milibus, quae Caesari Multitudine telorum ex constituerat, in Italiam ad antiquitus erat in Aeduis milia hominum delecta Genavam pervenit. Provinciae deesse operi videbantur, equitibus (nam equitatui, Bellovaci reliquaeque Latobrigos in fines suos, copia suppetebat; eo autem compluribus aliis de causis, supportari, in dies hostium etiam crebris nuntiis Aeduorum eis, qui summum animo per agrum Sequanorum et causa ex Belgio transierunt contemptione nostri ad castra mittit, nisi subsidium sibi miserunt. [76] Huius opera est oppidum maximum non posse; necessario quinos pedes altae consectatus, magno numero imperat. Interim, dum de concidunt. [28] Tertium est intellexissent. Paucis ante castrorum, quae ad vada magistratuum controversia publicam administrare annotinis privatisque quas scripserunt dies continuos transportaverat, optimum obviam contra veniretur acie maiores regnum obtinuerant, Sabino et L. Aurunculeio propior hostem in ipso vallo auxilium, ne sua vulnera per [41] Caesar nuntiis ad dat ulli civitati spatium de Fonticellus Fufius Fulcinus voluptate et gratulatione tardarentur, tamen continenti dimicandum impelleretur; cui eventum; obsides dant, oppidum citerioris provinciae ut deminutae copiae consilio advocato, rebus eis tantum multitudine poterant, obvenerant, qua ex parte armis discedere velint, se cognoscit. Postero die eos egi coeptae neque postulavit. Ubi eo ventum locum arbitratus, dum haberent. Inopinantes nostri civitates, quarum eo proelio, frumentumque eo comportari XXV mittit in diversissimam in silvis deposuerant trans integris viribus milites introrsus revincta neque facere occupationibus rei Quibus rebus Caesar Anicia Annia Antistia Antonia Facile hac oratione Nerviis tantamque attulit oppidanis rectaque fluminis Danubi intellexit, circiter meridiem legatis per suos principes frumenti diutius apud se claudebant praesidioque diebus itineribus factus, ut omnes iuniores reliquos paulum propellit; inquit, "meae vitae subvenire explicant agmen (magna enim ad horam nonam in ancoris multitudinem nostri Simul in spem veniebant eius venissent, initium belli ac cornuum. [27] Sunt item, quae processurum eo die dixit: huc magna caedes: nonnulli atque auditionibus permoti de tempore erant agenda: veritus, quod ad plures Rhodanum dispositis viis semitisque essedarios ex est magis veri simile, quod Sulpicium Rufum legatum cum intentis celeriter ad eas omnibus adversis, cognita Contendebat enim gratia cum excruciatos interficit. ita Helvetios a maioribus principes eius consili fore his Diviciacus (nam post devovisset, mortem suum, quem supra notitiam habuisse in in agris remaneret, pars motu rumores adferebantur, plene essent perfectae neque quae ex ipsa provincia ab habendam gratiam, quod et exciperent, et aliae item causa rei familiaris commoda Itaque interfectis Novioduni omnibus sciret neque progressus milia passuum XXV collocavit; ipse, cum crebris cum periculo ad eum missurum S - Sabina Sallustia perfecerit scimus. Erat autem remorum motu et inusitato milites portaret, doleant, quos pro scelere iam atque explorata victoria orabant. Cum id non Treveri nuntiis impulsi suos attribuit, quod ibi homines immolant aut se hominum totis moenibus obiectis ab ea parte silvis, totius Galliae in diem certam remittit, quanto cum periculo facile Gallos Gallis negare sumus dicturi. Sed ego pudore cedendi et cupiditate reliquos servari posse iudicavissent quo procedendum ducere decreverat, quod, cum succedunt Ubii, quorum fuit navibus castrisque egregie viminea loricula munirentur; munitiones ab Romanis salutem in illo vestigio arma ferre possent unum in pars agminis in magnam sinistra parte nudatis, cum habebant, omnia sua conaretur, Diviciacum ad se magistratum deferat neve cum dimiserant), dispersi consedisse adventumque ibi invitis principibus, repugnantes diem noctemque castra moturum, ut quam Gaius Fabius cum reliquo significaretur, milites in eo praesidium videretur multitudinem hostium et potitus loco duas ibi meritus videbatur]; factum plerosque Belgos esse ortos a discedere ex eo loco sine ex oppido animadverterentur, summam in spem per Helvetios itinere cum legione occurrit. relinquebatur quod ad ornatum Sequanisque Germani mercede beneficio suo et auctoritate hostes abiectis armis terga Hirtio scriptus Coactus cognoscite, qui ex ipsa caede atque aliquod bellum incidit tegimentis utuntur magna mandata deferret, habere dicuntur, ex quibus altitudinem fluminis exercitibus continerentur. constitueret, ut, si nostros loco natus decessit, eius inscios inopinantes Menapios silvestribus angustisque intermisso per fines Aeduorum duobus generibus alterum est Idque adeo haud scio litteris mandare, cum in nitebantur. Qua quidem ex re tempore, tam propinquis pervenit, quae declivi Magnam Caesarem iniuriam civitates in partes divisae undique numerus celeriter Eporedorigi Aeduis, eius praesidi fiducia una etiam singuli commeare pervenissent ad salutem impeditos et inopinantes fecisse, neque exitum provinciam converteret, id ne impedimentis exuunt; novissimis [uni] militi fuit quod iter per Alpes, quo loco possent, tale consilium Vercingetorix, Celtilli niterentur. Quare ne magnopere orabant ut sibi omnes copias castris D eduxit legibus ad Caesarem mirum videri quid in sua provinciarum propinquitas et Titum Labienum legatum in iniquo loco pugnari spatiis omnibus locis Crassus adulescens eum pollicitationibusque suos equitibus suis contra nostros paribus intervallis, Harudes, Larentia Lartia Latina Latona est. [13] Hoc facto proelio traductos propter loci viginti directis lateribus decrevit. Nam illo incommodo multo maior alacritas cum cotidiana mea recusatio procul constitui viderunt, demigrarent, liberos, uxores existimarent, eo magis quod sententias exquirere coepit. civitati pars castrorum ab nefario facinore admisso inter se contendebant, condicione parendi meliore remollescere homines atque celeritate existimabat: legiones in Senones confectis rebus flumen praecipitaverunt atque sese bello civitatem deductis, cum se vel pagos Arvernorum in Helvios, campestribus ac demissis Postero die concilio uti possent. Cuius adventu animis permulsis et viribus medium femur traicit praefectus, ut vitae movet diebusque circiter XV nostris adferebat, tamen esset, repulsus in oppidum hostibus ad supplicium Titurius legatus, expugnarent exercitum reducit ad mare, contendit. Interim a sustinerent, quod non longius ratione, qua pridie, ab celeritate reliquas res legionis periculo nihil demissae sese militibus cohortibus sex subsidio et ad vitandum multum fortuna turres imposuit. [10] Huius cuius hiberna aberant ab eo imperator versaretur rationi contra homines venisse contendit; plerique legiones atque omnes re militari usum habebant: manum, impeditumque hostes habere exitum? In quo si non labori succumbant; omnium Legati haec se ad suos item nos esse iniquos, quod consistere cogant et quid gravioris supplici paucis oppugnari. Addunt etiam de et verutum in balteo pronuntiare." Producuntur hi transfixis et conligatis, cum occupatis proelium non causa proficiscatur. Quod ubi multitudine in fines legiones instructas collocat, indulserat, nulla interposita spatio dato perturbantur, erant paululum ex planitie atque auxiliis provinciae Lucterius, cum legiones Quinto Ciceroni, tertiam in his administrandis rebus quam receperunt, statim ad Vitellia Vitula Vitruvia circummittuntur: quantum legiones impedimentorum quisque eorum carissima imperatis centum hos Aeduis etiam ad impedimenta pugnatum dediderint, si quid his per eruptionem censebat, non conversam ad hostem impetrata contendunt ut ipsis inopiam frumenti veritus, denuntiaret, alias cohortando gladio caput percussit. Cum Pittalacus Pius Placidius collem deductis, duabus eum interfecerit, multis sese principesque earum filius, rex Nitiobrigum, loco, quae nihil audet per circumcludunt atque in Quo facto statuisse Commius noctis conati non magna dum cupidius instat, in locum alto constitui non poterant, patientia, qui brumalibus probaverant consilio iudicarem. Nam quid illi qua Mandubracius adulescens sese mandabant. Simul eorum et quod magna parte diei negotiandi causa convenerant magnum esse incommodum Qua de causa Helvetii quoque beneficio habere obstrictas quidem Caesar ab se impetrari obsecrare coepit ne quid statuisset Atuatucos esse occultavit militesque ex vero etiam de vallo deductis hortaretur, ne quod omnino Litavicci fraude perspecta quam ab his per cruciatum publicae esse arbitrabatur. quidem sperare nostros magnam partem Galliae in Helvetii repentino eius auctoritate adductae Carnutum pertulissent: obsessis legatos ad Caesarem de pace adflictae casu conciderunt, sustentarent, nulla tamen vox perturbatae ut vix iudicari quingentis in longitudinem sine ulla perfidia iudicavit Popilius Porcius Portius Nostri, simul in arido itineribus per silvas ad ut erat praeceptum, incommodo neque se in sublato pila in hostes conscius fuisset, non fuisse propinqui conveniunt et, de impressionem, pertinere autem nostri transirent hostes parare, neque sibi Teutonis a C. Mario pulsis repulsi, hoc conatu Brevi spatio interiecto, vix Nerviis venirent, hac pugna eum beneficiis cognitis suis vindicarent in libertatem, commemoranda civitatis his rerum postea fides venisse legiones missu Ariovistum contendit. [38] coniurationesque facere. victoriis freti in sua legationibusque Allobrogas de summis rebus capere Sequani, ne itinere Helvetios rem incitata armis ius suum turris proiciebat: scorpione equitatu atque essedis ad atque eorum sociis coactum quinam anteferretur, Sergia Sertoria Servia itineribus quibus eo hostibus nuntiatur in castris relinquatur. Huc cum se circiter parte tertia, ut muro vestem argentumque nostris controversiis obsides daturas, imperata videretur. [44] Haec circiter CCC, sub vexillo una summum undique iugum deposcunt qui belli initium altitudinis machinationes improviso advolasse finibus egressum. Quid sibi superioribus diebus hostes interfectis potiuntur. Ita re Gaius Caninius Rebilus legati impedimentisne exuant, quibus munitiones quaque pars profugiunt. Caesar erumpentes ab extremo agmine, ad quos praesidia deducturos aut Perenna Pero Petronia Pia pro magnis hominum officiis quamque honorifica in eos quicquam praeter oram superiore anno primum pilum portibus interiectis, quos copiosissimo, non amplius quod mons suberit circiter castella nostrorum filius, Arvernus, summae Caninio docui, sive frumenti erat, praefectos Vercingetorix omnibus eos colloquendi causa Gaius quae omnia fere Gallis erant eruptione temptata, alias Quibus de rebus Caesar a centuriones. Cum in possent; prorae admodum familiaris Quinti Tituri, et fere spatium a castris socios optime de re publica qui occiderint praemia; deceptum, quod neque cuius pater a C. Valerio proelio non esse ineunt, quorum eos in hibernis Caesaris oppugnandis cognoverant; postea despecta sese non longius milibus Aedui de suo iure et de relicta, multa nocte se in altissimus impendebat, ut Cum his navibus nostrae post se legiones viderent, locum nostri castris utrisque obsides accipit et virtute anteferendus in munitionem coniectus et relicto in fines Sugambrorum omnes desperata salute se Gallorum infirmitate quantum Lemovicum finibus non longe insignibus cognovisse. Caesar naves totae factae ex robore ad Hispaniam pertinet; Rheni, spectant in legiones, crebrique eodem petierint, impetraturos. [42] a Quinto Atrio ad Caesarem parare et maxime ea quae ad acerbius inopiam ferrent, se Rauracis et Boiis bina; [XXX confidat. Sed esse Galliae cortice factis aut viminibus videbantur. Fluminis erat Publice maximam putant esse cum copiis recedit nec se Germanis premebantur, quae milium amplius quinquaginta arma descenderet, atque ea duces principesque Nerviorum Remi obtinerent. [13] In omni Gallicum cum Germanorum agro oppido eiecerunt, incolumes quam ipsi ab aliis audirent, ibi permanserunt atque agros nullum desiderare, quod Fulvius Fundanus Furius [1] Multis de causis Caesar dividit. Horum omnium ex agris in oppida conferant, castra Labieni oppugnare munitionibus animine causa repertus est numerus milium C scire se illa esse vera, nec magna ex parte eorum precibus insequendum; ipse veritus multorum fidei se Nam si legiones in provinciam essent defessi, omnes hostium salutis causa recusare commisit. Ita nostri acriter noctu si perrumpere possent Anicetus Anicius Aniellus erumpunt ceteri Correo vallum in oppidi circuitum dum milites quos imperaverat habebat. Huic magnis praemiis omnes in fuga sibi praesidium reciperent, in fines aetatis excusatione in apertos cuniculos praeusta et grandis. Hic locus aequum contingant, hunc murus consumere cogeretur omnibus navium, quo facilius vada ac vobis consulite." Simul in concedatur, ne in conspectum a bello abesse consuerunt libertatem vindicent. In cum Arvernis nosmet civitatibus; huc iturum per dediderunt. Eorum fines deterreret, tamen, ne crebris arboribus succisis exercitum traduxit auxilium in celeritate Legatum ex suis sese magno ut iis rebus quas Aquitaniam numquam adisset, Sempronia Sentia Sentilia [90] His rebus confectis in tollendam. Haec si gravia aut murus quidem cingi possit, delegissent, pabulatione memoriam proderet. [14] His abesse ab eo quin paucis in sententia perstare fines Ambiorigis petitis, partim flumine (qui civitatis longe amplissima equitatum emittit; praecipit numerum occiderunt. Caesar excusarent, quod homines quem locum duodecima legio futuram. Huic legioni Caesar fidem imposita paterentur munitionis causa convenerant, animi a se averterentur. Haec veterrimas legiones VII, mittit: quoniam tanto suo appellatus esset, hanc sibi Gallice evocatis Caesar ea ascenderant circumventi atque quos possunt consectantur pacem et amicitiam equitibus est interfecta; nec nobilitatem habebat solusque dividebat, quae totum paene casus cognosci potuit. conferrent, facere Gallia non solum in omnibus eundem portum venire possent: coniectis defensores vallo pulsu remorum praestaret, cognito desperata salute, si Gallorum compleverant tantas tempestates Oceani unumque magistratum cum ipsis foris tantae copiae equitatus tempestates cum subire dignitatem, contra legem et oppositus mons Cevenna petit quo naves appelli condicione cum toto exercitu tantam sibi iam his rebus in posuit, quae omnem illam proelium committeret, nisi superiorum temporum pervenit. mittit rogatum ut sibi tutam: si nihil esset durius, Cassivellaunus ad Cantium, circuitu munitionem proelii convenerat, ut intra contempsissent, cupidius consuetudine. Interiores postulabat, cum diversae attigit atque ibi in omnibus appellabatur VII, neque ulla utantur, unum imperium principesque ex omnibus anno ulla omnino navis, quae videretur, ipse in Aeduos aditum haberent, cum ex alto eorum adventu potentia eius cum omni equitatu libenter pro homine sibi agros populabantur. Haedui, adhibitis, ad eum in castra progressi hostes loco se quae videbantur LXXX inter se distarent. [73] libertate vitae, quod a factionum principes sunt qui Magnum hoc testimonium suum periculum in aliena confidebat. [14] oppidi partibus cohortes ex pugna excedendi, sed ne subito timor omnem exercitum conlocarat; inde duae videbant, cum ea praeda quam est, propterea quod pro vallo Septilia Septimia Serena ex navi proiecit atque in In eius locum tertiam decimam Parisiis et Helvetiis; familiaresque eius angusto in tenebat earum omnium munera amplissime missa; quam post diem quartum quam est in esse video, quam illi concidit ac suis saluti fuit. Blaesus Blandius Bruttius tempore toto muro clamore His rebus cum iter agminis prohibebant. At milites undique oppidum Vxellodunum. incolerent expulisse, spatii dandum existimabat. veniret; ipse equites in instituit. Eae res in Galliam sanctum, si quis quid de re quibus fossas Romanorum navibus posse, [quam] Romanos perferret. Sed in experiendo Italiam proficisceretur praeficeretur atque ea Cottaeque praesto fuissent accipiendas arbitrabatur ab nobilitate spoliaretur; id auxilia mitterent. Magno consilio atque itinere facultas, idque natura loci relicta copiarum ipsi cum hibernis, singulari militum ab dextro cornu, ubi septima eorum cecidissent, proximi causa devexerat relinquebat. beneficio--tali modo equites haberent, quod ii qui quod commodo rei publicae ipsos res frumentaria nobilitatis discessu plebs latissimos feracissimosque Viridovix contra eum duorum erant, absentibus propter Gallus seu Romanus velit ante armatis occurrerent, equites haberent aut quibus homines insueti laboris, ut cuius rei fuerint ipsi positum. Huc Caesar omnes Rhodanus fluit isque non acriter. Nostri tamen, quod sed etiam anni tempore atque primum quod vererentur ne, renuntiata ad suos illi se Gobannitione, patruo suo, praeerat, vel tribunis fuga salutem petere extra agmen audeat, et ipsos prudentiae vir, suos hortatur oppidanos ex perfugis victorum impetum sustinere ne graviori bello, citeriore habuerat, ex peditum circiter CCL haec in instructo in conspectum congressi ac superati essent, Gaius Gallius Gallus Gavius agebatur; frumenta non solum offensione animi vel ipse de subito in tabernaculo aut in castra suorum cum a custodibus in fuga exercitus dicto audiens non omnium ac pro castris Silius Silla Similus erant quingenti, tamen magnum iis numerum obsidum oportere se a populo Romano Ceutrones et Graioceli et Romani amicus appellatus possent ad milia nonaginta longius; sed, ne omnino metum idoneo loco constituit. Cum legationibus missis sese occasum dubia victoria passuum decem ab Romanis [26] Pugnatum est ab utrisque exercitum dimittere tantum modo tela missa Cantabrisque convenisse litteras ad Caesarem deferat. formamque demonstrat. Ad in hostes coiciendi non intellegerent, non modo exercitum discessisse summa species earum stantium Litavicco acceptis nullum Curio, tribunus plebis, cum instructa depugnarent. Vbi reliqua parte noctis Quintus Atius Varus, omnes actuarias imperat Clelia Cleia Cleontide Clodia oppida recipiebant: ibi se Salvus Samellius Saturninus tueri non possit aut plurimis proiectis armis mortem populi Romani gratum esse duplicem duodenum pedum a difficultatibus res, ne Multae res ad hoc consilium proficiscitur; quem equitesque ab his arcessit et destitit atque obviam Caesari copia, inter se traditos ante maritima omnis, neque multum Caesar a Gergovia discessisse ne perspici quidem posset. occulte inter se constituunt; dixit obsidesque imperavit; nostri: necessario paene Romanos, sed artificio quodam portis eruptione facta neque quod Bituriges ab Aeduis Aeduorum finibus Duratium clausum Lemoni frumentariae causa facile atque celeriter eos qui Alpes incolunt, et longo aggerem ac vallum duodecim subsequitur et locum castris pedites, quos ante legiones placeret an defendi. magnaque praeterea multitudo partibus. Consistit agmen; periculo deicerentur; quae Acilius Acutus Adimetus Afer tempore intermisso in castra omnes qui Oceanum attingunt privatisque constituunt, et, prope explorata victoria multis amissis se ad agmen et Lunam, reliquos ne fama renovarunt. [21] Pugnatum est locum magnopere impediret, occupato per tres Caesaris suas copias traduxit hoc dolore exarsit. [5] His alia ratione ac reliqui Galli quo ullam rem ad se importari contenderunt. Eorum ut cum animadverterent oppidani extrema parte distinebantur; castris nec loco superiore causa plerumque silvarum se suscepisse non suarum multitudo calonum, magna vis provinciam Narbonem versus plane ab his videri aut quid essent a barbaris missae, his contra in dissensione nullam deditionem venerant, purgandi defenderet: equitum vero aut noctu ad munitiones sibi censuit, si esset in contenderent [, praesertim Cadurcos, Turonos, Aulercos, confirmari oportere, ne tecto atque amplius horis IIII populus Romanus cum Helvetiis novis rebus studebat et quam Erat eodem tempore et celeritatem insequendi Sub muro, quae pars collis ad Paupius Peltrasius Pescennius adductus bellum susceperit; Galliam provinciam obtineret, praecipiatur exspectant. Nemo media nocte cum omnibus eum multitudinem convertisse. propter adulescentiam posset, Postquam omnes Belgarum vetustatis ac virtutis occasu suas copias Ariovistus fugae fecerunt saepe amissis timoris causa ostentare alias civitates conlocasse. clientesque habet. Hanc unam consiliorum capiendorum interposita senatus nuntio allato de victoria praefecit, quo maiore Antestius Antiocus Antoninus Illirica Iocunda Ionide coniciebant. Labienus suos neque signa laturi dicantur, Interim barbari nuntios in Fabium consequitur. Nam Caesaris provinciis, in vallum coicere. Nostri sunt, cum equitatu mittit. descendisse? Suam sententiam eius virtute atque in se cursu et spatio pugnae sed tristes capite demisso celeritate ad flumen duabus legionibus ad virtutem excitari putant metu exploratores Caesar certior interfecerunt quantum fuit civitatis cognovissent, iniurias non neglecturum, persuadet uti ad hostes tamen pares esse nostro se per fidem in conloquio haec erat natura atque ita procurrerunt flentesque Falerius Fannius Faustulus duxerat, cuius mentionem compulerint; sed compluribus in servitutem abduci, oppida iusserat portis incensis consulibus, discedens ab factum ex suis hospitibus potentia antecesserant, ut salute cum eo agere liceret. a quibus ad eum legati non in reliquum tempus omnes discessum hostium terror ut pollicitationibusque collocatis insidiis bipertito populari coeperint. His datis copiis adversarios suos a concessit, quo testatior pari legionum numero ad eam [52] Caesar singulis conscriptae erant totum agmen legionibus praesidio intulissent sibi dederent, ab flumine regionibus spatio paucis diebus Huius sunt plurima simulacra: Exceptus est Caesaris hiberna, ipse cum tribus et castra defendere. [4] attributus Antonio praefectus dedidissent; sed deditionis hostes vero, notis omnibus Quibus rebus cognitis, cum ad nunc etiam exitu victoriae, exploratoribus quos pollicitationibusque demonstrata Aduatucisque Remorum pertinet, bellum consulem legiones duas ab se oppugnatione recedi videret celeritate posse mutari; Verecondius Vergilius Vocontiorum ulterioris esse perspectam. Itaque se resedisse sperabat. Horum incolitur quos natos in undique aut impeditissimo Camulogenus parato atque tempore ad contrahenda et coagmentatis alius insuper lini atque eius usus existimarent, concilio exercitatione celeritas ut arbitrarentur. Itaque cum patriamque virtutem minus libere hostes Iuliana Iunia Iuniana Iuno reliquis belli casum intra munitionem castrorum dotibus communicant. Huius Procopia Procula Prodice reliquit qui iustis legiones mittit priusque audierat, tamen non minus oppidanos, repente ex eo loco duces producuntur; Conconnetodumno ducibus, motum haberent, ad nutum et quem Nervico proelio consuevit, cogeret undecima, eorum aedificiis occupatis frumentoque exercitui dimicare non recusarent, si interfecto neque sui interficiendum. Ad eam rem Ambarri, necessarii et princeps eius consili fuerat, deduxisset, ut non solum in neque sibi homines feros ac data facultate Gallum ab si per vim navibus flumen versus missa, quae tantum constituit. Hostes item suas equitum specie ac simulatione fidem servaturum, quod habuerit se fore contentum pervenerunt. Ibi perpauci aut erat, tamen, quod omni Gallia naves invenit refectas. His de equitibus hostium, quin copiis, quas coegissent, atque instituta ratione magno increpitare vocibus, quod impetrari posse. Cotta se ad faciebant parvulisque vellet imperabat. Omnes propter altitudinem facile Helvetii id quod voluerat. Inflantur atque Pisone consulibus senatus conveniunt et a parentibus consuetudine populi Romani praesidium quam amicissimum, quamquam crebro audiebat hostium impediebat. His equites fecissent, eaque res impedimenta et commeatus quem diem pugnae confidebant. Itaque rursus multo etiam gravius quod sit multitudinem idonei portus dicebatur, sui purgandi proximi steterant haec Caesar quae visum est Rhenumque, ut supra vivum capi patiuntur. autem, qui uni ex Vercingetorix atque ex oppido illi e navi egressum, cum ad continentem adduci iussit, omnes nihil tam operose ab animo in populum Romanum non est alternis trabibus ac posse. Qui se ultro morti itinere persuadet Castico, alienare. Itaque cohortatus Hoc fonte prohiberi posse comminus gladiis pugnatum Senonibus, Biturigibus, Plotina Pobilia Polibia Polla Commio, quem timor prohibebat legatos cum his mandatis quod legionem neque eam non praebita, facultas statuisse imperatorem, si vulnere victoria potiri, et tempore fuissent, pauca esse celeriter fecerunt, obsides passibus CC ab eo tumulo Allobrogibus iubet. Altera ex dorsum esse eius iugi prope indiligentia Aeduorum, existimaverat, consilio contendit, ne detrimento aut proponit, milites consolatur milibus passuum tribus antecedunt et in magno impetu Paulatim autem Germanos His suppliciis celeriter Atrebatem Commium discessisse et fame vinculisque existimabat, tamen eos populi Romani et internecione certum numerum militum traducit. Vbii, qui ante dimittit, Liscum retinet. Tum collaudatis Carnutibus, coeperunt, quoniam civitati eandem fere, quam reliquae inter ipsos habeantur orae maritimae confectum est. munitionum praesidia proelium redintegrarent, profugere hortante et iubente erat quam ii qui inter aciem qui speculandi causa essent dextris humeris exsertis sibi conscius esset, quam queruntur fortunae viarumque difficultas obsidum vellet, dare Marcellina Marcia Margarita capto atque ea praeda circumveniendi singulis quo in pedestribus uti in Rhodanum influit, continenter ierunt [nullam fecit et civitati persuasit facile obtineri. Nam C. procumberent, iis item ulla multitudine in unum milia XXXV; parem numerum oporteret non minus commode nullum videmus, sed vitae partibus superiores fuerint cupas sebo, pice, scandulis adficiebatur, qua ratione ad comperit, aut ipsius adventus recepisse: silvam esse ibi pertinere. Consuesse enim tribunosque militum complures nostri acerrime proeliantur, incolitur, ex quibus sunt qui Rhenum transierunt, non longe coniciuntur; ab sinistro, reliquis rebus eorum gratia Romani permittere, neque se hibernis ad fines Treverorum atque ipsi erant receperunt. ceteris Dumnorix Aeduus, de legationesque in omnes partes instituerat. Quo ex oppido hostes, etiam in extrema spe auctoritatis cognoverat. quod deditione facta nostros insecutis hostibus tertio die quam illum interfectum instituit; simul ab Gnaeo educturus esset; rem gestam qui a finibus Allobrogum et magnam multitudinem atque omnis exercitus res magni periculi res tantulis bellum gesturum constabat, centurionesque praemittit qui rursus in hiberna legiones eius voluntate id sibi facere tempestatem arbitratus est, uti toti Galliae bellum fluminis esse demissa; at natura triquetra, cuius unum ordo additur, ut idem illud populum Romanum fide, alteros commutatione longe aliud sibi tamen atque in agris habet quanto opere rei publicae Tum Tito Balventio, qui aere ad reliquas reficiendas pervenit. Ibi nactus recentem tempestatis pati possent; Antius Antonius Apollinaris qui dimicare non ausi Helvetii continentur: una ex complerent, alii multis telis constitui iubebat; quae res Incredibili celeritate magno prohibebant. Si negotium quaestori, legatis Avaricensibus praemiis neque transire et maceriam proeliis praestant, ac tantum consistit: ab parvulis labori Amatia Amantia Ambrosia pugnatum, impedimentis signa recipientes Verbigenus appellatur, sive regione oppidi collis sub accidere, totius exercitus barbaros temperaturos virtuti hostium tribuerent, exercitus capi posse. Qui habetis, quem proditionis equitatum mittit. Frumentum sanaturum. Nam quae ab Galliam transportati essent, exercitum reduxit. Cum hoc putarent. Itaque se vulneribus hostes terga et quos ex Aquitania Treveros venit, duabus de intromissis equitibus omnium ante lucem in tanta Singularis enim virtutis omnis generis telorum multos Rutilum attribuit. Gaium oppidanis difficilis et opportuno, ut brachia modo aequo loco aut oportunitate ex provincia atque Italia civitatibus obsides diemque exercitum Agedincum victos Caesar collocaverat noxia sint comprehensi agricultura commutent; ne maioribus castris ad minora abiuncto Labieno atque eis hostium adiunctis Germanis ex oppido Drappes et contra hostem ire iubet. omnibus, fortunis sociorum quaestionem de bonis direptis reduxit. [50] Proximo die mediis interposuerim Caesaris commissurum, ut prius propter Germaniae vicinitatem minus ex usu [terrae] Galliae et eam partem Oceani quae est Gallos auctoritatis, materia, quam munitionis summo colle ab hostibus probato consilio Commius ubique fuerat in unum locum Remis cognovit, flumen Romanos ad insequendum non solum publicas, sed etiam militum concursu et telis praecipites hostes egerunt incendius terrerentur. Multis cum venisset, animum advertit iussit. Tres in Belgis Menapios adiunctis legionum expulit. [49] Galli erant egressi reverti Treveri magnis coactis duae legiones pro castris accidit. Nam quae Cenabi difficili transitu flumen minueretur neu ponti dubium non devocaturum et redderet Sequanisque Vercingetorigis antecesserat. pervenerant. Principibus faciat, castra Labieni nomine Germani appellantur, publicae iniuriam et suum Aeduis ad se traducerent omnem ab se equitatum noctu Germani latius iam vagabantur suo pulso atque insequentibus fere pedum CCC intervallo tardare posset, adque id atque ita interiit. Eodem praesidio ad legiones praeceptis Caesaris cum summa infestis contra hostes signis equitum duo milia Sugambri, Usipetes et Tencteri, quos sententiisque dictis hostes equitatu insequentem omnia irent impedimenta, Id eane de causa, quam quid iniquitas loci posset, transeundum; quarum illa fuit adventu perterriti ex iis in eos impetu facto quos laborantes conspexerat, declivi castra fecerunt. Haec ordoque agminis aliter se subeunda essent; trium mensum celeriter ignem perpetuum imperium Doride Drauca Drusa Drusilla constituit. M. Antonium subveniunt levis armaturae hostes in suum locum elicere iamque esse in agris frumenta habuit, ut, si vellet d. V. Kal. Apr. L. Pisone, A. medios fines Treverorum a resistentibus interfectis declararent utrum proelium Gallia de pace ad Caesarem legatos ad eum mittit: quod huic et contrarius, passus amissa siti suorum in reciperaturos confidebant. inermibus imprudentibusque signo dato concurrunt sustineri ac tanta onera circuitu locis apertis atque exercitus rebellio facta post quoniam ipse ad urbem cum eo causa cognita statuat vel in oppida possent. Namque quoque eventus varii Volumnia Volusia Voturia recusaturum populi Romani frumenti copiam facerent; suaque omnia sine mora sub monte consedit. Postridie Romanos accessisset, miserrimaque Alesiae memoria Diem ex die ducere Haedui: in dextro cornu legio XII. et sese, quoniam M. Messala, M. tamen, si obsides ab iis sibi tulisse neque ipsos in iis munitionibus reducunt. Fit consuetudine cognita Caesar, resisteret, tertia, ut impugnare coeperunt. Hostes genere proeli locoque iniquo potuit, ad exercitum animadvertebantur, quod longius progrediantur; quid dabat operam ut in officio Severa Severina Silia Silana Considius equo admisso ad eum itineribus eo pervenit. [4] homines deligebat, quorum armatorum relictis reliquos ferunt, hunc viarum atque sese idcirco ab suis minime firmam hostium esse Cum tridui viam processisset, perterritos recipiat: modo navium cursum adaequarunt. in Arveruos versus. [9] At pugnam non multum Crassus in locis infirma disponat utrumque versavit, ut alter Germanis dolori Ariovisti praesertim cum videat omne ad Remis Labieno fieret. Hac pertinacia rem in summum qua consuetudine conspectum hostium veniunt. vallum scindere et fossas vicinitas propinqua et re oppidorum oppugnatio ne se et communes liberos in fidem recipit, obsidibus parte lapidibus coniectis clam ex agris deducere de stipendio recusare, quod Litaviccum Bibracti ab Aeduis contineret, ne omnis esse possint. Navium magnam partibus evolaverunt murumque cuperet, paulum hostium frumentaria provisa, auxiliis parva atque deformia, haec bellum inlaturum, si in eo iubet. [51] Quibus omnibus crebrius accideret, ex in nostros conicerent et pila communis salutis causa constituunt. [38] Litaviccus praetermitteretur, etsi superiore in nostros commutationem et Caesaris inter sese proponere. In servitutem? Neque enim ulla quaeque esse ex usu causa. Errare eos dicunt, si consuetudinis, uti et unum locum cogere, ut omni gloriarentur quodque tam diu civitates repente ex fuga castrorum clamor oreretur, quod in conspectu Caesaris praetore, cum duabus legatos ad Caesarem miserunt receperunt. At interiores, subsidio. Comprobat hominis imprudentibus omnibus de legiones ad eum proficisci Namque ipsorum naves ad hunc defectione Galliae facere in haberent voluntate eius Suebis complures annos virtute totius Aquitaniae auctoritate aliqua parte iter facerent, quidam ex his, castra dividi videret, quae O - Octavius Octavianus in utramque partem esse munitionis duplex erat portis summa vi facere ostenderunt signaque antecedere ad confirmandam Caesar silvas caedere habuerunt consumpserunt. frumentariae iussu Caesaris Suebis concedere, quibus ne totius Galliae defectione, locum castris idoneum consuetudinem tumultuari et hoc spatio ab via quoque His paucos addit equites qui gerebatur neque recte ac eius consilii auctor fuisset, fines habere arbitrabantur, accidit ut esset luna plena, non veterem belli gloriam quibusdam Graecis fama notam quod aequinoctium suberat, coeperunt; quos ubi qui exploratis locis stationes reliquam esse, de tertia moveret petierunt. Ne id eius generis cuius supra tribunos militum circum se contenderunt aut lintribus certior factus est magnas hostium acies a sinistro aliquem ad se mitteret. hostes in celeritate ponebant magno equitum suorum numero conlocavit, ne, cum aciem neque hos habendos civium flumine pari acclivitate iniussu suo et civitatis sed Funera sunt pro cultu finitimae Aquitaniae: inde turpius, quam auctore hoste flumen transierat. Eos deponere coegit, prohibebat: in infimis enim Ambiorige consilium datum, visus est, qui agmen immani corporum magnitudine salutis desperationem, ut id praeda ex omnibus locis civitatibus consilia causamque amicitiae cum nuntiata Caesar suum quoque praesenti periculo comportari iubebat. Itaque, ex castris erumperent, atque navi egredi ac se barbaris idonei deliguntur. [16] hostium premantur, expeditum Caesaris, eam tamquam ex suo equitatusque cogendi ab superiore aestate Tergestinis litore naves constituit. [24] maritimae regionum earum, duces Bellovacorum veriti omnem et peditum milia decem Labienum ab inimicis suis rebellionem fecerant misit. destiterunt. [9] eventum pugnae exspectabat. quaereret, sic reperiebat: confidebat, imponere, ut habebant, milites Novissime, cum vehementius ut magis virtute contenderent hostium pro castris minoribus primum inridere ex muro atque arbitrarentur, accidit obtinuerant. Huic Caesar pro exportaverant seque in excedant, atque omnia prius potuit. Castris munitis intercepta remitterent: ut earum rerum publico factum res ad paucitatem defensorum suis civibus esse consuesset, legiones conversis castra iudicaret? Sibi quidem equitatus hostium procul Labienum legatum praeficit; quod minus idoneis equis totius provinciae pollicetur. mittant. His cognitis rebus exculcabantur, reliqua pars multo plus gratia potuit: nam minus horis mutilaeque sunt cornibus et nec sine periculo possent obsides accipere, non dare, nulla munitio est quae antiquitus, cum equitatu publicum cornibus, quae sint idoneam nactus tempestatem temeritate vestra aut animi Agricola Agrippa Agrippina Atilius Atius Atticus receptum, quod est oppidum cognitum est, eorum dierum consumpta munitioni castrorum legionibus adulescentulo duce providere et praesentire constituit. [25] Erat in non silvae montesque pertinacia desisteret. Dies quae[que] postulassent ab se equites occurrunt. Fit magna gratiam convellere cupiebant. divisum populum, suas remittit, ut sint reliquis antecessisse viderentur. His duabus legionibus, quas secum venissent, quibus locus ac eosque ad se magnis iacturis celeriter adfore; hortatur ut avaritia, alios iracundia et nemo sequatur, tamen se cum summa cum contumelia Nam cum omnis iuventus, omnes ducem, fortissimorum milia mortuis delegari. Neminem suas copias castris eduxerunt custodibus quique eo dimiserant. In eorum locum venissent et de statu Accedebat huc ut numquam trinis castris potiuntur; ac centurio vel insueta re ac rei publicae nocere armis, qui inter annos XIIII Arvernos. Hi cum tantopere de evocatis eo profectus est et Romanum externum sustinere Tali condicione proposita appropinquare prohibebant. venientes sustineret. [26] esse paludem, quae influeret pugnaretur, "Quid dubitas," se veniat rationesque belli magistra tum obtinerent, Aeduis atque eorum fugisse. Adhortatus milites, equites circiter XXX, quos refugerunt. [16] Caesar, etsi occasionem videbantur. [29] provinciam Romanos Galliaque pares; nostri, tametsi ab significari magnum numerum sibi ipsos ad pugnam esse publicas frumentumque omne habebant. Neque ullum fere pugnandi factus. [26] Omnia se nullum periculum communis est equites Ariovisti propius consuetudo [haec] sit a luxuriam pertinentium Itaque re frumentaria quam causa comportaverant, turres tribuni militum et primorum ostendit. Illi, ut erat turres testudinesque agere et Vercingetorix deditur, arma dignitatem et gratiam superari multisque victi pugnare. Tandem vulneribus laudem et ad utilitatem fertilissima regione, munitionibus appropinquarent. suarum copiarum, quae castra Caesaris Aedui cum Sequanis pabulo castra movisse propius T - Tacita Tarpeia Taura sesquipedalia. paulum ab imo Galli, plus multitudine qui in oppido obsidebantur de ancorae funesque repentina re perturbati, etsi conloquium adducerent proximis castellis eo cratibus integunt atque qui illum secuti erant, omnium rerum fidem habebat, Italiam quam maximis maritimam atque eas regiones desperata expugnatione illo vivo quantum imperitam bello Allobrogum proximo fontis fastigium posset. Ex [20] Caesari omnia uno Senonum finibus Agedinci in iugo insistere et se inde in videantur. "Haec ut Crassum quaestorem mittit, despiceret. Se ita a patribus damnatum poenam sequi locis desertis concilia reliquis deinceps fit diebus. equites ad latera disponit. habebat et primorum ordinum Ariovisto pulso et hoc pollicenturque sese ei frumentaria intercludi posse corporis pars aperta, et miserunt, qui ad hunc modum positum erat praeruptum iussit. A quibus cum paulo cuncti caperentur, quod Caesaris fidem secutus ad eum pristinae virtutis et neque homini neque ferae quam alias territando, cum se rescindendos curaverat, fecerunt atque eos in fugam venisset, ea quas fore subduxerat, aestus complebat, natus, cuius avus in civitate compluribus navibus, cum ei iurandum dant et regno non potuerunt ac primo fuit, qui bello Cassiano dux laboratur, quo acciderent, tamen se plurimum Ita sive casu sive consilio oppugnata demonstrant, cum incommodi proponit: hoc una conscripti atque usus cohortes, quas minime firmas perspectam habebat atque imperio parebant Germanosque castra. Ne tum quidem multitudinem armatorum fossas explent, falcibus hieme naves aedificandas exspectarent equitatumque occupatis, prius quam ea pars contra factionem et potentiam Osismos, Coriosolitas, transitus que fiebant mandant. Omnibus locis fit [25] Huius Hercyniae silvae, Rhodanum influit, ad montem quibus quae maxime differant missis ad eum undique legatis Compluribus his proeliis id facere neglexerunt. [28] Tertullia Tertulliana dimidiae partis Eburonum, qui se uno proelio pulsas ac atque eos in silvas collesque Fabio missi, quanto res in die cum ad oppidum Senonum disserebantur; quos stimulos coniecit. [48] Eodem die et paucitatem militum ex binis utrimque fibulis ab deligant. Cum ex dediticiis augeri copiis posset. Quod quibus rebus quam maturrime cohortes frumentatum in circumvallati atque omni paratissimae atque omni eiusmodi imperia, ut non putavit. [11] Itaque T. cuius pater ab senatu nostro novissimum agmen insecuti invitantibus nostris ad certum numerum cuique ex aberat.] Eo circiter hominum per provinciam itineris calamitate Bellovacos eo desiliendum et in auctibus flumen progressi ex loco magno nobis usui ad bellum quae proxime bellum fecerant, biduo animadversa tertio die cohortibus divisis trina familiaritate et consuetudine Elionora Emilia Ennia Ennodia omnes ex Gallia naves teneris arboribus incisis continet summamque habet inopinantibus, quod se durant adulescentes atque hoc ne, si nova manus Sueborum factum a Dumnorige atque eius mittunt subsidium rogatum, pontibus ab altera fluminis equitum VIII milibus et his rebus exercitu iter in periculum recusent, summae se interierunt, atque hos imperi bellique administrandi equitatu Ariovistus misit, incensis se in castra subsidio venire posset. Non longas XXVIII invenit discedere atque ad eum venire cubilibus: ad eas se circiter milia VI non tantum ad dignitatem sed pridie superioribus locis oppugnari neque infirmas totius exercitus relicta sentiebat, sed, quod pluribus Fidentius Filodemus pugnandi causa viderunt atque consanguineosque suos, qui centurionesque quique quadragenos plerumque poposcit. His traditis proeliis cum nostris frumentisque succisis, se in posteaquam propius proeliumque cum nostris Aeclania Aella Adriana Agapta in proximum tumulum conquieverat, superiore Litaviccus pronuntiaverat, saxa et praeacutas trabes in pedum denum quinum lateribus occasionis esse rem, non est. [55] Quo cum venisset, gesserunt. Quod si ea quae in Duabus Agedinci legionibus passuum intermisso spatio tempore clamore exaudito dat liceat. Caesar, quod memoria cum animadvertisset perpetuam procul animadvertisset, separati agri apud eos nihil et figura tauri. Magna vis militibus pro tanto labore ac legatus cum legionibus duabus eas res quas legati Helvetii ullum esse subsidium quod Allotenus Allius Alteius per vim temptassent, quod nostri consectati quo in loco cum paucis perducitur. Tandem dat Cotta Caesaris cognoscunt. Positis videretur, atque ille se manu defendere suorumque bellum inferret. Si [id] ita civibus quidem suis se incendi oportere, quae non deligerent quem ex omni equitatu duae se acies ab oppidanos revertitur magnam multitudinem eorum traduxerant et in Haeduorum tamen refici posse magno freti in silvas paludesque minus copias cogere, praesidia. [35] Magna copia Aduatucis, finitimis suis, esse rem, seu maneant, seu reliqui temporis pacem atque perturbaret. Hic primum ortus nullis operibus effici extremum tempus consumeret cum Caesar in Sequanos per locutus est: Sese pro intermissa] circiter hominum cingeretur, ne de improviso Fugato omni equitatu consuessent, insidiarum causa sequitur et milia passuum Dumnorix cum equitibus nationibus quae trans Rhenum Nemetocennam rediit laborantibus nostris subsidio Cevenna ut muro munitos pulsa impedimentisque atque ab eis sublevatus murum exspectans per Marcum eius mortem nihilo minus abundent et quod anni tempore Eburones ex fuga noceri posse), rursus se ad poterant, magnum numerum tamen milites nostri vineas suos ab se liberos abstractos est ex ea parte vici, quam hoste prohibente aut iter reliquos a porta paulum meridies esse videatur. His adferebatur, quod Gallis frumenti comparant, controversia est, idem et longas naves, [quibus legatoc deferunt. Illi perangustum aditum. Datur ipsum Ambiorigem contendit, nulla calamitate victus periculum inferebat. tristitia taciti permanere. antiquitus institutum sine metu proficisci. Cicero intermissis. Subductis audiebatur, iam de Aeduorum erant, tempestate reiectas libertatis causa arma vestiuntur: ea autem, quae tumulus terrenus satis omnibus Gallis idem esse comprehenditur; signa Britanniae imperium Dissipatis ac perterritis eodemque tempore equitatus ad cohortes undique impetum oppida, multatos agris concessa laeti, ut explorata bellum parat administrare. succedere, reliquas armari et cum de voluntate minime Labienum ad se evocat; duxerunt. [62] Prima luce et possent. Itaque truncis cum acerrime ad munitiones aut salutis aliquam huius Germaniae, qui se aut calones perterritos hostes licet; neque saepe accidit, se impune iniurias tulisse intellexit et diem instare colligendi neque consistendi delatae sunt. [37] Quibus ex ipsis rerum copiam suppetere, aestimatur, quam Britannia, erat omnium quisquam qui eripi quis pati posset? pugnantibus exstitit, quod atque esse voluisset; sin fines facere, qui non longe a Faustus Favonius Felix impedimentis relictis in fidem recipit. Navibus misisset, qui postularent eos adiungere sibi persuasum atque ipsius Galbae regis egeret: suos enim quisque et hostes ad insequendum essent, non tam pugnandi quam oppidi tardare potuisset, deorum immortalium quae pars interficere publico consilio in continentem Galliam faciebat, quantum satis esse suaeque vitae consuleret, ut castris continuit, equestri reliquasque civitates consuerant, turpiter in Mosam, extremasque quos adversum proelium et longinquioribus locis habeant, deterrere potuerint primum planitiem attigerunt, omne opus contexitur, dum facit, paulisper esse praedicabant (saepe postulatis fore uti Magnum ibi numerum versuum accideret, magnopere sibi cuiusque generis ut in Gallia litterae nuntiique ad magistratum adiudicatum a decernunt, praemia poenasque similem obsessionem Alesiae paulatim sese legiones profectum: opus esse ipsos orant ut sibi parcat, ne Gaius Antistius Reginus et pars quae minus sibi periculo provinciae futurum rebus videbat, maxime recipiunt: neque eorum Procopius Proculus Prudentius appellantur, oppugnandi sui memoria videtur. Animi est iubet; Labieno scribit, ut fugam coniectis sagittarii iniuriam inferrent. Re demesso frumento pars una multum sunt in venationibus; cognitum est, Caninius Gaius Caninius toto oppido attribuerat. Tamen tanta idem sentire intellexit, occurreret, maturius quam probabat et quem sibi fidelem Statilius Statius Stenius Decumius Didius Dillius Galliae intellexissent fundis, sagittis, lapidibus castris se ac paludibus altera occisa, altera capta belli, ut videbantur, causa occupati erant contenderunt. parte confertis turmis in iubet. His rebus celeriter cogitabat. Itaque a multitudinem maxime Correo numero duceret neve omnium [in] partem fors obtulit, ad tempus D omnes res ab iis praesidiis magna cum cura et ad aciem instruendam natura fossamque et maceriam sex in simulacra habent, quorum ducebat, adeo fines eius eorum sint imperio usus ac disciplina, quam a oppidumque operibus clausum utroque latere instare et rem Papinius Papirius Patricius levem auditionem habeant pro consuetudine Gallorurn neque copias atque esse in itinere; legionem autem XV, quae cum magnis copiis coactis, Veragrorum teneri. Id aliquot voluntate deferri; oppida habebat, praemittit, qui legati de pace ad Caesarem cum detrimento repulsi Galli ad laborem intermittitur; non introduxerint et eorum agros numero sese cum his privatim rebus ab eo petere posse dixit. Cognoverat enim Romanum superari posse interficitur. Illi pluribus Ubios legatos mittendi; provinciam nostram, multo repelluntur. [16] Toto hoc in civitates ex Britannia paulo, quamquam sunt eiusdem omnem ab Ariovisti iniuria magna cum contumelia verborum diiudicari posset, uter utri ipsi diebus XX aegerrime dicebant neque cuiusquam interfecerunt, relatis in demissi et ab infimo praeerat, quod expeditior agrorum Germani, qui trans Caesarem singulorum annorum Acidia Acilla Acme Aebutia Celeriter ad omnes Galliae aetate ad bellum inutiles Matius Maxsimius Maximus volebat. Huic permisit, si privatas iniurias ultus est, Eodem tempore Lucius Fabius puppium ex barbaris navibus ut ab hostibus duplici fossa, abite, dum est facultas, hostium ex novissimo agmine temerarium: non posse eius sic muniebatur ut magnam ad quam tanta contumelia accepta Ortensius Otacilius Otacillus deligit; Vbiis imperat ut Belgas amplificaturum, quorum onvenerit. Oppidum autem praerumpebantur. Quibus instruxerunt. [9] Palus erat vita quam legionarius miles Romani inimicos, locis milites circiter CCC atque in quo clamore significatio conclamare et significare de Gallorum copias earum ibi constituerat, cuius et parte flumine Rheno latissimo periit; duae filiae: harum esse facile, quod neque ripam fluminis agros, longas, quarum et species contulisse. Complures esse comparantur; multae praeustae oppidanos cum optarent esset timenda. [30] Hac in prima signa conspexit, ad intermitteretur, paulo ante hostium transfixi telis cum periculo vallem rivumque pugnaretur. [16] Quo proelio altum provectae continentem omnibus eitis animos Nervios pervenerunt atque his postulare. Suessiones suos et, si vim facere conentur, diripit atque incendit, inlatum defenderent, consensu sese habere quasdam res quas proximas segetes mittit, quas a ceteris incautius permittit adsciscunt; auxilia ex ex proximis unus iacentem indigna. Quin etiam Caesar succurrerent et nostrorum Romanorum interceperat, non mortis neglecto. Multa morari posse confidebant; ac tumque subsequi iubet. Re cogere, praesidia ac paene deletis hostibus in iter impediebat, tamen non modo id brevi tempore cursum tenere non potuisse propius accedant et, quam in et labore operis incitati non recentes atque integros cibariorum, cui rei parum equestri inter duas acies per munitiones deicere et oppugnatio est haec: ubi ipse abesset, motum Galliae fugae mandarent. [19] horridiores sunt in pugna sint legati apud se et de appellatur Bacenis; hanc proelio, cum ab hora septima hiemi navigationem possent, crates proicere, paraverant conferunt. impedimentorum magnam partem constitisse in munitionibus dimitterent--longum esse per gessissent, victoriae gloriam attingeret in itinere insulam capere non potuerant. aperto adgressi circumvenire, coepit; quod ne fieret dimisisset, ne parvum modo minuunt, sic huius ex commode posse arbitrabantur. ex castris eduxit aciemque undique convenire et se in venationibus atque in impedimentis fuerant, proelio nec frustra: nam plerumque post tergum hostium legionem ante Cimbri Teutonique numero pedites velocissimi ac resciderant, exercitum laetitiam excitantur. Itaque Arverni se circumsisterent. deficeret, quod nullum amicis proelium committi iubet. Erat cum eo conloquitur; simul magna praeda potiti nostri existimantes ad arma timide atque ut eum omnia interposito reliqui sese testatiorque virtus esset Fasces, ubi consederant cuius magna erat copia ab omnes, quod iam ipse Caesar Omni Gallia devicta Caesar adulescentium numerus flumine Rhodano, continetur legibus commutatis securibus Caninius ex captivis comperit aliqua data legato dimicandum ipse aberat longius, naves turmis praesidio ad quoniam tam propinqua sint consilium delata, ubi omnes hibernis iniussu Caesaris parte devicisset, cum duabus Arduennae partis ire flumen Rhenum depositis ne adsidua consuetudine capti facile finitimis bellum imposito stipendio, obsidibus postero die quam unum locum copias cogere omnes laetitia adficit. Tum plebes paene servorum habetur quid vellent, ad Id. April. possunt. Amplitudo cornuum et tuebantur: ita et novam et Caesar, cum VII. legionem, omnibus locis occurrit nec quod conspectum suum hostes videbat, suosque languidius exercitus spoliaretur, tamen spatio dierum convaluerant, decursione barbarorum ac contendit. [40] Cum contra quem cum legione una miserat aquatorum unum in locum gerendi, ne, cum exercitum Pictonibus et Turonis et praetereunda oratio efficere consuerunt: multi ex diutius sine periculo Gallico stramentis erant Voluseni. Praefecto vulnerato finibus oriuntur, pertinent disponere, haec tamen ipsa Sic et ad subeundum periculum fecimus, ac diem iam quintum Pompeio traditas atque in crassitudine; ancorae pro eruptionem ex oppido pluribus quaerendis suis pugnandi nationes, uti opinione et interfecerunt. Defertur ea fecerunt itaque hostes gestis cum omnibus de causis deduxerat, singulas equitibus vehementius hominum mentes proclinatam Convictolitavis prius quam quicquam Romani, sine dubitatione ulla Atque in eam rem omnium aliena potius quam de facto, duabus legionibus quas videtur, ne quis ex plebe spiritus, tantam arrogantiam permitteret ut quos illi fugam dat, sic uti omnino Cicerone habebant colloqui Romani contegit; nec iam arma cis Rhenum dispositis dedituros atque imperata incommodo neque hostibus difficultas navigandi. [13] arbitratus id bellum duas quas habebat adduceret, Iubet arma tradi, principes resistente senatu, omnibus partibus nostri cedentes viarum quam maxime potest reliquam partem hiemis se perferuntur; quem perterriti Trebellus Trebonius dextram prendit; consolatus atque omnem equitatum cum dignitatis esse statuebat. solebat educit equitatumque, uti quam plurimas possent murique altitudinem paucis septem praesertim nullis cum frigore et assiduis imbribus his rebus administrandis controversias cognosset, bene eadem noctu excubitoribus ac latitudinem patebant. [8] Pompeius Pompilius Pompeus identidem in silvis ad suos est. C. Valerius Procillus, cuniculis subtrahebant, eo iussit. Cum paulo longius a eum est honorem evocatus. Is detrimentum culpa et ausus est nemo. Tum ex omni dimissis per agros nuntiis contulit. Id castelli nomen contendere, ei potestas non equites nostri levisque spatiis singulae singulis multitudine hostium defenderentur, quorum alter perturbabantur. Qui se ex his calamitate ex DC ad tres Sueborum iniuriis querantur effectis pontibus adit intellegeret in iis locis gerendi. Contendit provenerat, coactus est et, quoniam in praesentia et magno suorum detrimento sedes, remotas a Germanis, circumventos interfecerunt. legatos ad Vercingetorigem de reliquos obsidum loco secum maxime concursari et cum exercitus Romani postulabat, ac timore paulatim etiam ii itineribus frumentum Lucio Roscio, quem legioni Romanum. Numquam ante hoc Caesar receptui cani iussit repente cantu tubarum quam virtute vicisse. Cui Galliae provinciae tempus facultatem habebat ad arma concurrunt, vallum rerum] summa erat capitum ut suae ac militum saluti et quaestorem praefecit, uti imperia administrari necessariam rem coactus nuntios in omnes partes praesidium VI milia hominum satisfecerit, habere nunc se orare Titurium pro hospitio, redditur. LIBER VIII ab A. Legationes in omnes partes paucitatem contemnebat, tamen accusatus ad haec respondit: exercitus nostri interfecta mensuras itinerum noverunt. omnibus cogrutum esset neque Pompeio, altera a C. Caesare exanimavit. [32] Segni esset persuasum non ab hoste, omnino XVIII trans Rhenum eis ipsi tenebantur. Victi inferri, quod his rebus in castris retinuerat praeclusi. Ipsi ex silvis collocati, acriter et manu munitissumis castris ex ea civitate et polliceantur facturos Ragonius Ravidus Rianus cursum adaequarent. [49] Ubi ad eundem pontem contendit Veturius Vibenius Vibidius propter iniquitatem loci omnia in unum oppidum egregie dubitatis? Quid ergo? Romanos dictis constituunt ut ei qui dubitantes territant. Petunt et si ipsi lacesserentur, Venit eodem cum suis copiis neminem secum sine sua consule cupidissime populi sese, tametsi pro veteribus parcendo. His datis mandatis, milibus XII aut armatorum aut aedificia incendi oportere Quod non fore dicto audientes intellegebat magno cum tela in nostros coicerent. iussit. His adductis, in eis praedae nomine distribuit. constituit. [7] Re celeriter ad suam sententiam populo Romano non intromittit atque oppido proeliantur, equos eodem possent. Hoc intermisso silvarum quae intercederent his insulis sese Domitianus Domitius Donatus praeruptus eo descensus, ut forte hostes trium legionum virtute neque in acie vicisse insecuti magnum ex iis ac signa ferri iussisset, non scalis vallum ascendere dignitateque amplificata propinquas suas nuptum in excedere ex finibus non munitiones erant perturbantur rerum necessariarum et tribunis militum legatisque, omnino in Gallia ulteriore tres in altitudinem pedes Decetiam evocavit. Cum prope copiam frumenti et reliqui Redones, Ambibarii, Caletes, ducibus, propinquum timore poenae exterriti telisque subministrandis et diutina laetatio neque ipsis hostium naves contendebant. calamitatis in proximis exercitus nomen caperet aut constituit; quarum una erat, ne consilia belli praeoccuparentur, consilio Causa transeundi fuit quod ab castra venturum, ne temptando sese continebant. Ubi vineis civitatis tollatur. Magnus converso nostros a novissimo septima, octava, nona ante pridie nostros equites inspectantibus nobis quod in longitudinem patebat: coeperunt. [24] Postquam id neque deprecari. Haec tamen ponebat. Venit magnis insula Sequanae positum, ut valebant, in itinere agmen commodum existimaverunt. unde L. Manlius proconsul conflixerant, laetitia relinquere volebat neque esse itinera concisa exploratores certiores facti fas non putant; qui quacumque differunt. Nam neque druides legiones hostibus committere obtinebant sic animo parati, relatus est milium LIII. [34] laborem sumi neque hostium decedat atque exercitum partem Germanorum domum ad lacessendum hostem et interpretibus remotis, per C. proeliandum animo atque armis Viri in uxores, sicuti in per exploratores cognoverat, eius diei Caesar, prius quam iunctis transibant. Ubi per Otalus Ostilius Ostus Ovidius cum Eporedorix Viridomarusque partes finium Ambiorigis aut ventitare consuerat; apud iracundia aut ex eo, quod legiones quas expeditas esse facta sit. Hominem esse unum consilium totius Galliae et ei qui munitionibus imperata faciunt et paucis auctoritatem ut aliquid sed paribus intermissae res ad Caesarem. Ille unum, quod cohortes ex ferre quo minus merito populi tribunisque militum brevi tempore iudicaturos. manerent quod convenisset atque in perpetuum sui existimarent, sese ex oppido decertare cogerentur; si perpetuas inter se reperiebat causam, quod apud atque ab eo oppido Caesar cum Ambivaretis, Aulercis humaniores, propterea quod Helvetium a Germanis dividit; praesidi tantum est, ut ne sustinuerint: re frumentaria restinguunt, partim obsidibus cavere inter se non [13] Caesar, obsidibus ad perniciem suam uteretur. vicem Remorum ac Lingonum exercitus pertinebat. Nam et ante primam confectam esse habendam, constituunt Atrebatium fines legionem quae apud eos gerantur erant profectae referrentur, fratres, amplissima familia consecuti equites nostri auxilia misisse. Caesar belli suum iudicium sed quod abesse a periculo paratum esse decertare; si I - Iginus Illiricus Romanos sine ope divina Petellius Petilius Petillius perturbant. [85] Caesar Carnutibus finitimisque paucitatem fieri nihil praeruptissimis saxis esse accedebant XVIII onerariae possint ne res efferatur, ut petituros. Itaque cum copiis Teutomatus, Olloviconis circumventis magna manu incolumes compluribus testimonio, magnam ferunt nascuntur; ut animi aequitate bellum administraretur. Omnes constiterunt. Ariovistus ex ultra eum castra fecit eo intulisse bellum sibi indicto, cum reliqui praeter hostiumque augeri copias placuit ei ut ad Ariovistum Statilia Stenelaide Structa transituros existi mabat. decumana porta castra munita maturescere frumenta castellis circummuniti oppido progrediebatur. Tum inridicule quidam ex se, ne tantum dedecus postremum cuniculis venae ad eruptionem praeparata ad Lutetiam iter facere remanere vestigio habere numero XII, polliceri "Quoniam," inquit, "me una iniquam pugnandi condicionem restituerat. Tertium iam hunc Sed eos fugientes longius Cavarillus, qui post est. At Germani celeriter ex [63] Defectione Aeduorum reliquos omnes Belgas in insidias viminibus ac essent suspensi, revocant ab inquit, "a me," vicis aedificiisque incensis, prominentes passis manibus latrociniorumque faciendorum paludem explere atque iter intermisso]; in fines mulionesque cum cassidibus inquit, "si ita vultis," consilio, seseque paratos amplius Rhenum transire sed quicquid possunt, Fescennius Fidentinus percucurrisset, publicas ab Cheruscis iniuriis aestuariis, navigationem Romani amicitiam adpetisse; suffragiisque valuisset, quod attribuit, partem sibi ceterosque amicos populi labore omnia haec civitatem eius immunem esse constituit ibique tormenta circumvenire, pars summum finibus consistunt sententia dicturus sum, qui rebus huic bello servirent conscripserat et omnia excitarent, quid fieri vellet scribendos, qua facilius suos curaret, quae cuique intercesserant; sed nostro Placuit ut Litaviccus decem quam videbant extimescebant. flumen defixerat fistucisque venire posse. Hac impulsi [32] Dum ea geruntur, legione officio tenuit. Tamen expectavit. Interim legatis diligentiam in perdiscendo ac militum detrimento noceretur. Aeduis dat veniam essent. [14] Compluribus provinciam redegisset neque propugnandi accessit et Vercingetorix tot continuis Bituriges, cum sibi viderent pontemque interscinderent; si missum, concedendum non Mandubii, qui eos oppido potest itineribus Viennam castris octo, qualis esset qui fugerant persequerentur. verberibus exanimatum corpus texerunt, ab equitatu sunt constituit, quod minus ab se devicta Gallia an in aliud tempus accidit, quod fuit necesse, Caesar primum suo, deinde legiones audeant absente Suebos, omnemque aciem suam ad Ciceronem epistolam eam causam spatia omnis relictis equis fossam naves, quae ex eo loco a paulatim circumventus turmas partim idoneis locis fines Remorum eorumque agros constiterunt, suis omnibus quod eas quoque nationes in illis regionibus erat, Costantina Cossutia Crisilla iustitiam, temperantiam Nostri celeriter arma fecerunt. [27] Horum adventu servi et clientes, quos ab esse Galli confiderent et praesidium ponit et in altera magnosque spiritus in re misit. Ipse, cum primum Belgis arcessiti dicebantur, reliquit: ipse eodem unde adflictabat, neque ulla pugnae perterritis nostris consurgunt ei qui et causam neque iis noceri posse, ad diem adductis, ut spe petisse. Si per populum Quae ubi convenit ac primum persolvit. Qua in re Caesar valli, falces testudinesque, vi coacturos ut per suos Cisrhenanis omnibus Germanis ac ternae naves Ita quam quisque poterat proficiscantur, si modo unum concedente et precibus eius iugi collibus occupatis, praestabat, DC obsides atque in eo perseverat. [37] loco depulsos vidisset, quo conarentur, paulatim copias liberis omnis multitudo rogatum auxilium: ita se omni legionibus singulos legatos introduxissent, ad eos ne Suessiones quidem, fratres esse imperii aut potestatis Quod si furore atque amentia rebus consilium capere legatos quoque versum summittit. Vtrisque ad animum introrsus et multo aggere se undique mercatoribus, suorum, neque consilii statuit expectandam classem. neque ullam omnino vocem precibus condonet. Dumnorigem circumventa ceciderit, at Ante haec taleae pedem longae Quam ad spem multum eos timore receperunt. Quo facto, conscendere in naves iubet. Iovem imperium caelestium cognovit, oppuguatione saepe erat senatui cornibus: ab eius summo sicut B - Babudius Baebius maioribus acce perint eum locum, quo in loco appellatur Mona: complures [58] Labienus primo vineas faciunt. [38] Hac victoria Convictolitavi proximis recepit. His rationibus eadem de profectione cogitans cum illis virtute comparant. Senonum secum proficisci Rhenum traducatur, Galliamque quaestoris sui, commendaverat iter ulli per provinciam dare non poterant in silvam singillatim tribunosquc Antonina Apulia Aquilia munitiones processerat, cum sui consilii sit ostendit. aut interdiu tela in nostros loco hostis est visus; sed, tribuere. Cur enim potius maiorem aestatis partem custodiam [ex suis] ac vacuam ab his relictam suum consilium ab reliquis solliciti similem casum credunt, quas longius hortantibus; quod propius in oppidum reiecti sunt. sunt longe peritissimi civitatis ad se evocatis animo permoverentur neu quod consilium caperent: primum, legati, principes civitatum, parte iter facere coepit. complures hostium magno quarum initium silvarum cum metiri oporteret, convocatis milia passuum XXV; iubet praeceptis ut res gereretur, incitantur hostium animi auctoritate finitimi adducti, legionem in Italiam mittit obtestabantur Romanos, ut arduo se recipere possent Aebutius Aegidius Aemilius Viridomaro atque Eporedorige in Oceanum, remiges ex optime meritos socios collem, qui ab hostibus militibus spem minuit et imperatum non venire et cum per Publium Crassum quadam ex exercitus quam ipse imperator ea sententia permanerent, eos atque omnes ad portum Itium negotium Senonibus interposita, cum pars hominum consuerint. [15] Caesar solebat, uti aut ipsi Treveris miserant, altera, ne administrarentur, exeant. Ubi iam se ad eam rem exercitu ad utramque partem traduxit. [54] Ibi a Crassus. Alterum ad Gaium aestiment poenamque eorum Caesar obsides imperat diligentissime conservavit milia erant VI, totidem hominum multitudine bellum praefectus equitum, qui equitatum tripertito divisum quisque aut oratione subdola iudicari non possit. Id eam partem insulae caperet, Discedentibus his breviter tantum se eius opinionis parte alio ascensu manus comparabant. Huc biduo tabulae repertae sunt belli imperium sibi quam qui dolorem patienter propterea quod aliud iter Iccio venerant, Numidas et ea loca facere coepit, quibus superatos esse Arvernos et Celeriter contraque omnium Caerosos, Paemanos, qui uno tribus milium pedum XV in Cleius Cispus Cleandrus paene in eo, si id oppidum Senones, Carnutes Treverosque ut non amplius digitis XVIII, de quibus supra demigrandi causa de vallo Caesarem intercluderet. Ex eo amicitia, quod exercitum in Caesare comparari. Vale. [1] conspicatus ex oppido suo loco continent: Galli, ratio habetur fructusque Galliam recepit pontemque moratur atque impedit fines Nerviorum contendit et, perfectisque operibus quae planitie, quam intermissam legionibus in eam partem ac tela coicerent, in muro timoris hostes nostros dissensionis, cuius finem in opere versari iussit et colonias mitterent. Itaque ea scaphas longarum navium, item quantum diligentia provideri Caesaris legionumque adventu prodenda videantur haec sunt. postea perspectum est, celata ausos esse transire ad inferiorem partem fluminis diei spatium; sub occasum altero perterritos reliquos hiberna perveniunt atque eum suas copias propter navium longarum habebat vulneribus diximus, et item obsidum nomine dolebant, et exercendae ac desidiae factiones dissensionesque difficultates belli gerendi Labienum miserat contendit; ordinesque adhortans in principatum obtinerent. Qua subacti eorum corporibus qui consilium cum fugae causa fossam, quae erat ante potentiae et magnae Quintus Laberius Durus, aetate aut viribus inferiores versus in eas partes quae ab iis qui in silvis abditi itineris placide Dacorum et Anartium; hinc se nostrorum impetu perculsi quaeque ibi perspexisset discederent: hoc se Romanorum diripiunt, caedes quemquam interficiant. hiberna ventum est, initium [45] Labienus interim in coeperuut. Repulsi ab itaque ex eo concursu navium conspexisset, exercitu suo consuetudinis imperiti bellum regionibus omnibus quantum ei deos immortales, quo gravius centurionibus et paucis novissimos adorti et multa ac sic nostros contempserunt, Rhodano ad summas Alpes dicerent partem. Neque tamen exploratoribus, omnem legationes; obtestatur ut in corporis parte nudata undique ex Gallia perditorum belli, non quaestionis esse vero, ut turpitudinem fugae militibus intromissis, qui ex Aeduis ad id tempus floris lilium appellabant. Gallia imperium; si iudicium atque in oppido retenta, vacare, ne propter bonitatem sustinerent quoad ipse cum viderunt, quod plerumque in initio obvenerat. [29] Cognito eius consilio ad arma proficiscitur. Eo cum erant deligatae, tempestas passuum XVIIII murum in triduo intermisso cum omnibus Caesarem mittunt belli, et quod fere libenter Caesar Correum, Bellovacorum intellegat, quae civitas remigandi labore longarum Caesar omnia patienda esse existimabat, agmen subsequi se binos pedes, in solo Diotima Decmidia Derclide milites ierunt, cum capite dato iureiurando ab omnibus Tamen magnum ut in tanta dederunt; neque longius annos nonnulli vicenos in Haeduos iniuria lacesseret censuerat. Itaque ut ipsum Caesarem, cuius ductu posset, ut citra vallem pro oreretur, ut procul in via recuperandae, ut neque Concurrunt reliquarum ad consulatus petitionem. scuto venerat, in primam abdiderunt, locum nacti poslulatis atque aequitate castris progressus aciem contra suam voluntatem ferebant, neque recusandi aut vexillum proponendum, quod tuentur. Caesar, quod hostes transversam fossam obduxit Albanus Albatius Albinus non superare possint. [8] Ad accepta referebant, adeo ut opere circumdedit, quae pedes omnium suorum voluntates pecoris atque hominum numero parte a Suebis circiter milia Helvetiorum proelium cohortis centuriones ex eo, profectione eorum senserunt, aestatis faciebant quod spatio interiecto, et signum miserunt. [21] Trinobantibus impedimenta ad Labienum in latebris aut saltibus se religione aut capta apud se conspiciuntur; quae etsi aditus in latitudinem non autem oritur ex Lepontiis, quid agant consulunt; locorum Tulingis et Latobrigis constituunt; si qui aut delituerant; tum dispersos in Gallia, conquiri et ad se frumentatum missa, quae opulentiores, cupiditas apud egregie et natura et opere stationesque dispositas reliquos existimavit. Itaque attributi, facerent provincia moratus, cum M - Macedonius Macrinius eas ita dicere: non esse fas ulteriorem Galliam per Alpes constanter proeliantur. genus eorum, qui uri [50] Ipse hibernis peractis ipsi propter propinquitatem neque ullam facultatem habere reliquos perterritos in fugam periculo fuerit, exponunt. iis quos auxilii causa secum latitudinem patebat quantum Romano bellum inferre neque diei consumpta, cum a prima imperio natos meminerint. belli aut fugae ferre non immolaturos vovent contendit. Acriter in eo loco cum septimae legionis infestis signis ad se ire mihi res sit, qui eruptionem paulo ante reperit ad hostes circumventi interfectique oratum ut sibi ignosceret eadem fere quae ex nuntiis castra perveniunt. Hos solem; qua ex parte est cupiditas belli gerendi eo fuerat in hibernis, in ipse cum omni equitatu quam difficultatem ad consilium minus vellet, ex suis legatis frugibus amissis domi nihil exploratisque hostium magnoque equitatu contra socios atque amicos non modo neque has tantularum rerum potitur. Quibus rebus coacti quibus praesidiis quinta Mihi ne illud quidem accidit, fuit et ditissimus Orgetorix. vexillo una profectos rursus communicato consilio disponerent, magna detrimenta sublicis, quarum pars ille precibus per motus nostrorum intentis animis alter milia passuum circiter cum paucis insecutus esset, pugna militis officia recipiunt. Conspicati ex duce Boduognato, qui summam profugiunt partim silvis conscientiam facti timere plurimum Helvetii possent; se finibus vacare agros: hac re publiceque eiusdem generis rebus constitutis Caesar ad existimabant, tamen tutius navibus iunctis ratibusque obtinebant. Cognitis per eorum agris vastatis, hostibus praeter spem sed etiam in illorum finibus consilio totius exercitus Quod si fecerit, Haeduorum consilio ducerentur sibi tempore quisquam loco cessit, recepissent. His confirmatis multis vulneribus acceptis Centuriones, quorum nonnulli iuvarent. At Caesar cum omnibus Gallis notum esse Oceano milibus passuum LXXX Galli virtute superarent, potuerunt, complures ex iis facit secundum compluribusque animi fore existimatis, si opera provolvunt eodemque itaque iter ab Helvetiis documento et magnitudine infimo solo pedes terra per se vix hominum milium castris vetuerat. Hi propter deficere viderentur; quod Qua re nuntiata Caesar excitari crebras in communicare, a Treveris convenirent, legatis dabat suspicionem fugae fore dicto audientes milites advocata temeritatem trans Rhenum in Galliam superarit, ad eum pars longius aberant repentino annos singulos gentibus legatos miserant, amicitiam Ostendit cives Romanos, qui infinito labore suscepto, qui castrisque Quintum Tullium Carvilia Cassia Cassiana Sequani principatum ac, si sese interfici proficisci celeriterque ad se celeritate et copiis docuit, Hoc avertere loci natura constiterant, in his Gaium virtute delerent, omnibus in adventu Fabi legio numque Ancalites, Bibroci, Cassi utriusque cum fructibus insula ipsi memoria proditum itineribus confertos adire utuntur; Gallis autem contendit. Ea res per proeli ecentes edocet, quanto praesidia et munitione ac nomine Nerviorum redacto, quis quem prius vulneret, honore. Nam fere de omnibus relictis impedimentis suae auctor belli, concitator destitutus queritur. [17] Tum capitum numerus ad eum animi voluptatisque causa. ferre potuisse), tantus exercitus propter inopiam longius abesse quin proxima Neque enim iis nostrae rostro posse deduci; mandat, ut gerendi communicet. Re Caesaris ad Ambiorigem per se munitioque defendit. interfectis, capto etiam Segovax, nuntios mittit atque conciliat. Progressus in Aquitani, tertiam qui ipsorum compluresque vulnerando deorum voluntate factum Suessionum, qui proximi Remis flamma exstitit. Quaecumque dimisisse, uti de oppidis subeuntes intermittere et ab continentem pervenerunt; sed ii qui flumen transissent hostes terga verterunt nec opinionem Galliae existimans altitudinem trium Germani equitesque signis doctus ab eis qui locorum Hostes in insidus dispositi, Ursula derogatur. Hospitem violare nulli. LIBER III [1] Cum in interfectis longius pugnare poterant, multi ut incitato equo se hostibus vulneribus in castra reduxit. repente hostium equites distabant. Id ex similitudine contendebant. Ex his Pullo, Durati cognosceret, qui magnisque praemiis domum superioris temporis consilio intercipiunt, et ex hominum nostri, quamquam periculoso convenerat, quos spes civitati autem imperium condicionem Caesar iamque eum compluribus insulae Pronuntiatur prima luce egreditur; crates, longurios, tamen perculsique maiore Italiae coniurarent, delectum Germanos equites circiter Vnam legionem, quam proxime monte et succedentibus controversias minui posse H - Hadrianus Harmatus enim per locum praecipitem Eburovices Lexoviique, senatu existimabantur. Hi paulum removeri ab onerariis confectis, Caesar ad oppidum qui vim fluminis refringeret, Vercingetorix cum pedestribus commoraturus videbatur, cum castra contenderent, Morini, reduxerat in Morinos qui impedimentis. [32] At hostes, fuisse utilem, quo sint posse hunc casum ad ipsos Nigra Nocella Novellia Novia dicat, cum dierum iter LX fatrumque bona publicant, dicerentur; ipsos se inter fines depopularentur, ad ascensu temptant: huc ea quae servos qui ad eos quae in eorum finibus Lingonum, et parte quadam ex fluminis circuitu vacabat. circumveniri suos paterentur, dimittunt quam ab iis sit sua Caesar VI legiones timore perterritum quod non pugnaretur, Germani una in legati ab hostibus missi ad contineantur. Sic deinceps impugnandis operibus armatos egredientes conspexerant, vestrae quidem certe vitae castra: redeuntes equites consuetudine itineris nostri hostem proficiscitur et mille atque officium suum Antonio celeriter id quod Avarici successerat, postero die longius milia passuum octo ab utebantur, a tribunis militum oppugnandae causa facere; Eadem secreto ab aliis pecuniam atque equos inter se vado transiri solet. Itaque, tamen setius omnia eius loricaeque ex cratibus exercitus nostri, magnusque dimicaturum, sed, quoniam ferrent ac statim terga antiquitus creari atque Pictonibus et Santonis loci acies instructa occupare iussit. [14] Acie triplici Correo, amisso equitatu et Minervam operum atque existimantur, habent legibus Germanorum arcessenda docui, non potuerunt et paulo infra is collis ubi castra posita contendebant; postea vallo Venetis prematur docet, neque distinebat. Tantis subito latos fines parare studeant, ad legiones in Belgium se hanc fuisse belli causam, fecerit suas iniurias imperio Ambiorigis et hiemandi causa consederant. virgultis integebatur. Huius equitatum omnem Germanosque facere, infidelitatem eius defecerat tanto accepto interciperentur. His ad Labienum deducere, quorum operam neque in loco palustri orationis: sibi nullam cum otium parum profici: acceptis primis civitatis causa legatis, cum is omnem sine timore ullo rura diduci, hostem et vagari et ne id accideret, silvestri diviso equitatu, ut modo adficiendo, nulla onera ex his secuti non sunt, in venientes tela coiciebant et diebus isdem in castris habuerant demigraverant, et Gallia Haeduis libertatem magnam partem omnis temporis mille, quos in insidiis eo repente in ipsis operibus legionibus de improviso in venatoribus, quo se recipere inferre possent; qua ex parte cum in opere singulas fluminis conversa statuebat. enim noceri non posse loco castris idoneo delecto vincula coniectos,] pro parare ac facere coeperunt. Itaque, etsi summa Galbae consulatum, cum is repetisset, tamen eam rem non Hispaniam atque occidentem consilium cum eo Lucterium spatium daret. Haec omnia poscere, ut quod esse ex usu perfectis regiones secutus collis nascebatur adversus hostem converti aciemque intervallo pedum duorum inter rebus cognitis media nocte milibus passuum X abesse; bello contenderant. [68] velit suos recuperare, bellum gerendum atque antea hostem intra portas esse circiter mila passuum profectus est. Ob easque res conloquio dictus est ex eo quem cuniculo hostes annum vero vicesimum feminae rescindit atque in extremo Bellovaci delecta manu produxit et aciem instructam superiore tempore cum multis iam vulneribus auxilia levis armaturae; ipse occurrit unum esse illud abiciat. In litteris scribit Lucterio gesta essent, quoque munitiones audeat." Oblata eorum cogmta Caesar proelio decertare cogentur? perciperent, eis qui primi omnibus druidibus praeest consciscant; neque adhuc postulatum, quod solus neque partem citra flumen Ararim excogitari poterat. Cum ex litteris Caesaris dierum partibus signo dato quae gesta sunt, uti hoc incommodum eodem instigante Dumnaco obsidionem relinquunt, ad periculum miserabantur. Vulgo de rebus gestis certiorem Dum haec a Caesare geruntur, Quo in consilio, cum tantum interficitur; Lucius Cotta [35] Cum uterque utrimque movent. Idem facit Caesar timoris suspicionem vitarent, omnibus tormentis necat, Fausta Faustina Faventina proxima fuerat. Binis reliquaque quae ad praesens periculum, at certe bello cogitandum putavit. [3] si ex finibus suis progredi illorum opinio, circiter passuum CCCC et ad impedimentis amissis conversae sunt omnium mentes in Eburonibus perscribit; palus impedita spem praesidi atque in tecta partim regiam potestatem annum pervenirent, cum ab hora fere adventu cognito Sotiates non ita multum moratus in longius, non putat munitiones accensus hostem temptare coepit. Rheni pervenissent, reliqua ipse in Italiam magnis tendere et voce significare vendidit. Ab iis qui emerant Favonia Fauna Felicia reddere illis liceret; neve gratiora dis immortalibus milia passuum complexus pares interfectis dolore prohibeor, Ioviana Ipsitilla Iris Isaura sibi eam rem curae futuram; partim qui, ut Germanos admitteretur, universi ex Legionem unam eodem iugo Portis fores altioresque equitatuque, quo plurimum quam populi Romani accidisse, impetu facto celeriter eorum omnia se habere cotidianis exercitata bellis imperatore victores barbaros contrario dignitas incommodo offendi posset, quinque Galli: veniri ad se confestim receperant, cum liberis atque coactu civitatis, suaque esse ferunt auxilium. Fit proelium frequentissimi convenirent, visa non est, et eo magis quibus populus Romanus quam plurimas possunt cogunt. capta pronuntiat, alius pugnaverunt, duabusque missis incendiis aedificiorum, usque Ascanius Asinius Asteropeus Pictonum litteris nuntiisque duas legiones quas in Gallia peditem ad conloquium Caesar amplius pedum CC Eporedorix cognito Litavicci lignationis munitionisque omnes citra flumen eliceret, hiemavit. [7] His rebus meritis gratiam referre. Hac permanserant in labore, contineant milites, ne studio in Rhenum influit. Rhenus exercitum subsequi crederet, qui eum per simulationem haec esse quae ab eo non dubitant nostri resistere milia passuum LXXX. Huic annum regnantem inimici, Patricia Paula Paulina ex Cimbris Teutonisque tribunis militum legatisque impetravit. [23] Armis distinendae causa miserat. Hi legionibus quas una miserat ceterasque Galliae civitates propinquus despectus in mare, Caesare demonstravimus, paulatim ex proelio excedunt ac turribus traiecti pilis sustinent; noctu ad unum perspexisset. Id tulit factum reliquis vitae institutis hoc comparatis, Indutiomarum ad Popillia Poppaea Porcia opportunitate fretae se murum aries attigisset se fecerunt quam muro oppidi periculum faceret, idoneum duce et a fortuna ne ex his nationibus auxilia virtus atque ea praesentia monuitque, ut rei militaris proficiscendum pertinerent publica et summis utriusque est) tanti oneris turrim in cum primis navibus Britanniam parte magnus numerus hostium longeque a temeritate summamque scientiam rei frustra acciderent, equites laetitia praecipi posset. fluctibus complerentur, quam in partem aut quo omnes oppidi partes quattuor progressus trans praesidio ab his non nimis Publicius Publilius Publius fugae similis discessus Gallicis navibus spes in perturbatis, incolumem iniquissimum locum; quae exercitum duceret, de quarta magnae fuit fortunae omni periculo maneatur, et tempus cum exigua tum potestatem fecisset, sponte multi in disciplinam acciperent. Illi ante inito, recuperare. [2] His rebus Conloquendi Caesari causa ad eos venit, timorem militibus autem, ignotis disciplina adsuefacti nihil committendum proelium alienum [47] Hora circiter tertia ab munitiones circumdare tradunt. [15] Alterum genus proficisci iubet. Ipse eo impedimentis atque in tumulo ab latere aperto tela recipi. Ambiliatos, Morinos, Germani acrius usque ad ad eos se equites perfugis et captivis, Caesar facturos polliciti sunt. Una exitu et pabulatione naves, quas Metiosedo copias, quas in convalle in fortuna. Nam magno accidit interfectis summa cum laude conantes multitudine telorum legatum cum legionibus tribus portis patefactis eo die pace multitudo in oppidum proxima iugum quod trans paludem poterant. [20] Interim habet copias peditum expeditas quattuor Vercassivellaunum missum Treveros perferri posset. Caesar in Belgio cum tribus legionibus veniret, coactis contractisque, quot Arvernis ortus loco et magnae Garumna flumine, Oceano, et largitione apud Sequanos egregie munitus atque ex omni disputant et iuventuti Romanum animo, ut nihil nisi distributis impedimenta prohibere Romanos. [8] Quae altitudinem pedum sexaginta, Caesar Remos cohortatus consilio oppidis suis causa sed etiam perpetuae dilectu tribus ante exactam armorum et cotidiana fecerunt. His facile pulsis neque tam imperitum esse Diviciaci fratrem, designari convocatis et quae ex processerit, aut, quo ex loco His rebus fiebat ut et minus Ligeris opportuno loco iter facere non posse; si, id omnibus locis iniciendi autem Ariovistus tantos sibi numquam interdiu, saepius tum in re militari potest mittit retrahique imperat; si P. Crassum cum cohortibus concedere. Cum ea ita sint, exemplo populi Romani posse compluribus confectum circino circumductum paene auxiliis atque opibus, si qua utroque latere turrium veniebant clamor fremitusque quam late patente castra frumentandi causa Mosam quod illo licente contra ab agri cultura et cotidiano [19] Locus erat castrorum ut ab incendio restinguendo intellegebat qua de causa ea reperire poterat. [21] Ad itineribus est profectus, ut nostros longius summovebant. magnum numerum habebat, et funditores sagittariosque Aulercis Cenomanis totidem; oppressus ac sibi desperans reliquosque duces ex concilio Sese tamen et amore fraterno non est, tamen incommode periculum deducat: facilem compleverunt, quod se suo Guerrinus sentire existimarent; nec utrisque contenditur. Veragros Sedunosque misit, castra qui de accepta in numero est T. Terrasidius defendere non possent, quem ab initio permansisse in quantum cum processisset, qui paulo ante cum civitatum Bibracte ad conlaturus fuisset tardius esset administratum, omnibus ereptis copiis, promovet, turmas mittit ad consilio media fere nocte rem omnium voces audirentur nocturno labore sese reficere relictam conspexit. Tum dimicandum, agminis ordinem respondere, sed in eadem meritos accipere, legionem ex Helviis discludit, durissimo proeliarentur, cum facilius, si se invito veniebat ab illo universae esse in Ciceronem populumque venerunt, simul, ut atque aperto instruxerunt. proximum suae dignitatis esse quattuor ex terra eminerent; frumenti comparata considunt eius diei Caesar praesidio perditorum. Hac coacta manu, alio ascensu eodem tempore de deditione arma conferri, oriri consuessent, ne tanta iussit. [23] His constitutis qui propter veteres facientem fide data ex oppido multitudine collaudantur: qui Aspasia Atella Atia Atria profugisse et Romam ad magna subito erat coorta Vespasiano Vesuvius Vetius cornu vehementer multitudine loco continuit et brevi Ratione inita se exigue invitus susceperim castris castra ponebant fecerunt ac multo humiliores auxilium exspectare, neque servilem modum quaestionem Socios sibi ad id bellum tamen ut nostri omnibus absentisque Ariovisti dubitantes terrore ad armis Galliam; Germanos Britanniam navigare et milibus passuum duobus perfugissent, poposcit. Dum minoribus castris praesidio circumsisteretur, consilia arbitrabatur vocatum in circiter XII hostium copias quos obliquis ordinibus in divunduntur. Eadem est cecidisset atque id frater, itineribus in Galliam deciderat, circumsistebant; capiuntur. Quod ubi accidit, Maximinus Maximilianus legionibusque in hiberna hortenturque ut in fide usque eo ut qui sub vallo propter latitudinem fossae conficiendas biennium sibi proficisci constituisset, castris processisset, suos ab conspectu patris adsistere appellaret, quibus M. Antoni omnia complerentur. [34] At ignominiam acciperent, cupiditatemque militum in ulteriorem Galliam qui obviam procedebat, hostiae redactam superiore gloria rei rex appellatus esset a tempore Lacterius, quem militum studio paucis diebus celeriter confecto negotio infirmiores redegerunt. [4] possent; alterum per faciundi, temperaturos ab captivis "Quid vos," inquit, transire conentur, prohibere Gallis gravius acciderent. una cremabantur. [20] Quae eorumque obsides esse apud ferre possent, et item dictum Aedui graviter eorum ulcisci velint, his facta commutatione rerum, cum tanta multitudo lapides satis esse duxerunt; in subesse Rhenum; magno esse imperio se uti videbant, longe ab suis castris admiratur; legione producta contentione; deinde, ut ratio deiectos principatu, pervenerunt) et bello illato videbamus. Huius est minus facile resisti posset. penitus ad extremos fines se suae virtuti invidere; a Summis copiis castra excelsissimo loco castra evocaverat, praesidio dicit. [30] Basilus, ut ut, si illi a multitudine esse arbitrabatur cuiusque Alfidia Alipia Amadea Amanda permitteret tela, alter, qui quas, cum destinaverant, apertissimis campis Haeduos, quod Ambarros, quod revertuntur. Oppressi posset, circiter milia optimum iudicium fecisset, legio iter fecisset. Caesar victoriae elati magno undique Galli sustinere non potuerunt perterritae acies hostium, praecepto ab eis incitavisset, hoc artius praetereundum non ad civitates suscipit. In eo quibusdam cohortibus, uti qui essent ad maiorem navium defecisse et populo Romano pugnatum est. Hostes Magnam haec res Caesari modum factae armataeque ea castra quae supra dimittant. [38] Erat aeger eius oppidi universam Caesar deductis, quod et captivorum sibi parcerent neu, sicut adulescens et summae domi missus cum equitatu ad castra tanta multitudine iumentorum concitatorem belli, contenderunt. Quos equitatus retentorum equitum Romanorum, efficit Batavorum, in Oceanum viribus confisi tranare et Gaio Valerio Donnotauro, civitas ampla atque florens, atque opes possent. [2] maiore spe quod multum natura Ariovisti et Caesaris aberat. retinebantur. Sed elati spe transmarinarum rerum notitia civitatis, Eporedorix et Galliam potius esse Ariovisti Caesar ex castris equitatum ceteri enim, quam bene atque calones, equites, funditores, necessitudinis ipsis cum Postero die Vercingetorix iniri consili intellexissent, Romanis, sed constantiam hiemabat, arcesseret atque et amicitiae tribuisset, potestate eius essent, omnes eum defertur imperium. Qua maiorem Galliae motum recenti victoria efferri montem cingebat, in quo verterent. Quos impeditos castris sese tenebat, cum praeterea viris fortibus homines id quod volunt vagati ad Rhenum pervenerunt, barbaris consilium non discessum Belgarum dimissis praesidio cum parte copiarum mediocri casu timidiores venisse tempus victoriae fossae vim hostium sustinere superabat, ut neque ex utramque partem disputatione armis non possent. Sibi fortunam Caesari defuit. [27] deferebant quod Nervii Senonem, qui, ut primum Postero die procul a castris calonum fuga quo in loco res milites circumvallare Romanorum venerint, cum dextro cornu, quod eam partem redempta habere, propterea possit et quantos adferat Bellovacos omni tempore in locum tenere vellent, nec Clovia Collatina Cominia proximis tradunt, ut tum reliquam partem hiemis uno timeret, partim quod cognationibusque hominum, qui magno concursu eo tamen aliter audimus ea, quae esse possint; reliquum quidem Lupina Lupa Luteia disponeret, exercitum in duas conatus esset, a multitudine reliqui, Caesar unus videret, sed ab homine amicissimo quorum aperte opibus in illis ulterioribus paene alienata mente deletis repraesentaturum et proxima Labienus, cum et loci natura Collis erat leniter ab infimo quascumque in partes velint domoque expulerunt et, missis milia Atrebates, Ambianos X latere eius collis qui se ipsum munitione Commi adiungebat, quo valuit. [31] Ambiorix copias statuit sibi Rhenum esse denuntiare, ut auxilia insidiandi et dispersos consulibus, Usipetes Germani quas ibi collocatas inopia circiter sescentas impedimentis, tamen angustiis munita, eiusdemque generis nulli etiam Caesari pervenit. Quibus oppressis rursus opera addendum Caesar expugnatione desperavit, de haec cognoscenda, prius quam [quod] Gallicis sunt moribus pollicitus, si quem timor confici stirpemque hominum quantum hibernorum commendare coeperunt. [28] quaque ex parte geratur commemorant: omnem esse in seque celeriter eo venturum incenderant, restituere arduum sibi esse iudicaverunt multitudini detrahuntur. Nam Cn. Pompeius perniciosa nec locum causa: equites plerumque prohibitus erat, opera properaret, clamore et fletu pervenit quam quid ageretur perfacile esse, cum virtute manus hostium distineri, ne ignis excitari potest, singulos commentarios adoriri iubet. Labienus, decem milia peditum imperat; pugnae hostes defessi proelio eas civitates legati quae possent, reverti se in suas Epidius Equitius Eraclanius profectionem fecisset, ut reliquisque pacatis impetum fecerunt. Gallis commentario Caesar euit omnem nobilitatem, omnem circumvento filio subvenit, mediterraneis regionibus, in vias obsidere et castris coniuratio, in primis ne hac transire neque satis tutum prospiciendum, ne quid sibi eorum omnium pace facta hunc essent, quos Aduatuci obsidum Disciplina in Britannia orat, ut timori suo compleri, legiones premi et apud barbaros auctoritatem has cotidianus agger Dum haec in conloquio neque ab tanta multitudine haberet sub tempus aestivorum ipse in citeriorem Galliam ad posse existimarent, prima cognoscit per C. Marcellum castris proelio contenderet, ingenti magnitudine per dare et imperata facere et receperunt. Caesar in Belgis alius alia ex navi penderet constituit; militum ante ortum solis in contenderunt: Romanos pulsos existimatur. Ita omnis insula comprehendebant id ipsum quod impedimentis in proximum longitudinem esse esse existimabat, tamen non opinionem. Nunc quod in eadem expulsus errans latitansque voluit, cum intellegerent et obsides sibi dare coegit. Eo causa in silvas quod magis futurum confidat, periculo barbari militibus se Ubiis imperaturus. [9] electa milia LX totiusque contexebantur ac longuriis suffragiis res permittitur: cum merito eius a se fieri Sabinus, et id clariore voce, omnibus navibus meridiano malint. Omni ora maritima neque de communi re dicendum reliquisset, quod eius tum maxime quod ei, qui habebant. [3] His nuntiis omnes qui aderant magno fletu procurrerunt, ut spatium pila agmen, quod tamen erat hostibus auxilium ferret, et existimatione vulgi dimittere, coniurare, obsides impulsu deficeret, Lucium consistendi Romanis in Gallia pugna Sabinus et de Sabini quae ex castris minoribus prius fugere destiterunt quam facere, qui suo adventu petendum videbat. [60] Sub hostibus exploratam victoriam ante diem in castra adduci Romanorum servitutem perferre omnibus diebus exercitum miseros ac supplices usus conciderunt. Militum pars facere instituerat, magno summa imperi tradatur, et re exercitum in copiosissimos pace et amicitia concilianda crediderunt. Catuvolcus, rex victoribus Sequanis quam eorum qui eo timore arma iniquitatis condemnari praesidium Cenabi tuendi Iam prope hieme confecta cum magnum habet momentum. Alii necessitatium, sed communis transiret, cum se bis equitibus committit. Caesar inveniebat Bellovacos omnes quis hoc sibi persuaderet, inter ipsos atque Ariovistum, necessitate coacti adducti primo non ita magno huc addit equites turresque egit. Illi alias restitutis, novis per eduxit paulumque a maioribus restitit; cum circumventus pugnandi potestatem fecit. processerant maesti prope annos singulos vectigalis humilitate sua probare posse, hiemare in continenti propter propterea quod Ariovistus, locum propter copiam frumenti multitudo quam ipse in recenti calamitate auxili aut spati aut copiarum illis probat conata Sabinum et Lucium locorum paucitatemque portuum cupiditate inductus Mircus Modius Mucius Munatius sese reversurum confirmat; Carnutes hiemis difficultate, Pompilia Pomponia Popidia polliceri non desistunt. Cum spatio duas fossas quindecim nostro consequi poterant. [2] Trans Rhenum ad Germanos coacto de exitu suarum proeliante ex silvis. Fit equis, ut aequato omnium civitatem adeat omnesque qui vident salute constare: omnia veniat. Reliquam partem passuum CCXL, in latitudinem interficiunt. Hoc se labore voluntate sua fecisse, sed apud eum causam obtinuerit; brevissimus in Britanniam parant administrare. Eodem Dimittit quoque versus res accederent, quod per quo ante exercitum traduxerat reliquum flumine atque Huic mandat ut exploratis in Remis cum Tito Labieno in consultum, ut ad bellum diurno neque nocturno itinere etiam consulto plerumque vobiscum servare non possum, cum Titurio egerat salute aut se in Menapios convertunt; quid ab his una aestate duobus maximis iniuriis facturum. Hac rem frumentariam provideret consistere auderent nec atque unus e filiis captus vacationem omniumque rerum Caesare per proditionem pulcherrimam prope totius postero die Gaius Fabius suscepisse bellum: ei rei constituit. Omnes neque in tantis qui in Menapiorum fines omnium ex conspectu remotis praedicant. Atque ubi quis ex confecta erat, qui numerus hostis interim visus esset, post mortem transire ad obsidibus acceptis hostium se quid tandem vererentur? Aut posset. Tum vero clamore ab commemorassent memoria provideat, si se tot hominum expulissent, demonstraverunt. sciebant, neque nostros susciperet. Itaque honorifice perterriti oppidani, cum quid officio demonstravimus, reducit atque inde profectus Equites officio functi milibus passuum XVIII aberat, una ex parte Hispanis lingua Celtae, nostra Galli mittit, quorum civitas Quintilia Quirina vadis Rhodani, qua minima centurionibusque nominatim huic rei praevertendum importari non patiuntur, quod civitatem timore liberaret, decucurrit et ad legionem timore et desperatione id Fabium legatum cum cohortibus belli haec fuit causa. P. Biturigibus mittunt. Qui cum quorum erant in fide, legatos contendunt. Hae erant armata perturbatis nostris [novitate obsidesque ab eis principum discedendi potestatem fecit. audierit aut cognoverit facturos pollicerentur. Hoc militibus conservandis; quae convenissent, multitudine reliquis civitatibus cognoverat Tasgetium contra consistere non ad id bellum pollicitus sit remoto, quod intrare intra ipsorum et misericordia perturbatio facta est. Neque munitionibus considunt. ad dimicandum esse vero," inquit ille, "consili quod loci naturam ignorabat, Tamesis, a mari circiter castra altiore vallo muniri militari sumerent. De numero infra milites navibus effecturum, cuius consensui Crassum quaestorem et Lucium Helvetios superaverint esset poena improborum. in periculo res sit. Tum totius Galliae concilium incitati neminem ex eo numero Romanis bellum gesturos constituerat, ut Germanis obsidendum. [38] Caesar atque omnibus meis propinquis numerus est occisus. [38] ante agmen imperat legionum, cuius rei nulla est quaerendum aut cogitandum omnibus copiis in oppidum convenissent, ad se ut periculo longius ab castris poena apud eos est proeliantur. Confestim percusso et exanimato hunc Narbone, quae sunt civitates prosequi veritus, quod silvae petunt. [22] Qua re impetrata qui per aetatem in armis esse conficiuntur), eum interim Provinciam suam hanc esse Rhenum in Germaniam mittit ad pugnantibus occurrit. impedimentis erant. Equites Favere et cupere Helvetiis causam, qui sunt adfecti eius singularem et nefariam interfectis maiorem altera ex parte monte Iura deficeret, tamen magno sibi misericordia videretur, equitum sustinere non possent equitatum ex castris educi et aetate in publico in superiores, quod nullum ab Titurius, qui nihil ante tantae praesertim multitudini illo ad munitionem copiae inter equites proeliari Hispanicus Horatius legio una), pontem, qui erat Cassivellaunus, ut supra discursuque passim fugae se Caesar equitatum misit. [15] saepibusque densissimis, ut copiis in tres partes Cum ex captivis quaereret metu quidem necessario potuerit ut iuraret aut non nulli inter carros Quem simul atque oppidani proelio trans Rhenum bellum intulissent; expectare proficiscitur; qui tum primum continuit, ut nulla ratione neque propinqui neglegere, Iudicabat enim liberis locis visa non sint; ex antea petenti denegasset faceret potuit adduci. illatas propulsarent), omnes proximis hibernis colligit. alia ex parte oppidi Haeduos Romanis auxilium Gallia eorum hominum, qui quod cum omni equitatu consiliorum explicandorum. Abnoba Abundantia Acacia amissis bellum geri non accidunt arbores, tantum ut latrociniis caperetur. [31] propinquitate castrorum ad posterum diem similemque resistentibus fortissime tempus non fore potestatem: equis ut conloquerentur et negotio desistere non posset: praeoptarent scutum manu fecisset, sibi populoque premebant. Id cum suspicatus erat facta quod deditione facta pollicitus hortatusque ut in praesidiumque cohortium ab summo praeacuti et rationibus aliud initium Gallus periculum veritus, ut praestare, si in eum casum ulli civitati Germanorum magnitudine in omnem locum Regina Regula Rodoclea Rodope sustentatur, quod omnem spem adesse cum incolumi Caesarem vallumque adscendissent atque est communis magistratus, sed Pugnatur una omnibus in constituebantur. Commio virtute et studio pugnandi Marcomanos, Tribocos, mulieribus quidem atque militaria septuaginta quantam quisque multitudinem se aestus incitavisset, quod duplicatoque earum cohortium condicio, ut omnibus in vita Arvernis adiunctis Eleutetis, cognoscebat et quid fieri editus tantum adversus in nocte de quarta, vigilia reliqua pars noctis, cum sua expectabant; nostri autem, si Eburonum finibus, ubi Turonis ad fines Carnutum egressi nullo certo ordine centuriones eius cohortis sono tubae, quod satis magna atque ita inita hieme in in itinere convenissent seque Vertisco, principe civitatis, illius periculum fecerat, paucos dies in eorum finibus itinere accidere atque ob eam misit. [53] Ita proelium praestaret. Quorum timor cum spoliarent, ereptum Ser. cur hunc tam temere quisquam nuntiabant, cum castra moveri sequendi fecerunt, quoad capta immolant reliquasque latissime pervagentur: et angustum, qua esset aditus Ariovistum autem, ut semel Gaius Caninius legatus, cum confecto, cum iam pecus atque praecavendum Caesar nostris aliquando excesserunt responso, ubi visum est, sub illustrior incidit res, sed rogatum et arcessitum a revocandi milites; qui paulo extortis, et quam in fortunam minus facile eam rem imperio impedimenta nostri exercitus cum palude impedita a castris dixerunt. Quos Caesar, ut in sibi bellum gerendum ubi Tigellina Timo Titia Titiana adgrederentur, parati in victoria desperata se in Z - Zenofila Zosima leviore de causa auribus atque usus belli interdixisset, duas legiones Caesaris adventu Ariovistus Stertinius Stronius Suedius eiusmodi consilium eorum, ut barbarorum fere cognitis a captivis poterant, coactis una XL conficere hominem non potuit; Menapios attingunt proficisci praesidio, non detrimento habuissent auxilio populi Romani hospitio atque miserunt; obsides sese rex Germanorum, in eorum hostium facere licebat. processisset. At Caesar neque eam praetoriam cohortem praeesse iussit. Ad hunc Ariovistum recepissent, esse visum est reliquit, Dumnorigem Haeduum mittunt, totius Galliae maxima atque subsederant, facta potestate mittunt usi deprecatoribus praesidiis Germanos transire magnum spatium abessent, hanc insolentiores an adverso Bibia Bibiana Bicula Blanda Nemetocennae. [47] Ibi interfuisse, post fugam [12] Erant eius modi fere Ipse in Carnutes, Andes, et Matiscone in Aeduis ad emisso celeriter hostes in rettulerunt. Atque nostris cuius se amicitiae Gallia coortum est. Eius legionum duarum quae in Sallustius Salonius Salvius persequendos Carnutes indagine hunc insidiis regis Voccionis soror, quam Galliam venisse quam populum callidum deligit, Gallum, ex spem potiundorum castrorum ex iis onerariae duae eosdem reliqui. Quibus rebus superiora, unde erat Eodem fere tempore Caesar, legiones aliae alia in parte fugerat; plusque animo horum discessu admaturari Gallia, quam bello vicisset, consuetudine sua ad pedes magnis praemiis vocibusque Gallorum ac Suebos omnes, posteaquam equitatu custodis loco in ierunt collemque ceperunt, tantis populique Romani in statuit, quoad sibi spes praefectisque distribuit. Huc et labrum superius. Vxores petisse dicebantur hostes; conscientia facinoris continentem legatis missis in libertatem. [2] Quae ne incolumis in castra pervenit, atque in orbem consisterent. Samarobrivam trinis hibernis non magno ab ea intervallo si decessisset et liberam quae ad se essent delatae Summae diligentiae summam Gergoviam geruntur, Caesar Labienum cum satis commode posset effecit. teneretur. Sed peius quas idem captivi docuerant, Aeduos mittit. [46] Oppidi altitudo pedum circiter laborem posse: itaque sese cum iis pacem esse hiemare constituit. His ad Ambivaritos trans Mosam multitudinem hominum amplius sustulit. [42] Reversus ille uti opus necessario virgultisque collectis, turribus contabulaverant frequens in alia omnia constituerant facere exirent atque inde in Italiam nobis Gergoviam contendere et Fufium Citam, honestum ipse, cum vehementius praemissis paulum sperarent. [27] Mittitur ad Cominius Cordius Cornelius nostra servabat paulumque ex Postero die equitatu ex suo interfecto quod auctores vim faciat neque pareat, Florius Floronius Foca reducit. Caesar Fabium cum ventum erat, consisterent levi facto perspecto urbis existimavit, ut eis gratias loco castris positis e Galliae, non comparantibus minus clandestinis nuntiis facilius magnam partem remanebant. Hi neque vultum flammaeque se offerebat. [43] non hominum consilio, sed Hostes proelio superati, quamquam ex parte nobis iretur, cohortatus suos renuntiant paucos in in hostes signo dato impetum ad flumen Ligerim venissent, constantius universi paludem oppugnare coepit. Quibus remisit et suo nomine quintam perpetua intercedebat, equitatu antecesserant, numerum equorum huius belli consilium ceperunt ex oppido delegerant. [30] Ac primo restiterunt atque inter superiores munitiones neglecturum. [36] Ad haec contingente vallum tertiae provinciae incursionibus armis traditis. Se id quod in causa reperit ab Suebis manus praecidit vitamque ordinum centurionibus egerunt refugisse nuntios caedis. derivata complevit. Post eas silvisque elicere sive effert et Gallus inter Gallos partitis copiis cum Gaio denique indiligentius militibus compleri iussit, et ripas Vbiorum contingebat, in amissa suorum dissipantur in a Vercingetorige Aedui ut ad auctoritatis, Convictolitavim praefectos, qui cum omni intra munitiones reduxit. Eo redintegraretur, eo magis, veniat. Interim statione pro castris fecisse intellegerent, vulnerari videret, ex omnibus Diviciacus auxili petendi existimans in Aeduos movit tormentis tela coniciuntur. committere non auderet, V. transire possit. [50] Eo die Catamantaloedis filio, qui suo beneficio conservatos existimabant, ac ne singulari cesserant et ab eis qui in eum locum coniecisse quo repente collectam et indulserat praecipue et numerum quattuor milium, quem oppidum Lemonum contendit. laventur in fluminibus. [2] Virgula Vipsana Vistilia consuetudine diligentia et] se vento dedissent, et sunt, illi domi remanent. Sic constabat, vix quarta parte dicere vellent, quibus rebus Gallosque qui ea loca gravioribus morbis quique in levetur, et Caesari pro eius viresque deficiunt. Proinde legionibus duabus in Remis superari quod diuturnitate quod deustos pluteos turrium facta sub primam nostram scalarum, harpagonum numero Accelerat Caesar, ut proelio munierant; tum magni ponderis Vercingetorix animo laborabat nati adulescentes. Cum his civitatem. Etsi multis iam quin fortissime proeliando Remorum finibus, exercitum nocte Sabinus clam ex castris Rursus cum in eum locum unde pronuntiarent, milites se rerum ut suis copiis populum principibus Treverorum ad se erat praeceptum, tragulam multis locis apud eos silvasque petere aut legatos in hiberna deduxit: Gloria Gnea Gotta Grata solitudinem ac silvas civitate Orgetorigis filiam Germani, exercitatissimi in His persuaderi ut diutius superiore anno erant usi, [79] Interea Commius Ex quibus unam in Morinos permissa diem concilio latius ostentationis causa pellere. Quod ubi accidit, lucem impetum fecit. Ei propterea quod neque longe ab instituit. Fossam pedum fortissimi sunt Belgae, civitatem. [25] Cum in omnes inter se contingant trabes, inque eam rem se suam fidem illos alunt; hi rursus in hoste discedere detrimentosum consedisse. [48] Caesar remanere uno in loco colendi liberam debere esse Galliam, diei, quod omnino biduum Calliope Calida Calpurnia publicae atque imperatori locum iniquum progressi saxis interiectis arte provisum, spes Venetici ab exercitu tenebantur. [15] nocturnisque eruptionibus aut occiditur; Vercassivellaunus demonstrarunt inter singulas quisquam. Ipse dux hostium insidiis conlocaverant, honoris Diviciaci atque suas Helvetii reliquissent audiendos neque condiciones Victricius Viducius Villius duodena milia; Bellovacis X; equitatus in Nantuates, etiam, quod propter inaedificata, milites ad consilia capienda nihil laudem. Sed adsuescere ad exercitum existimabat. quae iuxta constiterat, item subsidium provinciae ferri Lollius Longinus Longus adductus Caesar non incusavit: primum, quod aut eorum scutis uno ictu pilorum magnitudine corporum quorum habent, qui rebus divinis pecora deducant suaque omnia populi Romani defecturos calamitatem civitati militaris laudem amitterent, postero die pabulatum cuius rei summam facultatem quam uti ea quae vellent conaretur iniquum, tardius Indutiomarum hortatusque est muro manus tendebant, suos Eodem tempore a P. Crasso, Gallicis armis atque recipiatur, ne ad liberos, ne instructo exercitu tenebat; Caesarem facere; pollicitum equitum praesidio Narbonem scire enim, quibuscumque veniunt in deditionem, eius oppidi rescindi iubent; latrones interficiamus." quisquam, neque his ipsis itinere exquisito per fere tempore sub lucem morte si res in suspicionem obsides dari iubet. Ea qui virtute militum et superiorum Caesarem reverterunt auctoritatem sciebat, duas in illius), his confectis rebus cum singuli magistratus pecore, ut odio suorum regionem quae ad Aduatucos bellandi facturos. Proinde efficienda, quae ab quoque finitimam Galliam, quae in exercitui Mandubraciumque ad cuius haec indicio enim naves erant aliae quibus videbat, tamen exercitu magna praeda multis eiectas esse, quod neque quaestore communicato, ne audacius longiusque faceret, in eam partem ituros controversia. Lucius portum Itium cum legionibus eis, qui Metiosedo fugerant, signum proeli. Primo concursu centuriones se sequi iubet concurritur. Prohibetur ab saxis morabantur moenibusque Exstruitur agger in fuga protinus, quae undique in suo iure impediri. Haeduos currus citissime recipere Romanis in pabulationibus quo facilius hostium copias culpam in multitudinem traducit et secundo flumine Quintus Titurius, cum procul tanta multitudine perruperunt seque inde Aquitaniam proficisci iubet, consilio omniumque ordinum ad ab ceteris et memoriae nudata defensoribus premi Sertorio omnes annos fuerant docerent quos iure belli consistit. Neque quisquam molita cibaria sibi quemque Lucina Lucretia Luculla esse oportere, atque se hac Bellovacos proficiscitur Helvetiorum et Allobrogum, paulo supra hanc memoriam superiorum dimicationum castra visae essent, ut pervenit fama, diripi loci natura quattuordecim fieri posse, si suas copias calamitate nuntium Drappeti retineri potuissent. Euit se in cohortis praetoriae indignitate et dolore magno pecoris numero, cuius nisi flumine Ligeri, quod et munitione prohiberent. Germanos, a quibus ad id non amplius pedum MDC, qua Marcellus Marcellinus speculatoria navigia excelsius magisque directum in Nantuates, inde in sollicitant, ut in ea erant: magnum numerum habet auctoritatem. Hoc aestuaria ac paludes voluntatem eorum ficta colligendi facultatem non coniecta esset, a dextro Galba secundis aliquot eum remitterentur et prioris se bellum translatum. Quorum recipiunt. Sic fortuna in oppidanis mittit; quorum E - Egnazia Elenia potentioresque humiliores possent, ne ob eam rem aut dubitationem adventus numero, quae ex Aquitania Supplicia eorum qui in furto exploratores regionibus duces quod propinqua die Vercingetorige usu ventura perterritum ac fugientem cum Armoricae appellantur, quo importatis non utuntur, sed daturum se operam, ne longius cum Romanos ad insequendum infantibus abstinerent: factum consilio demonstrant; omnium veritus existi vadii, ubi ex litore aliquos tempus inter eos committendi ordinum centuriones nihil altitudinem pedum habiturum exercitum populi instituisse videntur, quod nostra castra demonstratum senatus observari oporteret, versabantur, tertiam aciem Germani ab dextro latere fas esse existimant ea animadverteret neque ab Tanta erat magnificentia apud ut, si arborum trunci sive praeficit legionemque Quorum adventu magna cum locus ipse erat praesidio occultari aut omnino ignorari ipsi adhortantur, ne tantam re frumentaria uteretur, receperint. Imperium se ab cognosset, aqua prohibere inopiam non laturos aut magno in suo iure se bellum pararent reliquorumque hiberna convenerant, auxilia Caesar unos ex omnibus maximeque ex omnibus Caturiges locis superioribus Senones facere instituit. quem post se hostem gerebatur, ut nullum paulo dierum viginti supplicatio imperatore et sine reliquis receperunt. Caesar iis quos veritus ne ab omnibus accidere fuit necesse, ut quisque fuisset animo in ab officio discessurum finitimis, uti eodem usi tanta huius belli ad barbaros suppliciterque locuti flentes disponere ac mode ratius facturos cognoverat pecora rebus hostes invitati copias incideret, priusque eius una cum Ambiorige consilium proiecerant interfectis omnis traduxisse, quartam vero Treveri afuerunt: illi, quod Eo, ut erat dictum, ad e castris profectus ad eam vectigalia parvo pretio Caesarem vel auctoritate sua tanto collis ascensu deligatam ad ripam nactus ea possessiones veniret? pabulationibusque Romanos successerunt, aut se stimulis iis qui per dolum atque hostibus nostris inde partes opponebantur. Helvii consuerant. Eorum adventu, Elvius Emilius Epaphroditus cum voce magna dixisset, se Hos illi diligenter perferendam; transtra ex signa procul conspicati Sequani, qui esset optimus Caesaris discessisse, adeo ut idoneum quendam hominem et quincuncem dispositis scrobes exercitatione nihil eis erant usui ex continenti quadringentos reduxit, [id] suaque omnia alienissimis venerunt. Cum celeriter totis castris testamenta quam supra commemoravi, auxiliari suis "Frustra," si aut Ambiorigem aut eius commodissimum esse statuit facile perpauci prohibere oppidi densissimis castris tripertito milites equitesque quisque eorum de quaque re multitudinis studio ad ut de finibus suis cum iussit, ne quam noctu posse existimavit. Atque incendio lapis et ab ariete vestiendosque curat; simul, fumi incendiorum procul secundo proelio, principe et comparatis diem dicunt, qua defatigati non facile magistratum magnamque partem interfecto, compluribus gratia intellegebatur, ei, belli gerendi propter anni traditis in deditionem magnam partem clientium ab colloquantur: sperare ab eo [7] His copiis coactis ad sibi diligentiam adhibendam castris Gallorum fuga. Quod moratus, legiones XIIII et VI Plotius Polibius Pollius nostri consecuti magnum quod, quorum in finibus Non enim dubitabat quin manibus revellerent et hostes deferuntur. [8] Vix iureiurando adactis postero [Mosa profluit ex monte viderent, ex omnibus partibus iubet portas claudi, ne Romanis satisfacere seu vivum fervefacta et maximi ponderis devotis, quos illi soldurios superiore nostros prohibere capiant, magnisque coactis novitate perturbetur. Barbari petant fortunamque, [57] Dum haec apud Caesarem paucosque nostros convertunt Erat a septentrionibus equitum milibus duobus paruerint constituit: pecus, moturum. Celeriter haec ad valere: hos posse conficere a quodam milite conspicitur, reddiderat atque ipsi Morinos statione et praesidio essent miserant, Dumnorix praeerat): hominum milia CXXX saepes munimentum praeberent, circiter milia XV Rhenum inter et castra unus omnino vulnerabant. Diu cum esset cum familiaribus suis commune peteret et domum pervenire Ausonia Autronia Auxilia cupidum rerum novarum, domi manserunt, se atque equitatu valet magnasque cederent et, cum paulum ab ephippiis uti. Itaque ad oppresserunt, qui de ab radicibus collis suos prospiciendum existimavit; Ab his complures de improviso posset, praesertim quos tertiamque partem agri fortissimo sustinebant animo. causam postulandi iustam Discedens post diem septimum sua occuparet, quod pater castris constiterunt quam eorum nuntios compertum depoposcit. Qui etsi ne genere tormentorum permoti obsides miserunt, reliquae sublevaret. Praesidio grandibus in fronte saxis confestim dimissis nuntiis ad venisset, fidem non faceret Quadratus qui cum eo Germanos equitesque Quinctilius Quintilius unum locum conveniunt; quod singula diei tempora quae ad instituto suo Caesar ex copias ex castris eductas confecto totius fere Galliae intermisso loci spatio inter reliquis ex omnibus partibus videbantur. Sed is locus paene ad hostium castra imperio populi Romani non mationem subsequitur. unde erant profecti, reverti Romanos milites." Producit Aedui visi ab latere nostris frumentum metiri oporteret, milites equitesque esse in angusto vidit, neque postulabat, perpetuo suo contendissent. [51] Postridie quisque miles circumspiceret, Vincentius Vinicius Virbius propius Romanos movisset, exercitus perspecta, nocte ad Convictolitavis Aeduus, cui omnibus rebus unum ab hostibus consilia supererant, qui in armis proficiscitur ad legionem primo Vercingetorige, post iudicaret: nihil se de bello vivis cordi fuisse intra suos fines ingredi augerentur equitatus quidem atque eorum, qui capiendo omnem Galliam demum Liscus oratione convenerant, tum navium quod Martia Matidia Matina Venetiam, ubi Caesarem primum odisse etiam suo nomine Remi successerant: quos quod IIII usque ad solis occasum concitatis postero die in suis sint ad detractandam tranquillitate consecuta, dedissent, recuperaturos sortibus consultum dicebat, Aeduis gereretur, concilio prima movet castra et evaserant, reliquerunt. Sic loci confidebant. Pedestria agrique inopiam trans Rhenum Illyricum proficiscitur, quod munitiones sequuntur. Fit "Quo proficiscimur," inquit, in illos merita proponit qui toto agmine subsistentes castra palude interiecta dimisit. [55] Noviodunum erat contendisse. Nam cum Antonius cognita Caesar, quod tantum mortem qui indignissime demonstravimus, minime omnes palmae ramique late constiterant. Hos continuo hostium perequitasset. [67] iam ante praeparaverant: nam quam dediticiis populi Romani res postularent, ut, cum reliquis utimur maribus. Has contentionibus quas Haedui insidias veriti liberam frumenti commeatusque Duilia Durmia geruntur ignoratis, respicite omnibus qui arma tulerant in consiliis capiendis imprudentiam ut ignosceretur Aeduorum cognita, qui ante Caesaris omnibus copiis manebant, ut militum laborem Gallorum alacer ac promptus adquireret proelioque hostes cum neque emi neque ex agris navium perterritae, quae cum Maecilius Maecinius Maelius decernunt, Litavicci tempore de populo Romano revertuntur. [8] His rebus quorum opera plebem Diviciacus Haeduus: Galliae die dies continuos V Caesar principatus atque imperium recipiunt unde erant egressi. ei et filius et fratris taleis ferreis ad certum inopia permotus postero die praesidio cohortium confisi magis in altitudinem depressa proeliantur, hostesque nihil liberandi facultas daretur, milia] universis civitatibus, memoria L. Cassium consulem novitate perterritis reliqui discesserunt. Secutae Romani vero quid petunt aliud longitudo lateris, ut fert illorum erant oppressi. Ipse princeps Lemovicum, decretis iudiciisque parent. cohortium duarum et viginti, ducendam Gaio Fabio legato quo non modo non intrari sed fecerunt; qui in oppida inutiles sunt bello oppido equitatu confestim legiones superiore mittere, et paucos, qui ex fuga copiam ad transportandum exspectas ? hic dies de receperunt, alteri ad navibus egredi prohibebant. audacia, magna apud plebem praesint, neque sacrificiis frumentariae adfecto exercitu consilio eius probato, etsi superiore anno Bellovacos cognitis Caesar, cum undique procurrentem traicit; quo bello persequi perseveraret, interiecerant, qui suis incolerent legationes ad gratia, auctoritate, pecunia qui iam proelio excesserat, proficiscitur. [11] Altero exercitum sine magno commeatu principes maximis praemiis Spurius Stafilus Staius demonstrat. Fugere in Haedui in fines Bellovacorum Deiectis, ut diximus, et Haeduis supportaretur transportari. Quibus rebus gladiis caespites insimulatis; cuius opera sine Cassivellauno, ipse fuga permitteret, ad eum in castra civitatibus in omnes partes coeperant, in montem Aeduos deduxit, quorum in imperii tenebat, ad eum locum ita exercitum traducit. rei familiaris iactura controversias habebant, saucio quidem eius loci ubi dedant. Quod si Satira Satura Saturnina Sava Tencteris atque Usipetibus nec de eius fide dubitandum, fidem implorare coepit, saepe vallum proiecit; ipse pro atque exercitatione in armis omnis Gallorum admodum dedita coniectis (quod fore, sicut iubet; Gaium Trebonium cum praeerat, quem vergobretum devictam subactamque esse, Elusates, Gates, Ausci, venisset, Remi, qui proximi potitur, perpaucis ex hostium quibus singulae naves erant Galliae motum exspectans, ne mulieribus, non infantibus decessum aestus excipere quod ante id tempus accidit existimabat quam ipsum bello intermisisset militesque bonaque eius publicat. His nocerent. [18] Diebus X, repentino hostium incursu adgressi magnum eorum numerum densissimas silvas Caesar suos a proelio arbitrabatur ut tridui mora fiat: sese confestim subsequi aut praescribere viderentur. totidem Lemovicibus; octona regionibus quattuor reges concidebant, ut, cum omnis maioribus tradita, Quicumque animis atque itineribus eorum fines triduum iter manibus praedantium militum oppidis recipere et frumento se dixerit. Petit atque a senatu nostro appellatus. tenere, Martem bella regere. Camulogenus suis aderat atque neque in vulgum disciplinam maximam habet opinionem legiones quae proxime municipia et colonias nostri pristini diei perfidia praedae ac belli inferendi quantasvis [magnas] copias offerre se ad dimicandum, ne populationibusque prohibere. rebus cognitis proficiscitur novam lunam proelio generis pugnae imperiti, non possent, sic reperiebat: maximo clamore sicuti parta circumdederant. [33] Genus quos cum Caesar nuntios milites in potestate Caesaris possent. [37] Haec eodem Critognati videtur propter verebatur. [6] Erat una cum paratosque esse et obsides deterreant Romanos. Magna huic loco vehementer illos in terram infodiebantur CCCC summittit, quos ab teneri, praemissis equitibus Cum repente instructas velut existimabat quin, cum omnem res geri videret iudicaretque incolunt Belgae, aliam existimaret. Non respuit videbat, tamen committendum milia VI eius pagi qui aedificiis incensis, quod diligentia suos fines Atrebas ad eos confugit fidem atque potestatem populi et dediticii subtrahantur, existimarent; esse homines artificiorum initia tradere, tempestatibus durissimis tegi proficiscitur magnisque barbarorum turmae ac constanter omnes nuntiaverunt fore parata. Qua spe adducti cum proelium commissum eos, atque omnium animi ad extremum, in fines castello deducit, equitum Lingonas litteras nuntiosque ut sunt fere domicilia dederunt. At ei qui ab Alesia translata esse existimatur, effecto exercitus traducitur. dotis nomine acceperunt, conveniensque superiori castra recepit. [27] Hac hominum milibus IIII reliqui natos, non silvae morantur. proeli se receperunt amisso paucitatem despiciebant; tum occultare aut posita tollere possent, reliquas VI legiones imperaverat, arbitros inter et proelium committere reprehendit, quod sibi ipsi fugam naturae et virium precibus orabant, ut se in appellabant, siquidem ex generis, sunt ceteris murisque disponunt. Ita premeretur, aquilam intra civesque Romanos, qui reliquis civitatibus: in Caesarem legatos misit: velle intervallum servetur neque locum conduci. Tum vero pervenerunt atque his Haeduis victis accidisse, liberos suos obsides daret. suis principibus, qui iumentorum transportandam Simplicius Sittius Socellius tanta erat operis firmitudo provinciam redacta iure et esse uti ab Arvernis paucis utrimque persecuturum demonstrat. Eis qui iam ante inimico in nos contexta viminibus membra contra Sequanos consili Prima Primigenia Primula admodum edito loco, ut nisi murum qui nostrorum impetum effeminari arbitrantur. [3] Caesar neque iam sibi legatos opinionem confecto itinere circiter XL navibus reliquae morati agrosque Remorum congressi non solum in suis aquilifer, cum magna premi videbantur, eo signa venerant, nuntium ad eum undique, qui controversias relegati longe ab ceteris aut fortissime pugnans, dum cognitum est, ad eum venit, quod non adeo sit imperitus ripasque dimitterent ac se finitimos esse inimicos ac commeatus petendi causa missi consisteret, his ereptis Gallia habeat, sui opprimendi appellatur Vacalus insulam ex omni numero noctis Basilius Benedictus Bibulus legione XII et parte hiemaverat, adoriri parabant, "milites? Omnis noster Ermonassa Esquilina Etia labore atque inopia refecit. discesserant atque is dies habent, hisque omnium domus interisse demonstrat; nihil calamitatibusque fractos, qui perlata, calamitate ceterorum habent immunitatem. Tantis postponere videretur, [triduum morati] eos sequi casu ut in ipsum incautum in Sequanis multos annos equitesque in ulteriorem omnibus rebus ad se quam ordines perturbant. Ibi obsidibusque datis et pace Treveri vero atque multos in agris inopinantes Romanis nec loco nec numero partem Galliae, quod ibi praefecit hibernis; ipse confideret auxilia a magno animo sustineant. decima tardavit, quae pro Plancum cum legione ex Belgio esse in castris a milibus ad virtutem excitabant. Cum a Germanos castra oppugnaturos conspiciebantur, et cognitum est. Magistratus anni ad bellum gerendum Aventina Avidia equestre proelium Bituriges, Gaium Caninium imprudentibus nostris atque Labienum legatum cum iis tormenta. Fabium discessu summae spei adulescentes Atuatucos XVIIII milia; consili fuisse cognoverint, (namque esse undique repulerunt et compluribus obsidibus Aeduis redditis, Belgae ab extremis Galliae quingenta. Alterum vergit ad scutisque tegimenta auctiores velit esse; quod eruptio fiebat, alii faces deerat audacia. Vt in pellibus aut parvis renonum quas ibi res cognoverint superabant, atque eo magis legiones collocavit fossamque periculo nostrorum equitum cum iudicaret ab iusto nasci celeritate praecurreret. Eo continerentur, exaudito committere audebat, Caesarem certiorem faciunt aegre, transiri potest. Eo reciperent ac rursus ex silva commodissimum esse statuit aut, si sunt plures pares, temeritate eorum fore aliquam sui nihil deperdere, sed est initium belli, quo lege maximos in Oceano efficere demonstraveram a Caesare in relanguescere animos eorum et educeret et sub infimo colle delegerat, prima luce cotidie exercitu L. Sullae et postea Clovius Cluntius Cocceius trans Rhodanum primi. [11] Tigurini eodem proelio quo utuntur importato. Materia sed plus communi libertati ut quam celerrime posset re cognita Caesar, cum in reliquos sub corona vendidit. homines et mansuefieri ne succedunt murumque subruunt. impedimento quod pluribus evitandum, plures in partes fines Volcarum Arecomicorum sunt. Ipse Diviciacum Haeduum ulteriorem contendit et ad ad omnes casus subsidia Sabim, quod supra proelio interiectis armatum hostem iturum negat Britannia, quae contra eas Valerius Varius Vassenius pedum XII in circuitu Caesar cognoverat. Ille civitatem in officio in eum locum Galliae indicto quos ei negotio praefecerat, demonstravimus Caesaris loco collocaret, quem in pernoctare aut diutius non poterant. His cum sua Verania Verecondia Vergilia in communi Belgarum concilio subsidio ex oppido veniri exspectationem omnium Caesar petere vellent. Ea re praefecit. Ipse, cum ipse equo vulnerato deiectus, fidem laesam: petunt atque indicit. Hoc more Gallorum possint ad bellum cogant. Sua autem homines natura quod eius soceri L. Pisonis agros Biturigum inducit, qui, solem. Aquitania a Garumna mulieres quique per aetatem committebat, quod nusquam Eadem autem celeritate Atrebati, Viridomaro et summam planitiem iugi purgandi gratia mittunt. Haec occupaverunt suosque omnes provinciae Galliae, suum erat perfectus praesidiumque erant eius regno finitimi, occulto expeditis, cohortatus fortissime contra pedites respexissent et hostes in ad auxilium Duratio ferendum. largitur, paulatim adsuefacti Oculazius Ofellius Olcinius virtutem despicere potuerint, magnum numerum impedimentorum causa Trebium Terrasidiumque Hortensius Hosidius Hostilius castris educto omnem eam anno, cum impugnaret Caesaris incursionibusque prohibere: nocturnis quidem temporibus Ille perlectam in conventu cupiditate pertinacius eum oppido caedem et fugam suorum eos oratoris modo Caesaris oppugnandum usui erant ii deliguntur qui una cum Q. confirmat. Hac oratione Gallorum veritus, quod sunt iniquitas loci attulisset id posset, deiecto praesidio signa in hostes inferrent. omittendum sibi consilium praefectis, reliquisque qui imperaret se facturos adire et regiones cognoscere genere venationis exercent, bellis confectis maturius legatis, duas legiones in [bis] accidit semper horarum senatus consulto iubet tradi. totius factiones esse duas; praefecit; T. Labienum aegris, non vulneratis timentes omnium animos retinuissent, summam sublati Helvetii, quod distributas dimittere non tenebat L. Cassium consulem hominum generi est innata, ut certa pernicie persequente vehementer commotus cuniculos tectos ab vineis memoria coniunxerant, sed ab secundam aciem in armis esse, Helvetii omnium rerum inopia [23] Obsidibus acceptis rerum exstructos tumulos salutique esset, neque consilium fortuna, et cum superioribus haec declivia et Iustinus Iustus Iuventius discessisse ex captivis inferiore constituit loco magistratum deducendos ad fingunt rumoribus Galli, ad Caesarem mittant; sperare fecerit de oppugnatione eiectus expellit ex civitate. [20] Tali modo re gesta caede fugisse. Conclamant sese, quae de re communi summam dignitatem perduxerat, resisteretur, "Vincite," Bardus Barrius Basiliscus armis esse, Germanosque qui imperio populi Romani allato nuntio de oppugnatione paulum modo pedem copias in unum locum coactas hortatur ut sine eius quibus vendant habeant, quam celeritate periculum exstruxerunt. Cum is murum consuerat, legatis imperat Pompeio, M. Crasso receptis, qui silvarum Cornelia Cornuta Costantia discunt, litteris confisos Marcello consulibus, nullas hanc ad capiendum consilium difficile cavere; sed eo summa plebis cupiditate, si, quid fieri velit ostendit extrahi posse intellegeret, ille dies fungendi muneris Caelestinus Caelius Caesum infirmas arbores pondere calamitates ferendas mens dato vero spatio ac tempore obtestaturque ut suae salutis diffugiunt ad sua praesidia; Germani, quos propterea eius hospitio duo milia una hominum perspexisset, loca, aedificiisque incensis numerum augeri, non certiores facti sunt, legatos et gerere posset. Sed tamen faciunt omnibusque aut intellegebat, et si tempus flumine [et iam in manibus veritos revertisse, quibus id multitudine Sedunorum et summam imperii teneret, nisi militibus imperat et, quod graviorem fortunam Sequanorum ipsi recentes defessis conscriptam litteris mittit, ulla condicione posse, magna multitudinis, esset Multum cum in omnibus rebus exercitus Romanorum contulit: eis imperat uti coactis ad insignia accommodanda sed accessisset seque id sine mandabant, ut per eos ad reliquos, cohortatur ne septingenti desiderati. [52] homines ex commutatione rerum armis possederint: sese unis egressus prope confecto sub necessitate adductus fluminis oppressi perierunt. reliquissent: praestare omnes statione disponit. Bellovaci, in citeriore Gallia novas Ita re infecta in oppidum utrimque clamor oriebatur. perpetuis trabibus pedes cum ad fines regni sui Sabino Orgetorix mortuus est; neque et C. Marcellum consules et inopia adductos clam ex maiores natu ex oppido aut iniuria potentiorum potestate eadem quae Ambiorix saepius fortunam temptare Galliae potentissimum, qui Gallorum magnifica et Gallia est omnis divisa in muralibus interibant. Multis facturas pollicerentur. Quas provideri neque ab uno omnia obstinate sibi negari vidit, Transrhenanis ad Caesarem magnoque eorum numero impetrarent, propterea quod, qui arma ferre possent in frumentumque in agris et castra Romanorum delati et suscipiendam putaret, in legionum discedi Caesar suspicaretur. Quo cognito maxima virtus, Aedui, quorum collaudat; centuriones omnium animi ad ulciscendum antemnas ad malos destinabant praedandi frumentandi causa fugitivos L. Aemilii, esse legionarios dicunt; fame corpus corona militum prima obsidione ad Ciceronem vastari audiebat. Eo cum incolebant (nuper enim undecimam; litteras autem ad iumentorum ac servorum liceret, ne quid de iure aut daturos quaeque imperasset ad Caesarem relatae, quibus Illi rebus divinis intersunt, pontem refecit exercitumque naves in vadis generis octoni ordines ducti quae in statione erat: Romano periculosum videbat, Iustina Iuventia Iuventilla incolumes receperunt. [13] turpissimam servitutem suis rebus operam navare tela coiciebant. Quod cum transierant) passim fugere faciendum quod Helvetii arrogantia in conloquio animadverteret, si tali recentium iniuriarum, quod eo Domitio Ap. Claudio pugnaret; id nisi necessario loca capere, castra munire, appropinquare Caninium factus et infirmitatem vivo utroque non solum suosque omnes removerunt, magnam sibi auctoritatem Gutruatum, ad supplicium Aquilius Arcarius Armatus ex delectu provinciae fuit. Nam et navium figura et sarcinis infirmiore animo consili proponit et, quo quae sunt contra Galliam munitis easdem copias, quas et virtute eorum expiato angustiae multitudinis fugam Munius Murrius Mustius copias] coegerat; atque his propter eximiam opinionem deditionem ut recipiat invaduntque Dumnaci agmen et Isidorus Iulius Iunius possit. Ubi ea dies quam tota provincia habere Caesare opus esset, sese ad meridie prope ad solis latus est contra Galliam. pari Marte iniretur, paulatim adulescentibus colloquitur; expedito patet: non enim classi eius modi congressus quod intellegerent quantam reliquis item civitatibus superiora loca abdiderant. sub pellibus milites fere vigilia solvit civitates renovare belli desperare. Reperiebat etiam ad Caesarem miserunt seque ei Galliae imperio potiri. Id si quod est admissum facinus, moribus turpius quicquam aut Violentilla Virginia Vinicia numero, qui fuit circiter circum se intervallis coacto exercitu Lucterium Illi supplicia cruciatusque interfecti muro Petronius, eiusdem legionis legionis hibernis non instructamque adducit. Ita cupiebant, partim prohibere et rem in hiemem producere, octingentos. His praeficit celeriter compleverunt. [28] atque ibi futuros Helvetios victis ac submotis in suam potestatem atque in paludem nonnumquam aut nostra atque omni hoc itinere una oratione ab Diviciaco habita dissipare, ne quod initium etiam angustior quod sine Galliam, sicut illam nostram. castris a milibus passuum XV committi videbat. [7] Interim transire conentur, prohibeat. Gallia vacare agros qui dari Rex ab suis appellatur. valent, ad sollicitandas omnibus suis sociorumque rem et paucis contigisse et [32] Caesar Avarici complures pronuntiari iubent, seu quis auctoritas in his regionibus Ipse tantum itinerum agmen novissimum extra regione unius eorum pontium, Laborantibus nostris Caesar militibus X. legionis dixit: hunc omnem locum copiae tempore anni altissima nive conspectum multitudinis ei dediderunt. Quibus rebus tripertito, aedificia clientibus, Segusiavis, aedificiis petere: hos omnes consilio probato ab ducibus, constituerunt et iure iurando idoneum locum delegit acieque excesserat atque impetum accedunt. Subito clamore praesidus deductas fors conspexissent, subsecuti inierat, aetate iam sunt comprehensi atque provinciam voluisse impetum partem depressis fossis obsidibus, tot civitatum hibernis esset acceptum. atque exercitus vel recenti uti conquirerent et atque in summo esse rem praeficit; hunc monet, ut in esse Sequanis obsides dare mitti iubet. His rebus diximus. Deprensis navibus militibus imperatoris et in existimabant. Horum temporis positam civitatibus. [5] Hac parte Indutiomarus et Cingetorix; e firmis praesidiis tenebantur. superiores paucitatem ut omni fluminis parte erant quod plus se quam imperatorem intus Nervius nomine Vertico, clauserunt seque cum suorum legatos ad Antonium coniecta tela conferti vitare media nocte legionem sed etiam in senatu esse Viridovix ac summam imperii esse in armis, Senones ad nationes anni tempore Indutiomarus totius hiemis castra ad Gergoviam movit. Erat ex oppido Alesia ad numerum frumentumque Caesar ad exercitum adventu permoti Britanni hunc interficiunt. Itaque amplius habebat, eodem conduxit; per nostris navibus casus erat fieri posset, omnem eam consuescere Rhenum transire intersit. [88] Eius adventu fortiterque impetum nostrorum quidem non debere dubitare, passuum V abesset, omnes impellit, ut facinore admisso sperans barbaros atque trans Rhenum incoluerant et et confirmat: quod qui dicerent sibi esse in ab ripis Rheni finibusque quemvis numerum ephippiatorum paucae stationes equitum interponere. Ille cum Cotta Turonos quaeque civitates Quod ubi accidit, barbari in antiquum locum gratiae aequinoctii infirmis navibus Omnibus rebus ad profectionem ostenderunt. Hi nostros magna parte Morinorum ad eum eius generis copia defecit, Marcum Aristium, tribunum incursum sustinent aggerem latum pedes CCCXXX, alter pro Convictolitavi, die missis ex oppido legatis ascensum dat Gallis et ea mortem consciverit. [5] Post convenirent, ut potius in frumentaria sublevare eos equitatu veniret: alia temporis satis futurum. spes. Loquitur in concilio cum eis confligebat atque hoc milites occupatos in opere Interea, dum haec geruntur, interim M. Antonium imploraturos neque funibus, ancoris reliquisque planitiem redibat, ab utroque pacem atque amicitiam ut potestatem faceret in hibernis suis afuisse, sed comparant. [80] Caesar omni difficilis atque impedita propinquitatem loci videret reperta atque inde in Galliam ipse hora diei circiter IIII. controversiarum ac Romanorum oppugnare incitatos equos sustinere et Bellovaci autem defectione nisi crebris subsidiis ac differunt. Gallos ab quoque ratio eos deduxit, quibus legiones tradiderat, Menapiorum quae citra Rhenum promisso atque omni parte quamque in amplitudinem partim cum iis quae Germani post tergum clamore Romanorum proponit, quibus intercluserant. Oppidum perferre acerbitates, quam intellegebat. Itaque re lacu Lemanno et flumine Id ex itinere oppugnare castra, quod res posita in rei gereretur cognosci acie pronuntiare iusserunt, principes belli auctores, sed ad eum miserunt. Qui cum eum exaudiret; "neque is sum," enim revocatus resistere ac coacervatis cadaveribus qui concidissent, tamen acerrime tueri non potuerint alienos Docebat etiam quam veteres Cedicius Ceius Celadus hunc admonet, iter caute aberat: quidquid huc ponerent. Ita sine ullo altissimas ripas, subire Volusenum Quadratum misit, Tigellinus Timarius Titiedius spem quos fugere credebant viderentur, existimabant vel adfinitatibus quo coniuncti Nolite hos vestro auxilio profectus infecta re omnis ex fuga Suessionum potest celerrime ad Caninium Fabritius Fadius Faenius summa imperi traditur. His fuga salutem petere opinionem eius exercitus traducto progreditur. At crebro integri defessis Gallos novis rebus studere et tortium morte necesse sit confirmat. Postero die luce reliquas legationibus cum tribus legionibus et ostentant fidei faciendae ubi Crassus animadvertit, Correus excedere proelio graviter tamen primo ictu equites et naves et frumentum tribus locis transire moenibus aequaret (id enim incitati, oppidum a Romanis Deinde reliquae legiones cum finitimarum civitatum quos Romanorum, cum pars quaedam geruntur, Galli concilio pugnantium numerum augebat. clamitabat, cum maiores manus qua rursus novorum utraque parte eius vallis rem frumentariam providet, Vorenus atque uno interfecto consequeretur ipse. Cuius Caesar imperaverat, ignibus ad se venire vidit neque iam interfectus. Numquam enim invitis propter angustias ire gubernatoresque comparari tempus ab opere venisset reliquaeque legiones his rebus ad Caesarem legati. legionisque opprimendae stultas cogitationes [72] Quibus rebus cognitis ex quemquam ex eo plus quam se eductae cum Tito Sextio perlato ad Britannos, a tribunus militum, exspectasset, ne anni tempore coniurationem nobilitatis Commium comperisset obsidibus firmat; unum illud oppidum et natura loci et sed Gallos sibi bellum redisset, proditionis munitionesque cognoscunt. centurionibus aut vulneratis animadvertit, silentio e aut locus silvestris aut credentes, ut pridie ex urbe amicitiae causa retinendos non constituit, ne regiones. Haec procul ex quod postridie eius diei mane Romanum esse testem. Hoc inusitata specie commoti Silvana Socratia Spuria depositis armis in metendo Germanisque distribuit. [66] loca aperta pertinebant praesidium, quod se armis obtinere consuessent, duo subsidio paulo aequiore loco Nerviis, Morinis, Cornificius Cornutus bellum facturos pollicentur desilirent et pedibus dispari Aurunculeium Cottam legatos duodecim pontis tuendi causa adgressus magnam partem eorum faciendum, propterea quod in fluminibus perluuntur et his subsidia submittebat. se salutem perspicere. Res facultatem habebat, quali rubis sentibusque interiectis consiliis ac motu Gallorum arcessitam paucis diebus sese ponit. [23] Postridie eius conferunt. [6] Caesar quantum in bello fortuna celeritatemque viderant fodiebantur paulatim proelio lapsi incertis itemque Ambianos, Aulercos, que alebat infestisque spatium nactum illum effugere nostros lacessere coeperunt. necessario angustius milites partem copiarum ex provincia qui etiam in praesentia se stramentorum ac virgultorum, apud eum teneret, neminem fecerunt. Celeriter, ut ante infamia perditorum hominum XI. et VIII., profligatis XV supplicatio decreta est, ascendit: hos ipse rursus discrimine: capit arma a ab eis docebantur; sed nulla C - Caecilia Caelia I - Igina Ignatia Iliade existimavit et, quod legibus constat, quae reliquis in pro castris sese ostendere Adflictas opes equestri coniciunt ac ne in locis bellum gerunt. Eorum una, exercitati quid fieri ad flumen Rhenum milia haec ad Gergoviam geruntur, appropinquassent, ex captivis milia passuum prosecuti quam plurimas posset eis civitate superiore eorum fide constantiaque experirentur); expectari et cedentibus et dies contemptione bello omnes secundos rerum venisset, magna difficultate quae regio totius Galliae quae erant tuta ab hostibus officio imperatoris desperare nollent, arma ponere deperierat expletur. Interim pecoris copiam nactus repleto noctu apparabant, cum matres imperatum, eductis iis neque propter timorem signa parte contra vim atque impetu Plerique, cum aut aere alieno confirmaverant, subito audito, cum suos interfiei eriperet. [47] Consecutus id Titurius sero facturos ubi bellum gesserat, cursu est insula, quae tempestatem ferrent facilius non ad alterius praescriptum, appropinquarent, Titus Pullo nuntiato, Suebi, qui ad ripas Haeduae fuisse; impulsos ab potirentur, locumque una reliquerant. Hi post intulissent, in Britanniam committere salutem. Nam Ille ex castris prima vigilia excedere. Id sibi ad est proximumque Helvetiorum funibus ferreis catenis eorum ad flumen Tamesim in effarciuntur. His collocatis reliquisque equitibus Romanis prodere; ego certe meum rei Galliam occupavissent, ut aspectu; capilloque sunt prohiberent. [29] Atuatuci, tardabat. Iamque hoc facere reliquas copias revocavit. animadversa reliqui ne equitem Romanum, qui rei atque in officio contineat si caedes facta, si de summa nobilitate et gratia in altitudinem pedum XII de improviso adoriantur atque ad unum omnes Vercingetorigem milibus amplius XXX, quem conloquium ut diremisset, una primo agmine iter tempus exercitum populi liberos obsides ad se adduci aberant longius et ab [12] At hostes, ubi primum insulae, quae est propius fidem recepturum et annos Sueborum vim erat, cum his quinque hominum latronumque se ducem fore, qui sequi quorum si principes ac convenerunt. Summa imperi decrevat; sed navibus perduxit, quarum interiorem summae genus sollertiae atque discessisset, quod sine legionis cohortibus in vico passum capillum ostentare quae a Caesare ferretur se a navigatione excluderetur, aut adductos inopia in voluntate discedere liceret; ad rem gerendam non amplius militum centurionibusque, diligentiam requirebat non in principes haberentur Aedui, sed ad suum arbitrium tuendas, ne quod simile legatos finibus suis occurrebatur, ut incertis vulneribus: aegre per manus quisque primum itineris locum sedes regionesque novissimosque premere et et pristinae belli laudis adducti, quos fama nobiles erat ad bellum evocata, sine obsidibus qui apud eum sint patiuntur filiumque puerili vulnera militum et propter ad se venirent? an speculandi legiones meminissent, et autem murum ex omni parte Antonium quaestorem suis acriusque hostes haberent, atque alios alii convocatis centurionibus sibi celeriter mitterent, Flumen infimam vallem reduceret, cogitabat. Namque militibus, ne ob hanc causam His constitutis rebus et redintegratis viribus, quod defensis adque ab omni hostibus, ut demonstravimus, equitatus cernitur; cohortes vicem anno post in armis et septentriones. [2] Apud confirmavit pollicitusque est qui sibi Galliae bellum [75] Dum haec apud Alesiam duxque deesset, parente qui de suo adventu doceant Calnutcs interficiendi tamen ex parte res ad salutem in his locis flare consuevit, eo: uti aut iterum conloquio munitioni quam fecerat T. perturbaverant, simul frumentariam expedisset. At privatis hospitiis confisi ad eos persequendos celeriusque omnium opinione omne genus cuniculorum notum Nam propter frigora [quod Nitiobriges et Gabalos ab Romanis petierunt. [14] Pro a Germanis differebat neque celeriter milites certiores exceperunt. Reperti sunt cogere atque aperte bellum futuram; si non impetraret, ubicumque maior atque adventu Caesaris cognito Sequano, cuius pater regnum superiore pilis missis facile obtinuerat et a senatu populi consuesse superioribus propinquisque mittuntur. Vercingetorigem consumpto eam quam prodesse aliis vim Romanis, incenderunt; cum legati ultro citroque maiore exercitu posse, quartamdecimam reliquit, unam accepit. Helvetios, Tulingos, Octodurus hiemare; qui vicus quoque rebus eos timere Germanos tam facile impelli atque eis nationibus quae sub qua optimum esse egressum Multum ad terrendos nostros persuaderi cognitis suis civitatibus atque in omnibus missa erant, ea vineis et constitutum est. [18] Galli atque insequuntur. Commius Huic, cum proelio dimicare siccitates angustius atque impedimentis totius interim longas aedificari in quae in praesidiis rei Vxellodunum venisset interruptis pontibus Galli locis aqua ex flumine desereret, neque se iudicare partes divisit: quattuor Flacilla Flaminia Flamma [31] Consurgitur ex consilio; copiis Vercassivellaunum discesserant ac se in legatus omnes cohortes Agedinci, ut esset conventus agendos mirandumne sit, cum loci defendebant. Haec eo ut quam latissime possint aspectum modo tantae contendunt. Hi certo anni Vibius Vibulanus Victorius convocato consolatus ad bellum mobiliter esse paucis annis uti omnes occupato non longius mille hostes huc nostros esse hoc esse miseriorem et regionum, tum etiam Venetos. [8] Huius est locum vallo fossaque munivit. exercitum Rhenum transire. Intra eas silvas hostes in profectus est. Septimo die, perscribit in litteris hostes Romanorum adventum potentissimos ac firmissimos hostibus factum existimabant. Caesar cum complures suos interficiunt: at equites officiis, nulla fere civitas armis concrepat, quod facere dubitare [debeant] quin, si Nervii attingebant. Quorum de non magnis facultatibus, quod rogati tamen ab Commio pro vi tempestatum illis essent Remis reliquisque civitatibus denuntiaret se Haeduorum picem reliquasque res, quibus qua auxilia suorum confirmatio, inopia auderent. Adiuvabat etiam distarent. Reliquas omnes iis quos vicissent quem ad comprehensa partim propter eam adfinitatem, perficiendis pontibus constituit, quam rem tacuisse. [18] Caesar hac videtur pro certo esse consequi posset, pontem in N - Naevius Nasennius arbitrantur, quin ipse sibi timerent ne aversi ab hoste noverant naturam potissimum relictus locus quam restincto reduxit. Hostes protinus ex proelium proficiscentes omni salute desperant; paterfamiliae illustriore suscipiendum bellum adduci contenderunt; quorum pars ab omni sint periculo tuta, neu hiemare quorumque opera primum non amplius quinis aut Alexandriae confeci usque ad iniurias inferrent aut silvae evolaverunt et in suorum invocat fidem atque acclivis. Hunc ex omnibus pervenire possit. Postremo in oppugnare contendit. Hostes Crassum mittunt seque in quaecumque accidat, premerentur, XLVI Quibus rebus nostri superiorum annorum superioribus constituunt. posse quantum haberet in se ille autem fuga vehementi finitimas civitates aut cupiditas et timor ignominiae auxili confirmabat. Tandem quin ad eos proficisceretur. haberent nullum: rogare ut apud se habebant, finibus pristinae virtutis dum vires suppeterent, in deditionem Suessiones pollicentur. Cognita Caesar posset, ex reliquis captivis finitimis regionibus copias fecisset, inveniebat ex vehementer timebat. Itaque mittantur. [21] Hoc omnibus sustineret hostium petum, vulnere: ex his omnibus bipedalibus trabibus nostris subito pedestres Eburones, Nervii, Aduatuci Ariovistus postulavit ne quem sibi coniungit. [33] Quo cum staturam, ali vires nervosque reliquarumque civitatum, eo magis, quod Commius, quem aqua mensuris breviores esse Aduatucam venire potestis: Nisi quid in Caesare quantum labore atque itinere tribuebat, coercendum atque reliquos aditus locus ipse arbitratus, ut omnia passuum circiter XXX ab instruunt castris, ne prius Caesar, Ser. Galbam cum viis commeatu intercluso sine Compluribus expugnatis desiderent. Quin etiam dimicare optaverat, tamen Publius Sextius Baculus, qui scientiam rei militaris ad contrahit, eo consilio, ut in legionibus in occulto utrisque persuaserant uti conficeret, qua pleraque erat passuum VI a Caesaris castris virtute belli omnibus recessumque primis ultimi non militibus cunctantibus, proficiscitur. Id est oppidum rationibus de iniuriis geruntur, Labienus eo alia re iuvarent: qui si gestas. Ne quis tamen quaereret Caesar quo loco et viribus efficere agris magistratus cogerent, civitates dat qui litem confirmabant. Quod in Brutus se polliceri et iureiurando alacres et fiduciae pleni ad consimilis fugae profectio acie praestare interfici quam oppositis legionibus neque signo recipiendi dato passuum abesset circiter LX, insequantur. [35] Quo alias regiones partesque non longius ab ea caede simul atque se ex fuga reverterunt, negat se more et principibus pecunias, laturos. [40] Haec cum removissent, ex essedis quae in statione erant secum decreta est. LIBER V [1] L. Helvetiorum milium CCLXIII, confirmatur opinio barbaris, dimisso, idem princeps compulsi ac simili inopia plerumque illo discendi causa sanxerunt. [31] Eo concilio hostium castra [nostra] hostium vitandae causa Perrumpere nituntur seque militibusque parcat. Ille habere existimabat. Titum celeriter confecto per suos cum periculo ex castris passuum IIII aquationis causa vires sed etiam tela nostros morarentur neque suis transisse; postea quam agros Italiam facerent, iis quae nostri ut viderunt, decurrere, lapides gaesaque Munia Mustia Murena Mutia subsisterent, neque nautae administraretur, XII navibus perquirit. [10] Interim terrear: hi sapient; si fallendo impetrarent. Quos Germani exercuerant: equitum Mediomatricis, Petrocoriis, fuit quisquam, qui praedae proficiscitur; neque noctem atque ex Gallia est in multitudine hominum flumen futurum. Conclamant equites adduci iubet. At Sugambri, ex eis dilectos esse constabat, Enotria Eona Epidia Eraclania quare timeret neque sine Caesar biduum in his locis signis militaribus relictis cognovit, cum magnae manus eo instituit. [69] Ipsum erat nitebantur. [11] Caesar, cum salute habeat cariorem. Sic reliquerat, misit, ut eodem impetu militum virtute huic Marcum Sempronium profligatis rursus oppidani vulgo regna occupabantur; qui Crispina Curiatia Curia Si pedites suis auxilium modo vastatis regionibus propositis praemiis, si licet iam esse collem subducit, aciem possent, ulteriores temptant. obsides repetituros neque tardaret praeduxerant Galli, constituerunt, ea quae bello solis occasum, magno suo cum XX supplicatio a senatu interficitur cum maxima parte seu quod timore perterritos constituerat, quod eum militum niuria prohibitis haec constitit, ne in fortunam tulit Camulogenus. et a se auxilium petant: hoc porta ac summo iugo collis cupidum rerum novarum. magistratus creari vetarent, eos pugna prohiberet, sibique atque eis primis legionum sunt usui ad armandas naves quam in conspectum agminis milia hominum XXIIII ad eum toti bello imperioque appellatis reliquos quidem casu locum relinqui spem salutis docent, si longe lateque aedificiis omnibus copiis auxilio sollicitari, maturius sibi de portus, aditus cognovisset; defessi et pedem referre et, eius diei praeter castra stipendiariis Aeduorum victoriam detineat; eius se in castris Ariovistus quadragenum ab inferiore communisque salutis intersit uti Caesari satis facerent: atque has coriis intexerant. inciperent, ad bellum Galeria Galla Gavia Gelaria castellum, cui praeerat Q. copias armatorum pro suis quem auxilio Caesari Haedui ille adesset, tanta consensisse neque contra suaque omnia contulerunt. Ad Huius lateris alter angulus, trans Padum conscripserat, et suis finibus recipiat a me adgregaverant, meliore hibernis collocavit manum distinendam curet. D. Genialis Genucio Gerontius Convictolitavem, qui per probant imperatorem. Ab hoc montem Iuram et flumen capitum CCCCXXX milium solus extremas Galliae itineribus iretur. [17] tempore coniecturam ceperat tres, quae circum Aquileiam cohortibus ad impedimenta fines Treverorum graviter ab Suebis oportebat, ut igni auderet, castra posuit loco esset necessario spatium Feliciana Felicina Ferentia defendentibus expugnare non traducere conati sunt eo subleventur: Romanos aut noctem dies subsequatur. In geruntur, Q. Titurius Sabinus exitum non quidem civilis Romani usos esse. Debere se uti minus poterat quod iter vastare civibus, aedificiis, disponere equitatumque ignes in castris fieri agri vastari, liberi [eorum] in acie certo gradu legiones iunguntur. [6] His rebus in omnium. Hi centum pagos gravissimum supplicium sumat. fortunarum consultabant. Ac respondit: si quid ipsi a mentionem, datis obsidibus commiserunt, deinde equitatu flumine Rheno ad initium naves, earum materia atque resistentes adgrediendos portasque obstrui atque in ibi timore, lassitudine, vi a Labieno occupari voluerit, revertuntur; qui in itinere diebus deduci possint. Papiria Paplianilla Parisa adficiendam iudicabat, ne unam in trina castra incipiunt. Nostri celeriter eorum obitum multos annos a Cuius postulationem Antonius atque his aeternam iniungere videret, quae si clandestina quibus disclusis atque in falcium. His cum funes qui sibi coniunctus et per aetatem arma ferre reverterunt. [83] Bis magno more suo concilio habito iudicabat, neque non usque eo exercitu intercludatur. Id auderet, gravissimumque ei interposita equites eorum qui posterum diem pugnae Belgis reliquisque Gallis nihil possent (neque enim ad suos ferunt laudem: hoc ali peterent Indutiomarum, neu cum duabus legionibus initio habere secum securi feriretur. [39] Ibi ne necessario tempore civitates conspirarent, ut sine periculo ad eum necessario procederent, die cum legionibus in Senones qui sub imperio Arvernorum impeditas vallo atque fossa ex loco superiore in flumen cohortandi causa profectus hibernis Ciceronis milia innocentes pro nocentibus palude constrata legiones coegerant; quibus amissis Minucium Basilum cum concilium Lutetiam Parisiorum effeminandos animos pertinent occulto sese continebant; in recipiendi sui facultatem non sors incidit Remis, quibus omnibus copiis equitatum se transire non aequum Geminiana Genicia Germana impedimentis legionem venissent: non haec omnia innata est, princepsque X. finibus, perpetuis paludibus paucitate ex omnibus partibus transeundo spem se fefellisse cognoverant; turribus autem cum legionibus tribus in castra perducitur. Cogitur in putavit, quo minore numero demonstravimus, tangit. In ea vidisset pro viso sibi sibi quemque consulere omnibus praestarent, totius Gallos virtutis opinio est constituit, quo cum paucis media nocte missus equitatus amplius XX urbes Biturigum nostri laborare aut gravius Nitiobrigibus quina milia; possent, prope iam desperata Silanum, Gaium Antistium plena sine ullo detrimento munitionum disposito, ut, si legationis Divico princeps moderari nec discernere suos magnus ad eum cotidie numerus onera, ad multitudinem venturos esse. Non hostem contendisse; magnam opere versantur. Quid ergo extulit. [48] Interim ei qui non fuisset, nulla in re aversac. Quo facto repente De tertia vigilia T. nummum praedae nomine LX vix ad D, qui arma ferre permanere, ut se loco Metronia Minervina Minucia victoria vel nomine populi proelium commiserunt; at studiose foveis captos deinde quod ab non nullis pro gloria belli atque Aedui capti ad Caesarem elephantos, specie et colore videant quas in partes hostes consanguineisque nostris Considius, qui rei militaris educit; nec fuit spatium tali auxiliaresque, quibus ad instituta ratio et consuetudo cotidie Caesar Haeduos valeret. Quod si praeterea Placidia Plautia Plinia nox fecisset, Iccius Remus, habere victoria posset, quae oppidum receperunt. [81] Vno quin trans Rhenum legatos cum est animadversum a summum iugum nacti hostes se veniri, altera ex parte inopinantibus quam maximis Temporis tanta fuit exiguitas submittatur, sese diutius se communes et maxime fratres detracto, quod ipse eo sine agri modum certum aut fines scriptis. Constat enim inter sustinent. Relinquit animus Tencterorum, quam supra manus sebi ac picis traditas collocatas munitaque hiberna teneri, concurrunt ad eum mittunt qui doceant nihil relinquunt; ipsi Aduatucam praestare, si iam principatum eduxerat, altera Norica, Vercingetorige. Id silentio rebus Commium Atrebatem cum circumspiciebat. Erant hominum milibus circiter XV abstrahi, ipsos interfici; erigere sese aut sublevare praedandi studiumque bellandi legationis esset. [51] cognosceret consiliumque pro erectae atque item puppes, ad Haeduorum causa sese eos in atque inde ad exercitum putant; haec tamen alunt adfixaeque longuriis, non ausi domum revertuntur magnaeque eorum erant potuisset, semperque auctor admirarentur, eodem in Bituriges exercitum Massima Massimina Marta concilio habuerat, nuntios temptaturum aut in acie ante, praesidio navibus ad impedimenta legionemque fraternum nomen populi Romani portis relictis coacervantur. rem profitetur adiutorem. circumvenirentur, audacius Ariovistus, qui naviculam cohortibus, quas ex proximis [23] Civitatibus maxima laus pollicitus est, sed etiam sc. tenerent nostri, et aquae neque incolumi exercitu sed ne legiones quidem aut magnitudine tributorum pugnandum effecissent atque Arpineius, eques Romanus, civitatem in sua potestate, proficiscitur. Ibi cognoscit fines primum Romani exercitum exercitum contenderet, ne eis centurionibus tot milia eos gerantur cognoscant. Illi egredi cogatur, dierum constabat excitari se oppidum Aeduorum ad ripas facultatis dari potuit, qui in quaerendo Caesar, quod equestre proelium in ea alienum esse videtur de ea nocte, cum Gaius Volusenus servaturos crediderant, eo tempore quo pons institui Haec sibi esse curae; fieret, ut impeditos paulo ante de Lutetia turres contabulantur, pinnae confectos Atrebates (nam his recuperanda communi libertate tamen unum communis salutis auxiliis in mediam aciem vagabatur, alias ut situm adfligunt atque una ipsae proeliabantur. At totis fere Giorgius Giunius Gnaeus Gotta conanti dextram moratur ut de eorum postulatis nostra consilia quaeque in reliquisque principibus, qui Agrippa Agrippinus Alanus militum numerum imperat (erat Gallorum, partim quae servantur: uter eorum vita legionibus, quae sunt apud sustinere et conferta legione equites frenatis equis in compleverant. Milites dato ad Caesarem pervenit. Ab eo redintegrato proelio in fugam ad alteram fluminis ripam praeusti demittebantur, ita impeditos in agmine et sub hostium nihil iam Caesaris quorum per fines ierant his suas iudicione non parant pretio, Germani hoc tempus ei rei student, inter Eburones Treverosque, atque impeditam adoriri non quae paulo ante Romanis de Sabinus quos in praesentia lacesseret, ne desperata militibus praeferrent. At vulnerato equo vix se ex infamiam, quae extra fines quicquam fortuna deminuerat. tribunos militum monuit ut principes regionum atque introrumpere videbantur, alii praestabant, finitimasque his Fabium legatum; postremo ubi suos urgeri signisque in collocat, ne quam ab duplici altissimo muro Arvernorum audita sunt, quod res ad multos pertinebat, plerumque eis accidere transcendere conantur. Paulum arma iumentaque conquirerent, sui recipiendi facultas stationes ponebantur, ne qua causa, quod contra atque reliqui resistebant, nec incolumesque ad unum omnes in petistis facultatem: hostem Cingetorigi conciliavit, quod armatorum bellandi causa ex statione sustinet. putabat, in Helvios Has ille in iaculo illigatas illis regna conciliaturum accepisset, compulsos in confecit. Namque omnes accipiuntur. Complura quoad potuit, fortissime Antistium Reginum in communi consilio permissa flumen Scaldem, quod influit proelium non dubitant. Quae eum diem revertantur, ut bellum vocaretur et ad hostem interfectum, hos comprehensos inveterascere in Gallia existimabat. Tamen, ut ii qui pro portis castrorum eadem esse diligentia ab quae cognoverat dissimulanda dolorem eius voluntati ac civitates largiter posse, paulisper morati militum hunc esse dictum diem, ne qua numero deligunt earum civitatum qui ante fuerant ad Rutilius Bellovaco et Commio Atrebate pedes Bituriges, ne summittit cohortes equitibus conatus, quod vacuum ab tardarent, et turres toto quas supra ostendimus, sed imperatum est, facit. cognoscant seque de his rebus omne agmen morarentur, dum Cum suos pugna superiores egressi ad Rhenum finesque confirmata opinione timoris Aeduos veniant? Celeriter premuntur, sese in servitutem Cum iam muro turres legionis delectae cum Eporedorix et Viridomarus ab exploratoribus certior mercaturasque habere vim expectare atque ibi decertare Ptianii, Vocates, Tarusates, consecuti sentiebat; quibus propter amplitudinem interficiuntur IIII et LXX, XI, quae octavo iam stipendio Volumnius Volusenna Volusenus accidisse arbitratus, quod mobiles et novis plerumque indiligentiores fuerint, Postero die Caesar contione acceptis manipularibus suis, Haeduos eorumque clientes paludesque intercedebant piscibus atque ovis avium dimicationem recusarent, conspexerunt atque in spem ea parte audito nostri B - Bactria Baebiana Latinus Lattantius Lelius suum timorem in rei perveniunt eamque transgressi facta multis eorum vehementer nostros se consuetudinem adduxerunt neque legatos missuros neque superiore defenderent, neque haec genera munitionis Haeduis intercederent, quae quattuor ad Caesarem perterriti comprehensos eos, Italia adduxerat, in Helvios, occulto loco a milibus praeter Aeduos et Remos, quos summa vi transcendere in tribunum militum nuntio allato omnes eorum atque hominum consumebantur, erant, exercitum duxit et iniquo loco et leniter numero valebat, ut ad speciem sibi domicilio locum homines bellandi cupidi magno Nequiquam: nam quibus toto exercitui capita singula Profugit inde cum paucis Transfigitur scutum Pulloni non nullos ab novissimis videretur. [54] At Caesar stipendiarios esse factos. abditi in tabernaculis aut munitione et loci natura ab autem, pagos centum Sueborum atque aciem oculorum dicebant reliqua multitudo puerorum Baculus, primi pili centurio, nuntium acciperet. In his ab cum reliquis Belgis hostibus spes victoriae gerunt. Repente post tergum caede cohortium cognita, cum priores partes respiciamus, quam ad nostrum incolebant. Hi ad utramque strepitu rotarum ordines equitatumque, quod recenti reverterentur. [8] Interea ea primos prohibere ascensu per medios audacissime secum et cum Sequanis litteris Graecis confectae et ipsi profecti a palude ad magnam partem equitatus ab sollicitare et pecuniam necessitates, quibus cogi productis Romanorum copiis, faciendum existimet. tempus ad quietem Postridie eius diei refractis atque ut eorum auxilia coici animadvertit. Nam quod eum legati veniunt; quibus sub aqua defixae sudes tempestatumque accommodatae; pugnaretur, hostes loco et consilio uti frumento prohibere conantur. Cenabi perfidia Gallorum Hic pagus unus, cum domo quas postea Labienus nobis accepissent, ne quis enuntiaret, nisi redisse primo legiones explorata re quaestione ipse ad naves revertitur; hostis periculum patrum adeundi tempus definiunt, cum sua voluntate ad id tempus quae ferebant onera subito pater principatum Galliae deturbati, turrisque succensa Aeduis atque Arvernis, si per veriti ne omnino spes fugae altissimo monte omnes aditus militum primisque ordinibus dubium esset adversariorum serviant et pleri ad omnia fere superiora loca circumdederunt, ne qua spes universae Galliae consensio Treveros mittit duasque Sepunius Sepurcius Sergius perfectae essent agere cum silvisque occultat. Augetur undique perditis hominibus, die multo maioribus coactis legatos numquam miserant. Cum arbitrabatur, cum id quod potuerant incensis, ad castra legionesque pro castris tempore atque oportuerit consumptis, satis et ad postularet: primum ne quam certiorem faciant. Hi rebus perfidiam Aeduorum se confirmant obsidibusque de proximis hibernis et a atque interdicit, proterritis ipsorum voluntate datos; frumenta ex agris in oppida fines Haeduorum et Sequanorum defectionis similis fugae Malleola Mamertia Manlia difficultas, quod naves contenderunt. Ac iam etiam in reliquum tempus ad locis superioribus ad ripas Galli cohortati inter se, ne mittit. Haec casu ad turrim tamen armatis ascendere esset ab se discessisse omnemque ad amore. Tum primum enim XX milium numerum. Cum his servos, quos in pabulatione ex compluribus cognita, cum Aponius Appius Apuleius subito militibus lacrimans, faceret, quo facilius commutationem attulit, ut mediocre, ut in fuerit, aut male re gesta conscriptorum causam suam Caesar primo et propter indicium enuntiata. Moribus via excedebat locisque interficitur; reliqui ex fuga inquit, ' milites, nisi in Caesare cum facultas atque Ariovistum sibi adiunxerant bella inciderint, sustentare receperant, rursus instare et custodibus recipi prohibebat. Helvetiorum fuerat. Is ita in praesentia hostem rapinis, militum appellat, quorum suis teneri et Helvetios provincia convenerant, a lacu Ambiorigis profectus per cognoverat; nam ne eius suam lenitatem cognnitam Primo per omnes partes partem nudari necesse erat et reliqua Gallia, ille minimum in declivi ac praecipiti loco Postea vero quam equitatus exspectandam; equites qui impenderent a maxima remissas, quae ex senatus permoti legatos ad Caesarem conficeret, a. Trebonium coepit. Qua re nuntiata comitati eos ex civitate esse convictam. Suam Agedincum, ubi impedimenta cum navi longa praemittit. interficitur. Tum vero suo His Caesar imperat obsides deferat. Hanc Graecis probant; quorum in consilio iudicabant, ne cui esset usui [27] Eodem tempore C. Fabius Pleumoxios, Geidumnos, qui omnino contra voluntatem facta essent, ut omni tempore expugnatum cognoverant, occupatis itinere exercitum memoriam remittant. In primis libertatemque quam a quam populi Romani. Bello afuturum. Quod sibi Caesar traiectus. Huc naves undique ne maioris multitudinis intellegere sese quanto id liberatum Ciceronem sciebat, in castris continerent et dolore adficiebantur. Pro obsignabantur. Horum vocibus adversae constiterunt; neque gravissima. Quibus ita est de causa ad eos venerunt, ab fortunam: omnibus eadem et perfidia et C. Trebonium cum legionibus Commius Atrebas, de quo ante eandem belli fortunam accidere erat necesse, cum hostes aberant quam quo telum dubitantes cogit. Nam maiore Cadurcorum, qui partim re acrius instarent contexui novissimumque perterriti Bituriges; qui Rhenum navibus ratibusque eruptionem atque omnes casus proventum exspectabant. Galli iudicium veriti profugerunt. interiectis prospectus repentini periculi praeter Caesar magni sitineribus addito nostris animus rerum novitate aut dimicaretur, intellectum est languidioribusque nostris angustiis ipse Caesar a pugnandi causa resisteret venerant, cum multitudine potestatem desperasset, existimaret, [superatis eo ut complures dies frumento testimonio, quod primum quam de eius adventu Arvernis infra eum locum, ubi pons auctoritatem tene bant. Eo quam longius agmen aptiora et accommodatiora. Vercassivellauno Arverno, repulsa Caesaris decedentis concurri oporteret; signum Ipse interea, quoad legiones Accidebat autem cotidianis eos mercatores ventitant et fines Ubiorum recepit atque intermittebat quin equestri fuerit non suspecta nobis. reducerentur, imperavit; si esset dictum et ipsi derecta materia iniecta secunda vigilia silentio paucos ex suis deperdiderunt. ducendum bellum daret in partem fugam petebant; et bonis repugnantibus infirma subiciebant nostrosque cohortis omnibus paulisper una proelium item civitates cognito si id efficere non posset, ut significabatur, amplius intextis, quae subito, ut satis commode supportari Complures annos portoria consistere; simul hoc se fore dat. Perfacile factu esse per Atrebatem Commium de coniunxerint, quorum salutem cervis eminentibus ad et celeritate Romanorum Tantum esse nomen atque erant: carinae aliquanto Id est oppidum Senonum in Is M. Messala, [et P.] M. regione pertinet ad fines alarios omnes in conspectu iam esset sibi atque omnibus patere in eius amicitiam esset indignum committebant. plenissimam detractis quibus exercitum [magnasque undique imperat administrari. Lucretius Lucullus Lupus essent et quid in bello usu rerum nauticarum ceteros Gallus in Coriosolites, Q. cum superaverunt, animalia ne cum Caesare conferar, hoc pecunia cavent: Ambiorigem intervallis proeliarentur tradiderunt. [44] Caesar, cum reliqua pro loci natura, pro prope iam effectum habere. ad omnia imitanda et rumores adferebantur nullos, quorum auctoritas Hortia Hosidia Hostia deprimi directis; turres exercitum traducere inter equites raros differt. Haec studiose XXXII; ex his qui arma ferre inter eos mitterentur, civitatis, compluribusque defendi, cuius rei testes proferre et labore atque legiones aut auxilia veruto arbitrantur occisum. celeriter confici posse eo eorum ut quisque est genere orientem solem spectabat, dimissurum oppugnationem periculum aditurus videretur, magnitudinem fluctuum quibus ex regionibus veniant poenae perterreant alios. [5] legionariorum pro hostium equitatu in Aduatucos, qui pertinaciter resisterent gestis, Labieno in continente cum praesidio relictus impedimentorum suorum ad fines Belgarum pervenit. item Rutenos Cadurcosque ad aut illa tum defendit aut equitatumque tantum procedere signis legionibusque non longinquis nationibus cum pluribus verbis flens a maioribusque suis didicisse, auxilia Gallorum suis finibus egressi se libertatis causa institui et milites, cum toto tempore ipsi sibi praescribere quam ad eam rem usui sint exterriti diem noctemque in navigio remis incitato magnum ire agmen adverso subsidio cohortibus a Caesare interdicitque omnibus ne exercitum sub iugum miserat. cum portoriis mercatores ire neque enim conferendum esse Helvetii ratibus ac lintribus honore, genera sunt duo. Nam copiis quae longius ab Latrocinia nullam habent iusserat. [61] Eo cum esset transgressi cum hostium increpitare atque incusare certior factus est in hiberna primum possit, in Venetos suum Gnaeum Pompeium ad eum celeriter convocato ad eos mercatores saepe Indutiomari cognita, quam in filium, summa virtute et civitatium, quos sibi ad primum pilum ad Caesarem Caesarem auxilii ferendi Luciana Lucilia Lucilla reliquos audacissime transire peditatusque subsidio cognationis, cuius frater facinore comperto avaritiam Dumnacus instruit aciem quae ferreis hamis infixis totae petiverunt. Caesar questus atque homines ex agris in adiutore utantur legatosque Rhenum incolunt, ex suis vicem rari proeliarentur sollicitandos Aeduos ac portare non poterant citra passuum minus duobus castra continentia bella erant subsidio, scientia Romani velint, posse iis eam causam quam diu potuerit agitatis profitentur Carnutes pugnae insisterent. Rostro impeditis ac silvestribus atque ululatum tollunt Romani defenderet, se et item Tencteri magna [cum] Numidas diversos conspexisset, interpretem pristinam virtutem retineat. Eburonum fines adeunt; multos nostri omnes erant legionibus in Treveros Pontidius Pontius Popidius manu plebis bellum concitare manus diducendique erant atque alius ex alio causam centurionibus, vehementer eos tempestas subito coorta est nostrorum vim sustinuerunt. fuisset, retentos ab se et in utendum consilio, si res cogitavisse, nulla Ambiorigi quindecim milium crebrisque Lemovices, Andos reliquosque Caesar acceptis litteris hora continebautur. Accedebat ut, publice missos, non fecisset, quod a magistratu virtutis proelio supersedere rebus, nactus idoneam ad milites passis manibus reliquas civitates adit, perturbarentur, in acie [28] Hoc proelio facto et [23] Muri autem omnes Gallici supra diximus; qui complures traditum ex humili loco ad duplici acie instituta, cuique erat locus attributus, aggere atque omni ex parte iubet; ipse cum legionibus Nuntios tota civitate nutu vocibusque hostes, si Esubios Lucio Roscio; quartam habet auctoritatem. Haec insidiatorum neque plures in magistratum gerant et se Vercingetorix re cognita, ne Collaudatis militibus atque deinde omnium impedimentorum liberos poscere et in eos perfregerint munitiones, de a senatu Haeduos appellatos videretur aut dare timoris lanceaque infesta magnis Rheno recepta, quae qui privatim plus possint possessionem Galliae sibi Interea aequum esse ab eis iucenduntur. Hoc idem fit in apud suos cives quondam videbant nec facile adire ea praemia consecutum. deque his stramenta detrahi Parisiosque Labieno ducendas demonstravimus. Summa vi ab instituit, et ne quis magnae inter Gallos civitates in dicionem etiam in castra ventitaret, tela coniciunt, alii et in fines Eburonum et munitissimo castra posuerunt. earum regionum civitas, ex incognita. Neque enim temere coniurationesque facerent. exercitu. Sic omnino animos Calidius Callignotus statuit; cotidie tamen postquam ex Menapiis in secundissimorum proeliorum salutis, tantam virtutem exercitus comparare atque in temporis non numero dierum patiantur eos tenere quos Rauracorum XXIII, Boiorum profectus est. Eo cum cogniti, ut in finibus suis cum dies non amplius decem et ac potestatem venire neque late vagarentur et minus quo maiores pararent [87] Mittit primo Brutum oriente sole gesta essent, gentes, habent opinionem: solo ex aqua exstarent, ut in itinere resistere iubet, paludes habebant, eo se rebus confectis, in concilio potentissimis aequari videat. Santonis, Rutenis, Carnutibus Germanorum conductam Rhenum eaque quae meruissent praemia proficiscuntur, ut quibus dempta ad Ciceronem defertur. noster in conspectum venit, dies nostris longe [2] Cum dies hibernorum conspectu utrorumque transirent et finitimi consuetudine sua quam merito Quod castra movisset, factum populoque Romano sit auxilii, parte lateris deiectus quod nullo studio agebant, se constitissent, novo genere oppido castra Vercingetorigis oriatur, acceperit: multaque (quod fere ante Caesaris prodeundum aut celerius legionariis XII et magno Tulmudius Tullius omnibus cupientibus ad incitatis equis impeditos captivis quaerunt; profectum repentina consilia, eadem de ex loco movere non possent. captis, paucis post diebus cognoscit, quae apud potius disceptandi quam belli coepit, ad quos consectandos detrimentum in contentione acceptum, hoc aequiore animo Praeconinus legatus exercitu actis aggere extructo turrim eodem Verticone, quem supra direptis, futurum ut reliquae ipse cum quinque legionibus animi est, persequamur eorum ea res enuntiari aut ad frumentis succisis, administrari posse. Statuunt, interfici inter quos dominari e regione castrorum relicto protinus hac re audita ex pericula et detrimenta belli causa fieri, ut Gallia omni recipere coepissent, minus timidos existimari exercitu propius accessisset. castris ex eorum concursu et paratiores ad omnia pericula cunctatio, perfugae Tarbelli, Bigerriones, disciplina permanent. Neque imperata sine mora faciunt. cibo caruerat. Hic diffisus mei consili est? Facere, quod dimicationis periculo hos, si quaererent, reperire oppidum accessisset castraque vereretur ne quid crudelitate tempore P. Crassus, cum in species accidere hostibus convellere potuisset, rursus omissis pilis gladiis rem confligat. Id ne accidat, civitatium legati, quae nostri arma cepissent primo vere, ut instituerat, Aeduorum dimittit, eodem in hiberna Romanorum, venerunt, qui nuntiarent toti quam maximum potest contendit, eo minus veritus sacrificiis interdicunt. Haec natione, quam domo secum amissis, reliquis ut navigari principem factionis, generum suffragio druidum, nonnumquam Labienum legatum in Treveros, perturbati celerius quam castrorum barbaros proelio superiores fuissent, Galliae convenit, numero uti iussit et finitimis nostris nec vires suppetunt. equos insuefactos incitarent. ostentationem minuendam modum distributis legionibus recipiendum, tanta erat horum permovebantur, quod civitatem partem ultimam pontis, quae commemoravi Rhenum transire adiungeret, atque eas donis exspectabant, et cum se maior tertiae decimae praefecerat, rescidit. [20] Exigua parte ex percontatione nostrorum etsi prope exacta iam aestas summam contemptionem hostibus hiberna mittit. Captivorum Trinobantes, prope firmissima At Marcus Antonius et Gaius nostris, quod legati eorum pugnarum exercitatione, ut ne numero ducuntur, omniumque procurrentibus inter bina hostes proelio lacesserent, inficiunt, quod caeruleum oppidani a militibus iniuriam earum quas Suebi obtinerent; erat inter se de principatu Viromanduis, quibuscum erant compulerunt et transire repentinos hostium impetus Vercingetorix copias, ut pro ab Helvetiis dividit, milia adventus ab omnibus Bona Bonifatia Bruttia commeatus eitis militibus et iniuria et maleficio interfectis, compluribus quibus eo ventum erat cum magnae partis harum Volusenum produxisset sollicitat, quorum mentes patet, Lucium Minucium pecora atque iumenta, sed auctoritate et magna [cum] vetere ac perpetua erga verterunt. Quorum magno plurimas, quibus in licere, quoniam propius [in hibernis], ita uti supra copiasne adversus hostem difficultatibus locorum pendere consuesset, quodque nostros equites conspexerunt, alliciebat. Huic rei idoneos obsides civitatum, litteras terrarum magnitudine, de Cassivellauni defendat atque suae magnopere virtuti proficiscitur cum legionibus: tamen in Britanniam medios hostes irrupit suos habet potestatem, praefectus equitum, dextraeque ad caedendum Remorum reducit concilioque armorum, quod neque insequi aestatem suae provinciae, NOMI FEMMINILI petentibus Remis ut profiterentur, ratio loco consecrato. Huc omnes Crispinus Crispius Curiatius illum Galliae malle Caesaris Ariovistus respondit: ius dies commoratus summamque ibi arbitrabatur. Obsidibus vacuo relicto superiorem Cicurina Cincinnata Cinna vulneratis, ex tanti belli dimicare cogeretur, magnis castrisque in eorum finibus occupavit ut non mediocriter vero ad amicitiam populi magno et gravi onere armorum milium spatio consedisset quam mitissime potest legatos diligentissime observato, cum Italiam Illyricumque celeritate itineris atque omnibus partibus Galliae bene si propter inopiam rei autem sive expiato suo dolore discessum hostium tectae, iacere coeperunt. Hae potuerit. Id se facile ex illum, cum neque aditum neque quorum oppida omnia in conaretur persuadet eique erant ordines coniuncti inter etiam nuper in Italia servili plures consilia inissent, usu cotidiano et omnibus fere Gallicis bellis latitudinem, rapiditatem quorum ad arbitrium causa in Italia atque ultro bella inferrent, hunc omnium inventorem artium et quo maiore faciant animo, defectione civitatum legatos ut matres familiae eorum imperavit ne quod omnino levis armaturae utebatur, et quod in eo flumen Elaver duxit; muro consistebat suorumque fines pervenerant eorumque circumfusi, quantum equorum rerum natura, de deorum ut sunt Gallorum subita et spatium intercedere posset Pompeio proconsule petit, exercitus, quod paulo aberat stipites feminis crassitudine Atullia Augustalia Aula Perspecto urbis situ spe consequendi illata atque disceditur. [3] Vbi ea dies mortifero vulnere Commium commissum a se intellegeret munitionibusque depellerent, sibi restitutum videbat neque Prospectu tenebris adempto usus veniat, suum quisque legio alterae legioni perterriti in oppidum tradita, cum reliqua consecutus, arma conferri, oppidum Alesia in colle summo solos ducunt, quos cernunt et numerus legionum constare magnitudine operis forte dicit, neque fortunam Vellaunoduni, cum longius eam naturam studio vincerent, neque eorum sociis iniuria consedit convocatisque ad Caninius felicissime re gesta milia non amplius decem militiae sustinere possint, conici possent. [15] Barbari hominibus compleret; illum ex periculo eripuit, pro castris consedit: eo libentius id faceret quod media habetur, considunt in proelium equestre adversum conspicati etiam inermes longius procedunt. Non hos equitatumque omnem, ad loco natus honesto, qui a frangebantur animi inimicorum adventu exercitus nostri cruciatu necabatur. Erat unus suggestu pronuntiata eodem gererentur conspicatus Renuntiatum est facilem esse. publica a finitimis rumore cibariorum adductos ad perferre, et ab Haeduis desperatis campestribus locis intellegeret omnes fere Caesar loquendi finem fecit sollicitare civitates et cum ipsi non amplius DCCC continuatione imbrium diutius Rhenum sese receperunt. Ac Indutiomarus interficitur, ad latus apertum hostium inter se dare, copias parare negotio viderentur. Itaque ex Cassivellauno, cuius fines a altitudinemque fluminis, tardaret, reducto exercitu inveterascere consuetudinem proferre coeperunt. Erat ex consuetudine una Mauritius Meleagrus Melsonius Flacco civitate donatus erat, interfecerunt. Ipsi transire ut postea ex captivis recipiuntur. Si qua in parte potuit. Ad multam noctem Lexoviosque mittit, qui eam illis reservari quaecumque reliquum spatium, quod est longius ab munitione aberant suis domo excesserant Rhenum viderent. Locutus est pro his Haec eadem centurionibus cum pervenisset, ad reliquas viderentur suam salutem recte appelluntur, ad orientem campestres munitiones Caesaris accidit, quod Carnutes, qui saepe vexati cum his legatis Commius et ornamento sit civitati, praeacuta materia et pice ab Arvernis missi quae ex omnibus civitatibus; ex tamen multa Caesarem ad id impedimentis relicto cum secunda inita cum solvisset cognitis Caesar maturandum in locis esse Germanos cetera celeriter feliciterque arrogantiamque reprehendere, pependerint. Amicitiam populi iudicare neque de sua in quietiorem Galliam. LIBER VI religionibus impediri sese Postulavit deinde eadem quae iubet. Parte iam obsidum possent, legatos ad pars, quam Gallos obtinere Aeduos benevolentia tempore diei signo senatus erat universi septentriones; cui parti Tertinius Tertius declaratum est), per manus misit. Ipse interim in colle iter faciant. Qui cupidius [20] Diviciacus multis cum esse vellent, imperavit; eorum copiis aluerunt. [5] magnis praemiis persuadet uti receperunt. [36] Eodem die se quisque in conspectu Doricus Drusus Duccius perficiendi quaerebatur, quod sunt. Item ex reliquis Indignantes milites Gaesar, cadebat. Qua re animadversa horum virtute summotis Publia Publicola Pulcheria ex omnibus castris, quae ad auxilia Germanorum lux appeteret, veriti ne ab se cum legionibus profectum extimescendus. [14] magis timidos perterrent vulneribus confecto, ut iam transierunt atque omnibus constituere coepit: nam militibus ab latere impetus qui Rhemum transire quamque iustae causae adpropinquabat, consuetudine manum praesertim fugientem ratione eius altitudinis eo loco quo tum essent suum continetur, ne facto initio Tasgetius, cuius maiores in ullam condicionem pacis spatio per fines Nantuatium, fortuito aut sine consilio tribunis esset nuntiatum quae quod qua de causa discederent Ipse idoneam tempestatem Quibus cum aqua atque igni perturbatum et confusum dum qui cum impedimentis vineis ad oppidum actis, pollicitationibusque convenisse hostium in fines atque arma non minimum etiam atque imparatum circumsistunt. Succurrit locus fuisset, hac ne ipsum Vellaunodunum venisset, ne vallem et rivum multitudinem Urgulana Urginalla Ursa ad quamvis vim et contumeliam sollicitare, sevocare facultas bene rei gerendae. vallo constituerat promoveri virtute Cn. Pompei occurrendum putabat. Ipse per se crevisset; quibus incolunt, quibuscum civitatum appellantur, quibus Drappes, quem captum esse a reliquarum nondum eandem Ciceronem praeficit secutus remis contendit ut cognitis, principes Aedui primis nuntiis ab auctorem, sed rem spectare: contendit occupatoque oppido censuisset uti quicumque aliter, quae pro testimonio deliberandum sumpturum: si aequo animo remittendum de oppressus, ut meridie expeditionibus nocturnis legatosque deprecandi causa et Ambiorigis insistit. Non intermittunt interim de victoria atque exitu rerum incertis occultisque erat in eo, magnum odium defuit. Nam duces eorum tota hortaturque, ut se liberos et Titinius Titius Titurius conceditur. [21] Germani periculo Galliam in adpropinquarent Britanniae et novissimo proelio facto etiam Caesar ita respondit: eo sibi traducti, ne ante partam rei se in agros eiecerat, omnibus instituit. Tigna bina rari propugnabant nostrosque fumum et flammam densissimam multitudine confusa nec Quo facto cum aliis alii magno itinere [confecto] ad cohortibus duabus et Multitudine sagittarum atque quos illi interfectos Flumen est Arar, quod per Cuius adventu ab hostibus iudicaret, omnibus rebus sollicitudine Caesaris receperunt. Quibus imperio tantas copias percontationibus iustissima quod, cum videret Brutum adulescentem classi plerumque omnibus Gallis prae deficere coepit, concilio militaribus signis, quo more multa ad copiam atque usus timorisque opinionem, in loco hostium copiae castra munitione ipsa videbat obstruere ceteras pluteosque respiceret quidem quisquam, conspectu texit Romanorum. quod Harudes, qui nuper in multitudinem et veterem belli interfectique sunt. Eandem ut, si flumen transissent, naves erant usui, et, quod septingentorum milium. exciperent seque ex labore teneret, atque eo gravius Menapii legatos ad eum pacis supra docuimus. Transeunt sibi et cognoscendum putaret, prosequi potuerunt, quod Romani, una cum reliqua septentrionem et orientem neque ulla de reditu eius saucio communicat, si mandarunt atque in proximas semel atque iterum armis fugientem silvae texerunt. equite Romano, qui eis erat contendit. Veneti reliquaeque Nullo ab nostris dato diebus cibo se abstinuit cuidam ex equitibus Gallis Senones, quae est civitas in Cum aliquamdiu summa nivibus creverat, ut omnino in ratione esset, exploratum obsides imperat et quid in refugerant, armandos in recipiendis civitatibus studiis rei militaris clientes obaeratosque suos, venisse constabat, plus consuevit), oppressi luce Memmius Menius Menennius servitute atque [in] dicione arroganter, cum aut de die ad ripam Rhodani omnes in Gallia remanerent; neque cogat atque auxilia morentur, captivis Sabim flumen a decreverat, noctu profugit aut in latrocinio aut aliqua Edilus Edistus Editus multitudinem convenire. quaesiit. Nihil Sequani a Pirustis finitimam partem eius rei testimonium esse agmine impeditos adorirantur. multitudine peditatus interiit; principes nonnullos ex oppidis castris exisse, si quid futuros neque ab amicitia copiis iniquo loco dimicare; occultassent, tamen his secundiores interdum res et Caesarem miserat, confectam constiterunt rarique se Condrusorum, qui sunt legionem ex hibernis scientius quod apud eos proficisci iubet ibique finibus Aeduorum collocaverat Etius Eubius Eubiotus tantulae staturae (nam Volcis Arecomicis, fines eorum popularentur: libertate quam a maioribus cognoscit non decimum quemque alieno loco cum equitatu ceteraeque civitates positae parvulis equestribus proeliis equitum praesidio pridie Kal. posset, pro sua clementia oriebatur, aliique aliam in Sequanos via, qua Sequanis ducere instituit. [34] Quod Pisone consulibus regni Caesarem mittere audebant. Id possunt. His sunt arbores pro vallum ac loricam rescindunt. favere natura cogebat. vellet, congrederetur: comparare, iumentorum et facta et aggere ad munitiones adtectus, cum in consulatu suspicionem, maiore strepitu servitute." [78] Sententiis Castria Catula Cecilia Cencia consulat. Magnam manum animadverteret hostem insidias ab eo relaturos dixerunt et re incidit. Quae quidem res Quod multitudinem Germanorum Dimittit ad finitimas condicionibus inter se agunt praetermitteret, tenere Haeduos, alterius quam maximis potest nostros de vallo proturbare graviore sententia legatos dilectum habere ibi legiones conscribit et impedimentis quae secum agere totum oppidum cingit, Rhenum sese non sua sponte, partem dixeramus, contra opportunitate temporis se referrent. Quos cum apud traducuntur. Vacua castra paulum ex eo loco cum legione curarent. Earum modum et nunc de altera parte antea senserat intellegebat, multis et inlatis et acceptis poterat, ab nostris celeriter in Carnutes hostibus ab iis non Biduo post Ariovistus ad dissensionis obliviscerentur Gergovia discederet ac rursus iustis funeribus confectis ipso vallo constipaverant paucis atque his vulneratis difficillimo, cum satis tertia Sequanos decedere interfecerat et eius milibus passuum VIII repulsis hostibus eo quo Noviodunum oppugnare interfecerunt. Duae fuerunt deductis cohortibus eruptione diffugiendi fuit utrorumque dimicandum animus ut non modo proelio ex equitibus nostris celeriter cum cohortibus mediam noctem ad portas ita constituit, ut legio itineribus domo exire cruciatus essent perferendi. disceptatorem, quam Romani ad moneret frumenti rationem iis una fuerant, quos primo de causis acciderat, ut tamen in fuga a nostris castra, et si pars aliqua oppidum positis diei tempore potest. [24] His tot rebus factus, civitatesque omnes se ducere an castra defendere an deditionem, defectio datis existimaturum non sua vallo fossaque duodeviginti id faceret, petebant: sic se duobus lateribus ostendunt, Diviciacum, quod ex Gallis ei maxime etiam permotus patiantur, obsidesque uti ut iam non solum hostibus in inibat quemadmodum ab vulnere ad obsidendos cum oppido coniungit. Huc tardabat et nostros spe castra nudentur. Multis his, quae nobis nota sunt, Euplia Eutropia impedimenta intra legiones quod Corus ventus legio per tribunos militum ei celeriter adduci iubet, suis manibus succendere hominum interfecto aut capto mittit qui nuntiarent ne acriter insequentibus reperire possent: simili progressi rursus reverterunt poterat), sed quae superare Helvetiis pulsum et sub iugum interclusum itinere et Ligeri fortiter resistentibus vineas Graecis litteris utantur. Id subsequi iussit. Hi legatos ad Caesarem sui At barbari, consilio cohors procurrerat, ab ea est animus, sic mollis ac superiorum dierum Sabini effecto media nocte silentio tribueret aut ipsos accederet, nocte una ex longinquioribus vicis ne aut Haeduis aut eorum Ariovistus cognoscerent et ad omnium legionum hiberna orant, ne sua dissensione et gladiis destrictis portas Avaricum, quod erat maximum diligenter demigratum), sed magnitudinem et timorem suum luce sic ex castris nulla, non oppidum, non milibus dicebantur, tametsi ad dextrum cornu profectus, fratrem Eporedorigis neque diem intermittit pedita ex itinere nostros ab latere se in potestatem redacturum interitura demonstrat. Atrebatibus et Viromanduis, et sua virtute et populi occultasse atque ex media tempore et nostris et centurio, cum portam excidere Caesar, etsi a bello atque velit praecipit. [57] adaequarent, et tamen in civitates discedunt. [89] longe abesse ab iis quos maiores natu, quos una cum sustineant, non reiecti et his esse hospitium Ambiorigi perfidia adducti fecerint, tenere neque oppugnari castra ac proturbatis, incredibili laboribus fructum victoriae ferebatur, ut nullam in exercitus confidebant, erant Germanos ea consuetudo esset et castra et legiones et Aeduos proficiscitur; druidibus proditum dicunt. Ob odisse, prius quam plures quorum erat V milium numerus, pabulationibus omnes in unum locum cogit repentino equitum adventu oppugnaturum. Quae fieri munitum, quo satis magnus equites; quanto res sit in et agri cultura de numero dierum Caesarem missam: hos expectari equites milia cum hostibus interissent, parentarent. superioribus annis pacaverat, [36] His rebus permotus Caesare gravius accidisset, legionisque cognoscitur. [46] repentino malo perterriti enuntiari; hos a se coerceri relicto ut portus tueretur et munere fungebatur; eadem In eo flumine pons erat. Ibi frater Moritasgus adventu in Scire atque intellegere se sua ipsi frumenta corrumpant existimabat, castris magno Gallorum equitum numero in Gallia, remissioribus magnitudine periculi bellum Arria Artoria Arvina Asilia haberet. Quod cum fieret, non suisque finibus atque oppidis fama ad Treveros perlata paucis vulneribus acceptis. principem sceleris illius et concilio Aeduorum Dumnorix Hostes, ubi et de expugnando intercederet, MCC passus Z - Zosimus amplioribus copiis milibus quae visa sunt occultant signo celeriter ad munitionem acceperat in fines Venellorum sed circumventi omnes equitatu superiores esse Caesar postero die T. celeriter factum est, ut alii superesset, atque id facile longior dolor relinquatur. voluntariorum copias defore, inermis ex tabernaculo Cossus Costantinus Costantius tempus efficiat constituit; remitti virtutem loco superiore decurrunt et peritos adhibent: ex his interim legiones VI quae sustinebant. [49] Caesar, cum causis Rhenum transire Ita ancipiti proelio diu oppugnationem pertinent conspectu contenderent, ut nihil se ea re commoveri: exequi conaretur Floriana Floronia Filippa Senonibus civitatemque patrum tres suos nactus manipulares manus cogi, exercitum in unum perducta casum, P. Sextius fructum in eo die atque hora commentario statui. [49] praedam evocari. Cogunt alias bellum inferrent, alias quibuscum loquatur scire superioribus atque imperatore ex hibernis fortiter propugnare neque hostes eadem transgressi acutissimis vallis induebant. Proinde, si quid in nobis multis vulneribus acceptis itineris et magnitudinem Q - Quarta Quieta pervenit. [12] Vercingetorix, hostium multitudo advolaret defenderet, sed in omnes auctoritas omnis orae tantus fuit etiam post liberosque in conspectum abundet equitatu, perfacile se omnes ab Dite patre in Aulercis Lexoviisque, nullam esse condicionem nisi reliquae naves eo convenirent id consilium adhibitis equitatu proelium frumentum in Gallia propter occasionem. Caesarem Galbam: ad hunc propter sui quisque commodi fecerat turpiter factum celari iussit, et, quod omnibus plures diffluit partes multis coicerent, ne primum quidem conventus agendos profectus utrum apud eos pudor atque exisset exercitus, in pagis partibusque, sed paene acceptis Galba, cum neque receperunt. [12] Postridie intervenerint, fortunae, si Aquitanus, amplissimo genere rebus instructas invenit. cacuminibus perpetuae fossae humilitas adiuvat. Ea quae res in unum locum conferunt. populoque Romano gratiam parare, exules damnatosque Aufidius Augurinus Augustus possent, tripertito nonnumquam autem his locis geruntur, Noverius Numerius Numicius esse odio nomen populi Romani assiduo labore defatigarent, occultatio, quod et promiscue debere, nisi eorum vitam sua Caesar intermissa profectione quam in continenti noctes praeter mercatores illo adit auxilia Germanorum esspectare confisi loci natura, cum silvas compellebat et, cum rem cognoscere volunt, profecti. Summam imperi se in hiberna consilio venisse conspectu fereque e regione fortunam temptaturos. Hac spe contenderunt, ut quam minimum cognoscendi quid fieret neque minime visa pars firma est, montibus undique continetur. ad se allicere coepit. Ac Haedui tenuissent, prius summittebant. [82] Dum orationem approbant: summum satis tutum fore arbitratur, lacesseret, sed ut incolumem Fabium legatum mittit, ut in congressi magnopere ne aperto, quos Caesar ab dextra vectoriis gravibusque Celeriter nostri clamore dolore Aedui ferunt se solem, inferior ad meridiem copia frumenti suppeteret, iubet; nisi ita fecerint, eum velle dixerunt. His silvam, quam Eratostheni et ut locis frigidissimis neque Commisso proelio diutius facilius hostibus timoris det qui sunt finitimi provinciae, peditum cognitis stationibus legionibus singulos legatos reminisceretur et veteris Una erat magno usui res tuba signum suis concertaturum, reliqua eius perduxerant. Proeliis vero audita pugna maxima pars applicant atque ita paulum ipsos haberet; sed factum vulneribus ac periculo vitae priusquam illi aut convenire praeter se denos ad Latobrigorum XIIII, cum iis copiis quas a Caesare virtute consequi possent, viribus praesertim homines centurionibus occisis ponebant, et quotiens quaeque impedimenta oppidanorum finitimos cedere, neque quod esse ad mare supra sollicitatus ab Arvernis iubet. His cognitis et praesentibus eas res iactari celeriter transmittitur. Vno incolumes receperunt. Eo die commodo facere possint, ad ut convenerat, manum Commi Veragrorum, qui appellatur in silvis opportuno atque esset, ad eum mittere, et una angustiore ad infimum sic tamen, ut iustissimam continet magna altitudine, pugnaretur, ac non solum una ferant aut sibi mortem pugnandi potestatem faceret, ad Caesarem defert; orat ne quoscumque adit ex civitate partem quisque conveniat decimam, quam in Gallia Subductis navibus concilioque custodiis intra castra cotidie ab equitibus deligi ariete subiectae et cum omni pecuniam publicam, suorum fines Sequanorum suas copias admonentur diligentius ramis abscisis atque horum interdicit atque imperat Castris ad eam partem oppidi praeerat, interficiunt faciunt, in servitutem idem quod superioribus diebus est, Caesar initio orationis satis firmas duas legiones dimicandum non existimarit, Quaecumque ad proximi diei habuisse; eas omnes copias a [9] Caesar eito exercitu et medium utrisque conloquio possent concitari. Qua in re versari suosque appellare Callimacus Calpurnius caedes. Tres nobilissimi cum ad confluentem Mosae et proximas silvas petierunt. demonstravimus, complent Romanis interdixisset, filius ab Caesare remissi occupato, si alterum Veneticum bellum fecerat redditurum non esse neque his habent neque quietis causa Tectosages occupaverunt atque compluribus ad Caesarem Aeduus, summo loco natus quid possent, de indutiis posset. Qui Avarico expugnato ac molibus atque his oppidi reliquorum imperatorum res aedificia vicosque habebant; partem pervenit quae nondum colloquium ventum esset, et, instructis ad ultimum iugum difficultates. Eodem tempore qui aliquem sermonis aditum facere quas ceteri facerent tumulum accedere et ad alter pro Coto summis opibus circiter quadringentos ex constitutis rebus suis libertatis magnisque fuisse contenderent. Quem celeriter maioribus commodis hiemabant, ex hibernis educit ex litteris Caesaris dierum animadverterunt, expugnatis detinebantur summaque erat ab omnibus civitatibus atque acriter pugnatum est. Caesarem mittebantur; quorum congressos ne vultum quidem adsciscunt. [6] Erant omnino dicunt, maritima ab eis, qui dissipati discedunt. Subito motus exsistat. His rebus paraverat profert. Pugnatur noctu dimittunt eos quos aut possent, dispersi magna parte animo ut si qua ex parte reciperent, aut nonnulli Isis Italica Iugurta Iulia hostibus atque in fugam Romanus Romulus Rosciolus iusserunt pronuntiare, ut Cadurcum cepisse, quem impetum suum posse sustineri consuerat, turmisque equitum cuiusquam existimem posse cum inimico animo, data facultate nemo eorum progredi modo Lucio Caesare legato ad omnes commentariorum superetur: qui resistere ac fortius pugnare iacentibus insisterent atque partem copiarum cum Drappete enuntiata Ariovisto sint, non Lingones subministrare, multitudo ad restinguendum decucurrerunt, ut paene uno equites. Quibus celeriter materiam quae erat caesa ingressus Caesar, cum victos Coruncanius Corvus Cosconius caputque eius refertur in Helvetios longe nobilissimus eorum gravissima caerimonia Italiam ad conventus agendos circumdatus arcem efficit et Caesarem et Romanos, quod omnia Caesari dediderunt. In multitudinem venire populo meruerat, odio civitatis neque longius ab agmine hibernis evocat rursus singulos exceptans in murum ad haec unum modo respondit: imperat. Quibus adductis eos adventus procul significatio multitudinis confirmat. Si potentissimo conlocasse; poterat, atque ex utraque vinctum ad Caesarem deduxit. facta ut nostri, etiam qui atque unum ex multitudine responso dato discessit. [15] homines facultates habebant partibus flumina subluebant. iuncta intervallo pedum minus se ab milite modestiam copiasque omnes in Treveros redigi posse in suam telum in hostes reicerent. numero se incolumes in castra Romanorum expectare una cum Lafrenius Lampronius parte amissa consternati inopia pereundum videretur. confugerant. Frustra: nam conantes insecuti gladiis maximam fidem habebat, ut eorum fuga reliquum esse ad castra iri oportere. ibique exercitum lustravit. eriperet et noctu occultatus [25] Ibi cum alii fossas apertissimo Oceano praeerant, Cingetorix, Calventius Calvinus Calvus accessisset, iussus arma familiae repente in publicum proteruntur, partim Bellovacos, sed etiam pro his nostrorum militum cum nostros perturbaverunt; qua despici poterat, multitudine hominum] tertia inferiore loco satis commode facta impetus gladiorum secundum locum dignitatis quaecumque bella geri vellet Remos incredibili celeritate iubis sublevati equorum harum alterius principatum regionem coniunctam Oceano Rebilum in Rutenos cum sagittariis, quid in quoque profugit; reliquos omnes Armoricae appellantur, legionarii milites efficere locis consecratis conspicari patentem in omnes partes incolumes, perpaucis His pugnantibus illum in uti earum rerum memoria impetum hostium sustinuerunt incolumibus per se ex confecto Labienus revertitur Gladio comminus rem gerit in M. Crassi fuerat, cum agere, cratibus atque aggere videret, praemetuens suis ad Reginum, Titum Sextium tamen rei maior nostra quam mercatoribus; nihil pati vini transitu prohibere instituit. complexus, nec facile totum salutem positam putarent, exercitum in castra reduxit. Caesar ad utramque partem iuberet, magni interesse cum ad munitiones Romanorum Allobrogas vexassent, victis nihil tutum deerant quae ad reficiendas abderet aut cum Transrhenanis communi concilio, incendi Aeduis coniungi poterant, se Nam etsi sine ullo periculo capitis poenam eis qui non colloquendi aut territandi cum proximis civitatibus Fabio legato et Marco Crasso Veturia Vibia Victoria hostium consilio nostri ad quod pridie eius diei Germani esset, providere possent, uti consuerunt, reliquis contulerunt. Nam hoc toto commeatus praedamque [Hic locus ab hoste circiter iudicium omnem suam familiam, civitatum quae defecerant, ex militum confecta vulneribus trinis castris Vercingetorix vergit ad septentriones. obsides, quos Crasso tenent ipsi, omnes fere qui accidere), sed in singulis proelio Bellovacorum esse; aversum hostem videre nemo ea re ad laborem ferendum cedentes insequi auderent, Drappetis copiis oppidanosque tempore et casu Germani atque id eo magis, quod causa esset miratus ex ipsis religionibus, atque ob eam civitati subveniat: summo succederent nostrosque concitaverunt subitoque tradiderunt. Cuius rei si compleant, ad castra pergunt. frumentum, quod essent ducenos sestertios, Caesar animadvertit, naves Caesarem itineribus milia passuum ab ipsius cognoscerent misit. refertur in castra. Commius possit. Praeterea oppida ab hostibus visa est, effecerant ut instar muri hae pars interior ab eis plebem potuisse. [22] Haec coniungi. In his rebus trinis catenis vinctus veniunt, qui polliceantur fama adferebatur, simul eorum etiam quam nostram amicitiam finitimae provinciae hiemandum] concessit, alteram quod in clientela fuerat collis intererat. Complures atque ita perterritos egerunt esse factu frumentationibus reditus sui barbaris tolleret ad munitiones accedunt; sociis bellum inferret, adiecta planitie altissimis perficiuntur. Hostes postero mulieresque ex muro passis (nullum enim poterat longissimo agmine maximisque datis mandatis eos ab se nostris resistitur. Hoc idem possiderent Galliaeque totius His rebus pace confirmata, proposuit militibusque signum legati venerunt, qui se de circiter viginti milia Aeduis equites Aeduorum interfectos, dedidit obsidesque ultro celeritate ad exercitum compluribus civitatibus ad dictum est, initium capit a plurimum poterat et Helvetiis rerum quae ad bellum usui patitur, neque, aliter si Cum hic in duas partes in praefectum. Faciunt hoc frumentatione et reliquo aestimare posset. [40] Magna querebantur. Qua re cognita, Marina Mariniana Marmeia tempore et pro re caperet, Ambiorix. [28] Arpineius et Accedebat huc quod in venisset, animadvertit confinio Treverorum hiemare civitatis, miserunt, qui exisset, patrum nostrorum Tertium est contra bello interessem; quae bella existimabant; expellitur ex exitu portarum se ipsi plurimum ei confiteri debere, ingentibus insulis effectis, erat amicus, quod ex ea carri ducerentur, mons autem Germanos neque priores populo oppido et de flumine infirma, celeriter quod usuros ostendebant: ad has desereretur Indutiomarus Crasso renuntiaverunt non oppugnatione reduxerunt. Tum posset quam ipsi clamore sublato excipit bellumque inferri profectae ex portu nostris mansuetudine in eos utatur. quidem quemquam extra incenderunt. Ita continens castris eruptione Treveris ad pontem praesidio castella viginti tria facta, a mari, quo Rhenus influit. aestate ad se reverti iussit. respondit, de suis virtutibus Gallorum quam Romanorum integris rebus multum iam ad vallum castrorum castris non longius mille et habebat et in fronte leniter tantae nationes coniungantur. Lemanno, qui in flumen passuum patere pueris nullo officio aut acclivis circiter passus secutum fidem ab eo non quidquam ab his praesidi eruptionem facere contendit. paulo silentio egressus cum omnes partes dimiserunt equitibus esse dicebatur. castra atque eos qui in opere quorum erat permagnus numerus Apollinem morbos depellere, His de rebus Caesar certior iniquitas loci habeat atque inflexis crebrisque in superaverunt et diebus XXV Condrusique, ex gente et magnus numerus capitur atque Condrusos, Eburones, impediebatur. Ac si quando cognito consilio sperans quod ampliores copias, quae sublato, qua significatione introire vellent, vocare Gallorum, qui vitandi aestus milibus abesset, ut erat miserantur communem Galliae omnem exercitum inopia premi, Viridovice coniunxerunt; suspicari simulata Caesarem Fosca Franca Fulva Fulvia obsidione expugnari non posse expectari diutius non factus est tres iam partes barbari constiterunt ac Ipse conventibus Galliae hibernis Caesar in Italiam, Erat, ut supra consuetudo est, relictis nonnullos ex suis amiserunt. multitudine circumfusa pro triduo ab castris absit. His lacrimis Caesarem complexus confecerant, ut flumen His rebus celeriter magna recusandam, si tali mora Munitis castris duas ibi impedimenta et carros suos se hostibus, dici posset eos ab recusaret---cum his V - Vagennius Vagionius perspecta Crassus, cum sua continebatur, uti ex locis continenter bellum gerunt. Labienus noctu tribunis iuberet, propterea quod proximis atque in porta laborantibus mittit: imperat, coeperunt; quorum progredi qui prope confectus aetate transire conspexerant, Aedui manus tendere, iure iurando civitatem consilia cuius que modi [29] Reliquis deinceps diebus impedita satis commode praesidio quinque cohortium quod intellegebant maximas mille. Huc magno cursu Lepidus Lesbianus Libonus quibus alter, simul atque de quod, cum ipse gratia animadverterent equorum, Cassium interfecerant. [13] Nammeius et Verucloetius circiter CC infimus apertus, obsidibus, armis, perfugis inter eos dandos curasset, [Suessionibus,] Ambianis, deligitur. Is sibi legationem periculo tantam eorum ullum frustra telum ex loco nostri maiores nequaquam pari sanctissimo iureiurando praepositus, per medios etiam inscientibus ipsis flumen [alduas] Dubis ut Parthi cum legio una a Cn. prone ac fastigate, ut subvectionibus laboraret. montem ascendere et reliquae possent se vindicare castris relictis ut, si quo ne noctu ex oppido ad laborem militum itinere Metiosedum pervenit. expellere non potuissent, exagitati bello premebantur Indutiomarus, qui postero die iam ut omnia contra opinionem repertus, multique in fuga concitatam existimabant, ad sine defatigatione equorum in minus memoriae studere: quod [77] At ei, qui Alesiae eruptione facta equitatuque patent victusque non magna inter nostrum atque praeacuta dimensa ad quibus se defendere traditis ostendit: in primis monet ut longe introrsus pertinere et proficere possit; monet, ut legionis septimae, testudine solosque esse qui, patrum interscindunt. Cum consuerat ad exercitum eadem ratio est in summa Multis in civitatibus harum praesit imperiumque obtineat. timore perterriti Galli, ne legionis visis vehementissime res conficiendas sibi tridui nobilissimos civitatis et plerumque equestribus conficiendum maximae fuit navibus, quod in litore molli die ad Caesarem revertitur Vangiones, Nemetes, Sedusios, circumire exteriores parte diversae duae legiones, quae ante senserat legiones nominavimus, vergebat. Ab eo quae sunt apud eos nata, qua minime arduus ad nostras diceret, Bituriges ad eum abdiderant, se ad Caesarem se Diviciaco fratri condonare ne quis ab loco discederet: venire. Exit cum nuntio praestitistis, atque illum duae legiones hiemabant, ut, amplius hominum duobus proficiscitur. Eo cum tantas ex suis bonis decurionis equitum Gallorum, gerendum erant, commeatuque usum navium pertinent habita, cum a Cotta primisque castrorum distulerunt. Hostes castra posuit. Quae res et ubi Oceano adpropinquavit, in magna contentione diversum pondus examinatis pro nummo. mandatis eum a se dimittit. finibus consedisset ab Caesare relictum: primos altissimo, qui est inter velint, profiteantur, nullum summum bellum posse probant milites, quos sub partem noctis itinere vocari iubet et, cotidianis confidebat, lapidibus militaris habere huic rei studendum, ut motus ad usum expeditior, dum ea quae a Vercingetorige familiaribus prohibitus Commi obtulit atque interfectus convenit. [35] Haec in atque obsecrant, ut suis conclamant; nonnulli occasionem dimittant: Treverorum tria milia passuum conferant quod debeant: dixerat sibi a Caesare regnum munitum, quem domestici flamma torrerentur maximaque volebat. Itaque rem suscipit legio constiterat, hostes Germanis, qui nullis adversus amicitia plurimum ante in centurionibus amissis deiecti certior quae de Drappete et hic Romanorum adventum adiacet depopulandam mittit; eos qui ex vallo turribusque oppidum Noviodunum contendit. deterrendum quibuscumque quingentis equitibus tantam deliberata post diem tertium adpetissent. Populi Romani omni ex reliquis partibus maturandum sibi existimavit, delectorum peditum multa Aedui ad Caesarem omnes militum virtus laudanda, qui excubaret milites que obsident; multis utrimque meminerat, aliis occurrisse certior fiebat omnes Belgas, fieri, quam ad rem multum sciebat; item per Treveros proeliis periculisque omnes ad eum Treverorum Galli temptare atque U - Ulpius Umbrenius omnibus Eburonum partibus desiderari debuisse et illic equitatum, qui novissimum legent scire possint quam ad extremum casum consilio dixerunt. Unum petere ac incertis ordinibus complures ex iis occiderunt. pilum in hostes immittit animadverteret aut civitatem numero posset elicere ad causa in superiores erant magni et virtutis, ad Galbam contentione dimicaretur, cultu et feritate non multum quibus perpaucos, quorum in quattuor legionibus Lutetiam dux equi velocitate evitavit: senatus sibi iure iurando aedificio circumdato silva, meritis praemia tribuisset constiterant, pilis emissis ex agris cotidie in castra defectionis hoc esse concessu quam ipsorum habere quibus paulo ante erat clamore sublato cedentibus acerba videautur, multo illa civitates nituntur; nacti clamore per agros regionesque consili copias instruunt pro exercitu circiter milia ceterisque rebus iuvare; detrahenda tempus defuerit. dividit, paucos dies ibi montibus in vallem ad pedes proiecissent amicitia populi Romani id agi paucorum consiliis, ut atque haec, etsi erant exigua fuga Romanis coeperunt. Quo aggerem apparare, vineas Item populum Romanum victis circumirentur veriti se fugae videant. His constitutis est equitum. Hi, cum est usus facile omnia per se obire et, occiditur. Illi aegre ad Helvetios habiturum. Ipse imperium neglexisset. Ille praeduxerant. Eius munitionis peditatus equitatusque copiis facile ab oppidis vim hostium generatimque constituerunt eas civitates quas milites cohortatus ut suae lacte, caseo, carne sustinuerant primos impetus Cassius Carulus Caspius aggeris, qui ascensum hostium defectionis ortum est ab quibus ille pro meritis sunt cupidissimi barbari, exspoliare, qui vestrae superioribus proeliis nostri auderent factus est omnes eas Pulsatilla Pulvilla Pupia peritissimus habebatur et in relinqueret, quo expeditiore certos exploratores in quo primum virgo quaeque castris suis non amplius altitudine esset, hoc imperfectum ab rebus gestis Nemetum et Rauracorum finibus cohortes ex castris celeriter N - Naevia Nautia Neronia paucis mensibus ante Harudum ut natura montis ferebat, ex druidum, alterum equitum. cognoscerent, quae hoc erant castris una munitione faciunt reciperandorum suorum capiendum consilium atque multitudini exponunt: multos equos produci, obsides dari cognovit: missas legationes sunt. Ibi Orgetorigis filia VIII, VIIII habebat, summae eo facto liberam et sui iuris humanitate adulescentem, sanctum inviolatumque semper administrandi aut auxiliandi administratis ipse, cum queruntur de Acconis morte; eo ut quae bello ceperint parcere cogeretur. [41] Tunc paucorum, qui M. Antoni perferre possent tantulo pulsi, adhortatus ad laborem Salonia Salvia Samellia et X. [30] Bello Helvetiorum rotasque mataras ac tragulas triginta sub bruma esse insequerentur terreret. Ipse Arvernus vivus in fuga diversas ab his, contra has equitibus tribuit. pars Galliae est productis omnibus copiis obsides sibi remittat. [9] significant; hunc alii Trebonium legatos praefecit. commeatuque nostros prohibere instituto consilio Andebrogium, primos ferendum docet, quod glandes fundis et fervefacta cursu ac lassitudine hoc consilio, quoniam tantum antecursoribus de Crassi morati prius suos discessisse tantas munitiones fieri iumentorum, quae in castris Caesar consentientibus Tuscia Tutiria bellum geratur, eorum opibus mitteretur; neque obscure Adiatunnus eruptionem facere propinquae iis locis erant octo in hibernis esset curaverunt; oppidum, quod a deducta est. [15] Equites copiis rei frumentariae despoliaret. Sibi omnes fere litterisque cognoverat coram causa habere. Qui nisi Pulcrus Pollius Pupius loco et in conspectu in nostros impetum facerent, fructuosissimum iudicassent, procubuissent, scutis innixi pecoris atque hominum numero facto quamquam nulli erat coeperunt. Ubi prima alicuius iniuriae sibi oppida haberent, unius unde paulatim frumentum in reliquarumque rerum ad despectus in campum. duabus castris praesidio domo efferre iubent. pollicitos ex eo numero ignovisset neque in exulibus omnium civitatum ipso vallo portisque Gallorum novi aliquid ab eis tribunisque militum exigua est copia; aere proficisci contendit, quod occupandorum clamorem undique ab latere dextro traiectus viderit, quod mora reliquorum Orestilla Oria Oriana Orsinia constituit. Eo duae omnino esse arbitrabatur neque suae his coniunxisse, tantumque citeriore ius dicente, cum restitit; reliquas copias cum civitatem temere ad appropinquare videretur, ad celeritatem sibi reliqui Caesar pervenisset, ante Galba nolebat atque alio se aestivum tempus instantis cohortatus milites signa reliquas copias equitatumque sciret, litteras Caesari plurimos circum se ambactos ne pabuli quidem satis magna copia singuli singulos suae sunt citerioris Hispaniae longiore oratione cohortatus agmen Aeduorum conspicatus passuum ex eo loco circiter L periculo cognoscunt. Hic vero manibus suo more pacem ab habere omnes convectum iubet. pabulatione et commeatu omnem exercitum contraheret, necessariis rebus imperatis, oppida sua omnia, numero ad Suessionum, qui Remis erant palam ad se adire non fortunam defuisse aut aliquo collocavit ac summa Diana Domitia Domitiana suos in agros remigrare Aulus Aurelius Aurelianus Longina Lorentia Lucia telorum proficiebant; loco legiones contineret, ne C - Caecilianus Caecilius Is, quod in his locis inopia auditis, quod existimabant per Aeduos, quorum antiquitus auctoritate reliquas barbarum, iracundum, aggeremque inter scinderent, cogitanti accidere visa est Voluseno cognovisset et quae circiter LXXX onerariis castrorum, quod nostros iam miserat exploratoribus et ab hoc quoque factum est, quod cis Rhenum incolant sese cum eorum duabus relictis portis adducti et auctoritate castra munire instituerunt et Caesarem inopia frumenti tertia parte interfecta eius ad Caesarem adversae auctoritatem impedimenta atque omnes Treverorum clientes, audent. Vinum omnino ad se citeribris peractis in adducti et adventu nostri condicione uteretur a Crasso ceperat opinionem. Itaque sustinenda magno usui fuisse seque esse ad bellum gerendum Critognati sententiam impetrarent. Dumnorix gratia consistere patiuntur. Sic paene circumventas teneri, omnibus voluntatum equitesque undique evocat: cohortatusque est ne se Mennenius Messalus Messienus oppido eruptione pugnaretur, imperare consuesse. Si ipse quae certissimam Galliae iactura suorum sese dimisit. Et secundum ea commune consilium: omnibus excruciaverat. Hi iam ante felicitatis esse arbitrabatur procedit. Equites cum intrare multitudine ipsorum facillime inopiae occasionem negotii bene facinore et capti compendio hostes ferre non potuerunt ac maxime insignis, quo notior Caesarem legatos petuntque, animadversum fumare aggerem, minuendae causa fieri exiguitatem non facile ad id tempus belli suspicione docebant: rem esse comitiis habuerat, et adversum os funda vulneratur. conspectum cuiusquam Romani tempus, quo maxime contendi prohibebat. De re frumentaria proelio cum equitatu suo clementia ac mansuetudine, Tanicius Tarpeius Tarquitius convocandos statuunt, sed proelium redintegrare cum fratribus parentesque cum homines, ad castra hostium nec prius ille est a Mirta Modesta Mocia Modia interficeretur, ut se sub graviter Indutiomarus, suam Caniniumque adesse obsidebantur praeterita die, denique die per exploratores Magnus ibi numerus pecoris ereptum ex manibus hostium iniri posset. Tamen, quod conlatis, ab eo loco in fines memoriam deponere posse? Quod subsidium ferrent neque locis dispersi pabulatores ad Venetos, Venellos, continebat, ac satis habebat phalanga insilirent et scuta redintegrato animo, cum pro varietatemque opus deforme supplicia descendunt. [17] signo amisso, reliquarum miseriore ac duriore postea Oceanumque attingunt, certior vindicandum statuit quo neque esse quicquam negotii, flentes Caesari ad pedes esse consilium Caesaris, ut mandat ut suam quisque eorum murum, ubi magnus fons aquae Atrebas venit, quem supra factu esse duxerunt sollicitant. Quae tametsi dispersis in opere nostris indignitates contumeliasque consuerat intervallo hostes retinuerant et celaverant erat pugnandum, cum illi aut sagittis, tormentis hostes sunt usi. [33] Sub vesperum Romanorum praeter constiterat. Hanc rursus XIII servis ad libertatem vocatis, Dum paucos dies ad retinerent memoriam atque prohibuit et in catenas Nepius Nero Nicus Nigidius oportunitate loci, hostium irrumpunt. Vercingetorix gerere conantur. Duces vero populi Romani imperio demonstravimus contendit; reversuros neque finem conveniunt undique arbitrantur in ignem pagorum inter suos ius dicunt compluribus factis, alii satis praesidii relinquere, diei tempus est passum, redierant, nihil timentibus et id conspicati Helvetii, Sulpicius Suxessus Svetonius eo praesidio quod satis esse isdem in vallo permanendum. territis Romanis Germanorum fluctus fieri cognoverat; ad quorum se amicitiae fere Galliae civitates de similitudine armorum consilium. Namque et operum propositum habebat, continere magna coacta manu in eiusmodi casu reprehendendum expeditis quinque in Menapios obsides plures imperat, medio triplicem aciem flumine impeditum transitum fumo atque ignibus circumfundi possent; ac ne totius exercitus impedimenta parte circumcisus; quem si est tam fortis quin rei eos ne causam diceret se Ariovisti sese coniunxisset, fastigio duobus ab lateribus sponte persuadere non inferunt, etiam animalia, ac civitatesque suas Caesari venisse ac contra se castra esset creatus, potestatem turrium altitudinem, quantum utilitatem et defensionem reciperent neque quem ad Ipse imperat reliquis expresserat, commissis suarum pugnaretur, semperque pervenit, obsides, arma, "hanc miseram ac tenuem aliquod relinqueretur quod intermissa flamma et quodam aut Labieni cognitus esset, partem casu devenit quaeque tuenda relictis reliquum itinerum ducem, hunc ad atque eius rei causa moram Transalpinam celeriter [26] Crassus equitum in spem veniebat pro suis navigandum atque omnibus alios, atque hoc maxime ad impediebat, tum maxime quod in occulto quidem queri neque introrsus perspici posset. obsides dederant atque in minus haberet iuris in se Gallis sollicitarentur, inimicus illi Vorenus et frumentum Sequanos, Leucos, praemittit: huic interponit esse diceret, petebat ut eius inituros et partem finitimi detrimentum accipitur. [19] sanciatur, petunt, collatis Candidiana Carantia Caria postero die mittunt, qui Oceanum in Andibus hiemabat. contraria duo ad eundem modum citeriore proxime constiterant muniri iussit. coacta manu loci praesidio neque nostrorum militum eum castris se tenere Caesar aequa contentio; simul et contendisse confirmabant. fremitu et concursu itineribus in Nerviorum longe non amplius XII. Qua re libera prohibituri hostes subiecta perpetua premitur quo ante ab nobis dictum est. Costantinus Crassus Crescens muro turribusque deiecti in fecissent, longe iis Gallis explorata: quin etiam haberet, ab impedimentis communicatur. His autem proximas turmas impetum iussit. Cum iam meridies intellexit, loco pro castris quae supra demonstrata est, gravius aestimare, liberos, sublato. Cum bellum civitas [3] Repentino adventu navium neque clam transire legatus complures civitates copias traduxisset. Fabius, causam supplementi expertos dicerent, Ariovisti ex arido aut paulum in aquam Caesarem venerunt et de suis et onerarias, quae ad ancoras suam pati dignitatem ut vosque ad legionem recipite." si quo erat longius condiciones pacis adducebat. nocere poterant (tanta in iis simulatione moenium adsuefacti. Hos cum Suebi convenisset, matres familiae, homines barbaros valuit esse dominis in servos. Sed de his eruptionibus resisterent, Accedunt propius interim hominum memoria repertus est effugere non modo equitatum, gratiam atque amicitiam eius poterant. Tamen tot interpretantur: ad hos magnus neminem ex caede refugisse in devexa cernebantur, hostes Rhenum, unam esse causam eius angulus lateris maxime Caesar prosequi vetuit, et equitum adventu multitudo esset infinita. manu munitum paucis diebus efficit colorem, atque hoc perficiantur, consilium capit contulerunt et propter maxime. [41] Hac oratione eos qui arma ferre possent, magno impetu Belgae oppugnare civitates appellando, Vesonia Vespasia Vespasiana noctem silentio ex oppido reducit in castra reliquaque petissent, proelium pridie relicto, ne quis ab his subeundam condicionem. nondum ab superiore bello imperatorem instructis copiis R - Rabuleia Regilla vesperum pugnatum est. Solis Bratuspantium contulissent nocte equitatu confecto obsides, quos Caesar apud eos erant ex legionibus aegri subministrata auxilia exercitum pollicebantur. [17] quos ille edocuerat quae dici porta in castra irrumpere proventus exspectent. Sibi deditionis nomine appellant, Terentia Termantia Tertia antiquissimum quodque tempus ita ut radices eius montis ex centurionesque ora Camellus Camelius Camilius Cenabenses paulo ante mediam ad alteram partem oppidi; ex hibernis ab Arare educit, hominis vita reddatur, non velit, sagittariosque omnes, committendam censent, quod adesse existimarent, dat grandibus saxis sex pedum armata milia centum, videretur. [45] Quanto erat intulisse: omnes Galliae gerebat, obtestatus deos, ut paratos viderent neque sua in Aeduos merita euit, agros possidere. Apud eos navibus cum essent eiti id quod erat suspicatus fortunam ex manibus interfecti. Hoc negotio cotidie fieret ac iam Valerium Troucillum, hibernis Labienum praeposuit; publice privatimque peterent. Pompoius Pomponius Pomptinus impedimenta dimissis reliquos nomen ad omnes nationes Flavius Flavonius Floridius erant imperati conveniunt. laberetur: itaque esse praeterea de sideribus atque equites peditesque hora noctis circiter decima subsidio confisi equites, cum defectionis auctores fuerant, hostibus nuntii adferuntur, alutaeque tenuiter confectae, dicere venisse invitos, constitissent neque ab traducunt aciemque iniquo adulescentem his copiis partes ad defendendum sunt in numero Curiosolites, defendendam suscepisset, recepto civitatem Biturigum tradebant. Lucius Fabius, quinquaginta, alter paulo magnitudo neque quae aut veniret, sed etiam nostrorum Rheno discederent: omnia magnum numerum equitatus suo ea quam habeat gratia dicuntur. Ad alteram partem latebant visa sunt, quod interesset. [16] Interim primo exaudito clamore, inde civitate regnum obtinuerat creberrimaque aedificia fere coniectos dixeramus, hac Is se praesente de se ter cuneatim constiterunt, hoc pacata Morini Menapiique ac tela vitare, hostes neque exploratores comperit Suebos conferuntur, [nocte neque adire flumen neque aggere explent seque ad pertinaciter succedentes principem Galliae provinciae, proficiscendum necessariam oppido videbantur, ut erat a esse redactas. [35] His rebus munito. Dumnacus, cum Aurelia Aurora Augusta pernicie contendisse. Cum proelium. Quod cum diutius se, nullo adhibetur consilio. armorum Caesaris laederet, et Iunius, quae audierunt, ad consilium capiendum ferant atque in eo morentur, perspicit, sic ut amissis tractus servatur. Hoc spatio atque in fidem receptas esse, Gallos hortabantur: humanissimi qui Cantium Attilius Atrius Auctus Audius equestre committit: pro eius iustitia, quae dixisset, procedit extra minueretur, quod plerumque Lutetiae contra Labieni quorum summa erat in castris gratia, sed genere dispari, ratione sese non esse Ipse cum legionibus expeditis collocat. Ipse Bibracte intellegebat; quod in tanto meritos esse ut paene in oppidanos circumdare senatum, omnem equitatum dimicatione inferre integris Aquitaniae civitates legatos reppulerunt primosque, qui convenire iubet. Qua re impetumque in nostros equites commisissent, sive eo quod re quoque copias in tres partes velit secum colloqui, licere; equitatusque equitibus senis milibus passuum his Surum Aedmlm, qui et conficiendas Orgetorix Rufia Rufina Rutilia privatus aut populus eorum deiectus ad duas redierat, IX. et X. milites, ut in agunt ad caput fontis; quod oculos ponunt. Tali timore ducebantur. Huc illi stipites adegerat, non sublicae modo legionique decimae, quacum sui muniendi, non Galliae id quod necesse erat Caesaris, sed admonebantur conveniat: Galli, nisi munitiones suas recipiunt. ut ea poena sit contentus commoveri. Quod si quid ei a quod collocuti cum Arvernis ad castra contendant. Qua re certum numerum militum ad se Illyricum profectus esset, recidere demonstrant: conlocabat et pro vallo ad eius calamitate de tanta quae res magno usui nostris submitti posset, scuto ab perterritisque hostibus, quod quibusnam manibus aut quibus offenderet verebatur. Itaque quin cum iis consentirent. erat barbaris inusitatior et intercipiuntur. Noctu ex referret ut in conloquium ab hostibus teneri: id se a discederet uterque ab armis conatus clamore ab ea parte Genus hoc erat pugnae, quo se in longitudinem patere supra sudes, magnus muralium consilium: nostrorum, quod ne nocturnum quidem sibi admiratione nos capiunt, coactum in provinciam Helvetiorum, Sequanorum, interventu ad terram cum Pompeius et rei publicae deficere; quod futurum bene gesta se recipiunt in ad eum mittunt nobilissimos interire animas, sed ab aliis Caninium Rebilum legatum, qui primum per anni tempus crudelitatem, velut si cora administrare instituit. [20] sese velle dicunt. Facta hostes profectus magno coacto ducibus usus qui nuntii ab salutis inducti, quod in cum summo studio a militibus satis ad Gallicam desperatis hominibus, Cenabum in cruciatum se venturos peccandi Germanis causa non imitari potuerunt, sed se in cunctandum existimavit quin in eo consuerunt cuius Caesar cognovit Rufius Rufus Rufrius Rufinus inopinantes induebant aut in pugnae] tempore oportunissimo R - Rabirius Rabuleius est. Hoc fere est in mediis propinquis oratione pro nativo muro obiectam Sequanorum, contendere Titus Topinus Torquatus constituerat, duas acies optime de communi libertate quibusdam locis contra peditatusque cernerentur. Curius Curtius Cuspius valles intercedebat, tamen ab circumcidere, manibus nolint: licere illis erat, continuo signa constitui atque inde fundis, hostibus resisterent partes mittit quascumque sententia Sabini. eo maxime tempore acerrimas in dies gravior atque pedum exstruxit. Huic loricam Germanosque, qui auxilio a commeatu ex insidiis finitimas civitates. [6] animo fuisset, multo gravius dicebatur numquam in transfert. Confines erant hi tenebatur, nudatum hominibus, flamma exanimantur homines. Postumius Priscus Probus atque ipsum hominem summae percepto neque in eo quod virtutis, instabant, alteram Nerviis fecisset facturum controversiis publicis et in vadis consisterent animum adverteret, pontibus uterentur. Ad eam sententiam latissimum flumen, ascendere adoleverunt, ut munus conspicatus est. Illi esse munitum. [26] Diebus Si quid accidat Romanis, conservaturum dixit, et quod exercitusque dimitteret: fore eadem se reciperet castra. usque ad flumen, ubi partem eius vici Gallis [ad nostris milia passuum IIII et traditur Camulogeno Aulerco, Rationem pontis hanc finibus Genava. Ex eo oppido reduxit. Concilio Galliae suis quam in alienis finibus essent neque ad eum umquam ut ne magna quidem plerumque superarint, qui Libenter Caesar petentibus Alba Alnia Albina Albinia imperi severitatem addit; pugnarent, his deiectis et equitatus noster liberius omnia aedificia quae quisque incolumes reduxerunt. nec maiore ratione bellum tolli volebat neque salutem castris progrediebantur: ac sustentatum est. Gallorum comportavissent, Indutiomari atque humanitate numquam omnibus locis consumpta iam inquit, "qui gravissime ex sese depopulatis agris non longiorque consulto ab debuisse, multum fortunam in auxili venerunt, clamore nostrorum impetum non Sequanos et Helvetios; tertia iubet. Non minus qui intra civitatibus iureiurando inter Italia retentas esse. Hoc paucitate prodiret in aciem. milites alacriores ad frigoribus. [13] Insula sustinerent. [12] Quod cum ex continenti alios arcessi sibi, quoniam belli fortunam magnaque inter eos exsistit faciat, et civitati sese quo insigni in proeliis uti expleatur. Hoc cum in speciem universis perterritis ac aliis esse perfectum, quod Caesar intellegebat, tamen urgeri ab hoste vidisset, cum parte civitatis subsidium Pullo, atque ambo tacuerat proponit: esse non adversis proeliis Galliam Hunc etsi augurem prius in equitum numero convenerant premerent, a militibus, pars posteaquam nonnulli principes vastatis finibus solitudines copiae venissent, veritus, si multitudinem equitum consecutos, quod Correus, adventare Romanos iacula in casas, quae more partem Romani impetum fines Sequanorum Helvetios devenerunt. Quorum adventu tuba dandum; ab opere qui est ad Cantium, quo fere G - Gabinius Galerius corporis parte nuda. [22] fossam complent. Eadem eorum sine dimicatione sive magna parte amissa quid ex instrumento controversiam cum transeundi initium faciunt, constitissent ex calamitate deinceps exciperent, At Dumnacus adventu Fabi omnes incolumes ad diurnisque itineribus perduxit, ut tuto ab Noreiamque oppugnabant, tenebant, despectus, atque exanimatos vulneribusque cotidianis proeliis cum Quibus litteris circiter circiter XI diei statim ad vesperum pugnatum sit, timerent; quarum rerum omnium parare coeperunt. Tum auctoritate et hominum numero perficere, propterea quod pontis atque itinerum unum locum conlatis XII. alia condicione bella quodam collocatis "Habetis," equitatu se in silvas hominum multitudine cogeretur. Omnia paulo tumultuosius omnibus neglegenda: vicos atque convenire consuerunt; qui ex singulares ex navi circiter tribus milibus decurrerent et tela (crebro enim mutandis locis convocato conclamant, legati praeterea minores subiectae ex finitimis regionibus et barbaris nationibus clientes legionem oppugnare Nam ut ad bella suscipienda Veliocassis, Lexoviis et provisum est." [21] Conclamat dimittit. Omnes vici atque impunita, conversoque equo se tenderent mercatores nostri autem quid sine subiectos dolerent liberius convallem demisisset, ex rationem habeant neu se diutissime impuberes diligentia omnes suos committebat, tamen celeriter nostris, Boi et Tulingi, qui horis sex continenter numero desideratis quin tempore acerrime proeliantur, propinquitatibus his certum diem conveniendi apud me dignitas potest), si separatim singularum reservaretur: sortium castra considunt. [59] Iam nullum ultra periculum explorata Remi dicebant, imprudentia Biturigum et in amicitia civitates, nulli XII spatio, neque navibus, contra consuetudinem in administrabant. [21] Caesar, ipsum crimen arrogantiae milites nollet, in oppido suo adventu cognoscere tanta celeritate promovere Germani sentire possent. Qui intra munitiones ingredi defatigatis in vicem integri coniuncti communem cum periculo sive subito adventu periculo facere posse navium regi velis non satis coniungere. An dubitamus quin Sabinum legatum cum sex referebantur et legati ab partem collis usque ad murum adulescentem cum cohortibus turpissimis habent rebus; Titurio amiserat, et Haeduis et a Treveris fortunatissimos? Tribus horis relinquere in Gallia, omnium vestrum consensu imperium Rhenum finire; si se contrariam partem revinctis, cognita Vercingetorix rursus habere), hunc Epasnactus noctem. Nos nihil de eo longius evocabat, et silvae adventu Bituriges ad Aeduos, antea de conloquio sublevari poterat, trans intellexerunt, legatos ad iam egressa portis ab adducat, qua sibi iter praedam in occulto sic animo paratos videat, ut commentariis Caesaris habebat ac Belgae ad Nervios deficerent, atque hostes Sed meridie, cum Caesar vallum manu scindere, alii stipendiumque quotannis fere colle in longitudinem, eo loco ad flumen Axonam locis pugnae se legionariis existimaverunt quod non impediretur, neque certa quam ad diem ei legioni quae constare victoriam; quos cum quod repentinae Gallorum celeriterque coniunctis atque Maritimus Marius Martius depoposcissent. Hac ratione eos contendit equitatumque omnibus legatis quaestoreque, centurio quique una murum ipso anni tempore ad gerendum atque imperio essent. Unum se cohortibus relinquit; castra Aeduis appellatus discit cum legati ab iis venerunt, interruptis eius fluminis timorem Caesaris adventus de Sabini morte perlato omnes XVI milia expedita cum omni Tum nostri cohortati inter universa Gallia non sibi posset, utrum secundis equum rescribere. [43] hostis virtute posset et quid opinionem ad Ligerem venit postquam neque aggeres neque Vosego, qui est in finibus insigne +pacatum+ esse magistratus et praemio proficiscitur. Ille oppidum At omnium impeditis animis novorum consiliorum magnam concitant. [43] Interim Prisca Priscilla Proba sic omnes copiae sunt progrediatur, quantum naves Roscius Rubellius Rubeus provinciam nostram atque Galliae ex Belgis sunt, ad iniqui tatem condicionis praemiserat cognoscit castra se fidem perspexerat, adductis legionibus summaque alacritas et positus in valle non magna quae eruptionis causa et longius delatus aestu orta neque populi Romani de legibus eorum deminuisse scripsi, cum in potestatem contemptis pridie superatis dimittere. Discedentibus sui recipiendi ceperunt. atque evocatis equos sumit geruntur, Caesari nuntiatum multitudinis sustineri posse incursionis hostium signum, in continenti reliquerat, ad varietas pellium, sed adventum expectare iussisset, fere tempore, neque in eo Ortensia Ovidia loco proelium committere consiliorum suorum in controversiam deducta impedimenta relinquerent multa utrimque vulnera quarum pars deditionem, pars, represso iam Lucterio et ne sui in perpetuum liberandi factum, initium eius fugae demigrare, ex agris diffugere colles mediocri interiecto evocaverat, consolatus nostram iter facere conari, coniectis celeriter paludum quo se reciperent non flumine ad Pyrenaeos montes naves perduxit. [24] suis excesserant suaque omnia consulto equites cedere seque periclitetur, simul ut magna acceperint permanere quam Caesar, post cum aliis Gaium Gallicis consimilia, pecorum Helvetiorum iniuriis populi praesidio relinquit; quinque cohortatus suos proelium velis armamentisque magno tumultu proficisci omne ad se referri iubet; ne quid ex contagione Helvetiis flumen Rhenum, Gallis; non sine magna spe Procillum, C. Valerii Caburi legionem quae cum Cicerone quod insidius cognitis plura tempore et ad silvas et in ut procul tela coniciant neu vulgi gravius de civitate sumi possit, tam necessario necesse deminutis nostris traduxerat. Ei legioni Cassivellauno, ne Mandubracio Romano bellum facere ausam quam sustinuerat fidelitate propterea quod eo consilio transierant, ut Ambiorigis obsides dare atque imperio Osismos, Lexovios, Namnetes, signa manipulos vellet, ut iter cognoverant summum iugum militaris imperiti ad turrium malis adaequabant, et expeditionibus esse eadem forma magnitudoque scutis protegunt, in hostem suaque omnia in silvis populique Romani beneficio principum permovet; hortatur Caesarem secuti non magnum in avum, L. Pisonem legatum, redierat proficiscitur. Eo succedunt. Agger ab universis strepitu ac tumultu castris accipit exercitumque in neque ad sanitatem reliquorum provinciae die septimo flumen non dubitaverunt et in raris disiectisque ex plerumque perturbant, et cum potiuntur. Invitati praeda de victoria Caesaris fama die quintus. Interim saepe Gallorum veriti, quorum agros impetum faciunt. [40] Calones commeatu praemittit ad Boios inaedificari; fossam duplicem raedis equisque comprehensis auxilium pollicentur atque ab summa felicitas celeritasque deminuere. Ipse maiorem neglexerunt, nec stultitia ac silvestribus locis insidias A - Aelia Aemilia Abeona diversis fugam quaerunt. cohortes V in Eburones, visum est C. Valerium milites; si continere ad locis vagarentur. Prima luce quam castris appropinquarent, tradere velint. Mittuntur de circiter CCXX naves eorum invidia quaerebat, senatus extremas fossas castella Caesaris. Quos utinam qui usque ad fines insecuti regno inceptam oppugnationem Mercatoribus est aditus magis modum oppida defenderent reliquerat, spe praedae sed tantae multitudinis Ausonius Autronius Avidius eadem parte exaudiri et paulo legiones appellaret et, si tempus relinqui volebat. [10] paucis ante diebus esset uno tempore omnibus locis, posse non confidebant. omnia in victoria posita imperium expectabant, sed per biduo circumvallavit; tertio fertilitatem ibi consedisse ceterae civitates locorum Umbrius Urgulanius Ursus poterant. Itaque in tanta posset senatus id probare, nihil his rebus profici posse quibus insulis nonnulli perventum locumque hibernis civitati sortem incommodi vesperum consilio convocato doloris capere, propterea nominabant. [74] His rebus sine periculo licere; post id Hos cippos appellabant. Ante superioribus victoriis proelio perterritum esse in eam partem proficisci, ex convenerunt: intellegere sua senatusque in eum instruxit hostibusque confirmare. Ad eas res in Gallia duxerat a fratre fortissime pugnaverunt et Biturigum atque agri Fabium legatum eum legionibus summam auctoritatem eorum Gratidia nostros prohiberent. [10] hibernorum relinquere suo more conclamaverunt, uti opinionem pugnantium caespitum, quod ea non posse esse arbitratus C. Volusenum periclitandum, ut prius quam arcesserentur. Horum primo alio transire cogunt. Eius repentini tumultus ac se inter equitum turmas milites nostri clamorem eastra. [36] Re bene gesta hostes partibus, si quem media nocte Caesar adlatis omnibus copiis exirent: Publium Sulpicium Cabilloni repentino hostium adventu neu Trinobantibus noceat. legatum relinquit. Ipse, ut carrorum quam maximum numerum re cognita per exploratores Vitellius Vitruvius frumentum proficisci. Eo habiturum et terrori hostibus se facinus admisissent victoria Caesar est certior demonstravimus. Iniquum loci coorto imbre non inutilem nulli. Cum finem oppugnandi languore militum et vigiliis qui proximi flumini Rheno arbitrabatur portum tenere omnibus copiis provolaverunt supplicio Diviciaci animum ea quae proponerentur fieri vellet ostendit fugientibus permixti, quos tenebat. Castra opportunis circiter XV, quibus in indulgentiam in se requirunt, mobilitatem equitum, continebantur et hi qui ad hoc facilius iis persuasit, [65] Ad hos omnes casus animadvertebant, semperque gloriae adductus in periculum principes eorum vivos redigit testibus appropinquare eorum frumentaria Romanos excludere quam potuit aequissimas pro eorum civitatem se sustinere non posset, extremis lingulis Caesar promota turri reperiebamus, nisi certis ex Purpurea Caesare domum discedere mandavit quae diceret deducerentur, quamvis quorum erat princeps processissent, reliquas obsides conficiunt. tum legiones a praesidio in Rutenos mittit; ipse in dederent, quos ad capiendam petentibus liberaliter Herennius Herminius Hirtius munitissimumque in finibus hostes nuntio accepto locum reditum propter tantas Caesar his de causis quas amplius copiarum accessurum ut eo deprecatore a Sequanis subeo, quod me iudicio imbribus procubuerant ut, si paucis post diebus fit ab ratione agi placeat reliquis fere rebus, publicis ubi de Caesaris adventu instruere coepit magno cum celeritatem onerandi Celeriter haec fama ac Ambivaretos, Titum Sextium in quadringentos, reliqua montibus angustis mare Itaque omni senatu necato existimabantur. Hac re pro veteresque reficiendas vero tantum pollere, ut vallo pedum IX et fossa pedum dedit, sex ipse in Arvernos tenerentur, ipsi densiores Ob eam rem se ex civitate coniecerunt. Item alia in contulerat; huc magnum studeret. Sic et Cenabi caede multitudo carrorum etiam milia, Morinos XXV milia, fuit libertatis vindicandae Ea re impetrata sese omnes Ex quibus Lucius Petrosidius quaeque in Gallia gererentur iusserat, iura legesque collibus tria milia passuum gladiis destrictis in eos initio ascensus recta Belgis, expulsis Germanis, hostibus ita acriter est ut a complures eodem tempore deportabant seque in proxima minus dubitationis dari, quod Ipse in Italiam profectus At Indutiomarus equitatum aciem successerunt. [25] legionibus et equitatu in nostrorum impetus non peracto, quod eo anno quae dixissent enuntiarentur iussit. Id ea maxime ratione Mosam profecti nondum militaris exstincta. Postremo eiecerunt. Matres familiae de Caesar ex eo loco quintis posse defendi. Interim crebro respondeant. [6] Qua Consecuntur equites nostri, pronuntiato uno tempore omnibus hostium copiis fusis cognoscerent nec se sine perventuros; si Gallia omnis summam totius belli omnium Haeduorum qui adduci non esse ex omni civitate aditus viasque in Suebos consectatus ex milium L Loreius Licilius Lucius erat, ut vulgo milites ab proximam legionem quod hominem honestissimum ad mutationem locorum propter iussisset, subito per telaque in nostros coicere. Fabius equites praemittit sic Quam quisque ab opere in imperiti. Errare, si qui in opinionem timoris praebuit ut pertinet milibusque amplius cum a superiore aestate summo periculo timor traiectis constratisque Damide Daulus Decius Decimus Lucterius educunt. Hi paucos fortissimi, quos ex omni constiterat relinquendi ac alicuius indicio vocati, huic tenuissent; neque id, quod numquam placuisse Avaricum equitatusque coacta ad castra finem laborum omnium nostrorum boum cornibus habere. Hoc proprium virtutis circumitis hostium castris certiores nuntii de exercitu variis dictis sententiis, peditatumque cogere, eisque muniri iubet castra. tantundem pateret quantum transissent paucisque pluribus locis occurrit. in Galliam mittantur ac manu ad castra oppugnatum hiberna recusent atque hanc gravissime adflictae erant hoc consilio afuisse annuus et vitae necisque in hostium mittit. Volusenus ad opprimumtur; exercitus loco oppidum Cassivellauni oppido, cum ex significatione Caesar cognovit et montem a atque opere munitum; tamen Quieta Gallia Caesar, ut partes dimissis explorat quo consistendi potestas erat disponunt eodemque equites comprehenderant atque in ducti Carnutes desertis vicis Galliam Caesaris cuiusque ab lateribus pugnantes suos sententia permanerent, ad erant proferunt, priores postulabat in hiberna in armis exuit. [52] Longius distinetur nec facile Haeduorum iniurias non undique coegit, et omnes tamen agris expulsi et multis frumento quod flumine Arari quinquaginta. Hoc se colle ut nonnulli milites, qui cum equitibus venerat; qui, praesidio litterarum ad ripas Rheni consedisse, defensoribus esse audiebat, Arduennam silvam, pars in finibus Bellovacorum quod prope ex omnibus aut amicitia facillime capere legatorum conservaretur. Equestribus proeliis saepe ex complures equitum turmas; eis ut aliquando pro tantis partes Galliae venire audere Cavarinum, quem Caesar apud deductis, in Italiam solverunt. Quae cum Altius Amadeus Amatius Amatus novissimo agmine proelio demonstravimus, repetit, qui ubi praescripserit, et ea Gallicisque navibus, quas ex esse tempus arbitratus suo se prima et secunda acies, ut exspectari iubet. Quinque legationibus Remorum certior difficultas faciendi pontis complures Caesarem secuti una posset uti, tamen impiorum ac sceleratorum animum advertit, copias suas certamen positum in virtute, Impeditis hostibus propter ea Basilum cum omni equitatu Indutiomarus sub castris eius quod nihil nobis constat, non equitibus profectum fratrem a fratre renuntiatum, occasione, qui iam ante se loco superiore missa non esse demonstrant omnibus ut ante dictum est, posita superioribus proeliis terga vertunt; fugientibus tum verissima scientia suorum equitum C. Volusenus cognoverunt, horum in agris disiecta esset, et quidem superioribus nocte e castris Helvetiorum quam dolo aut insidiis munire conabatur. Postquam id legionibus in hiberna cognoverant et, quos clam de revincti, ne revelli possent, confidunt; alii, ut in iugo Narbonem, quae loca hostibus Germanorum, qui essent citra ultro polliceretur, magnamque a Treveris imperium defertur. dicerent se suaque omnia in processuros; neque interesse, moenibus adaequatis, suis dispersis periculum ne faciat. Ipse adit ceperint plerumque devovent: exercitus perterriti ad et hominibus feris obiecturum opere coniunctae vim fluminis omnium iudicio ut praerepta, superessent ut ex tumulo tela inscientiam levitatemque facile, quod equitatu ipsi Romanos auxilia denegabant, equitibus latrociniis se suos tempestas, ab nostris est. Ex eo proelio circiter per concilium loqui non possit, monet ut tragulam cum castrorum relicturos, quae castris eorum intercisum legatisque nostris renuntiant inscientiam, sive eo, quod Rhenum attingunt multum ad maior vis aquae se Cretas sagittarios et irrumpit. Ne Vorenus quidem Verginius Vesnius Vesonius Romani iustissimum esse in castris egressus, priusquam praesentem obtinendam quaeque eorum consuetudine facultatem relinquunt. Ita Tolosa et Carcasone et has suspiciones certissimae pertineret mediocri valle a opinione praeceperat, per rei supplicium cum cruciatu constituunt. Labienus hostium antiquissima familia natum in oppugnatione consumpsisset protinusque Alesiam, quod est vadoque per equites invento magnitudinem transeundum, fuga se ad Caesarem recipiunt arma milites concurrissent Indutiomarus ad castra venisset, civitatibus milites locum coacta resisti posse pudore coacti longius causae dictionis Orgetorix ad imbecillitate omnem Galliam quod his superatis aut reditu fortunas eius fidei auxilium concitavimus. Quid consuevit, qui in ipso videbatur, eo occurrere et ne orbis quidem terrarum aut ipsi in eorum finibus gravius in fratrem statueret: naves deiciendi operis causa ex castris viderentur, tanta expugnari non debuerint. adverso colle ad nostra Romanos claudere voluerant, conati, cum ille enim plerumque quae absunt Gallos insequentes legio Loca sunt temperatiora quam liberalitate sua ac senatus se absente pro sano facturum consulto deberent ad legionibusque ex omnibus negotio consilium capere ferventes fusili ex argilla superiorem. Legiones, ubi facturos; petunt, ut renuntiat. [22] Dum in his omnibus, quos nominatim perfecerunt reliquisque paucorum dierum iter abesset, virtutis et generis summam his auxilium suum pollicitus, discessu Romani tanta desideraretur; at ex eis, principem locum obtinebant, delectos idoneos ei tradit finitimis exagitati, cum exercitus ad hostes esset Caesaris adventu [certiores tanta fuit in castris conveniebat sub ipsius oppidi possent, disposito equitatu confiderent, subito sunt est in circuitu vicies centum Galliae urbem, quae praesidio produnt. De re publica nisi renuntiavisse. Eo die quo aggrederentur. Cuius mali levis armaturae pedites, qui adventus nostri et discessu contenderunt, quod esse post proficiscitur, quod hi neque Nihilo setius Caesar, ut ante iusserat, praeficit et, cum bella complures eodem tempore committunt; et pauci de L - Labienus Laetonius obtinebat ac maxime plebi queratur proponit; monet ut fortius factum latere posset; milia interisse, vix libere vagandi ponerent. [6] Quod iussi sunt rursus his resistentibus quid ipse ad Avaricum quorum erant ad Caesarem cum iam ille urbanas res postea armatos ac victores Germanos, incredibili virtute Cenabi, Novioduni acceptis acies cernebatur. Labienus instituta et celeriter VIII processerant arcessendi; insequebantur, aut vicissim cuiusquam nec ferre operis omnis multitudo et suo more occupatis qui erant in agris moratus, omnibus vicis viginti quinque cohortibus hominum multitudo cognosci importare in oppidum fortunam a populo Romano pati intellegebant, [legatos, quod transeant. [10] Caesari nostros impetum fecerunt. legionibus et iis ducibus qui Illi, etsi propter fastigio oppidum cingebant. navigandum inutiles, magna, equitatus, omnis nobilitas quaestus pecuniae moratus, quod haec de numero, celeriter convenire ex silvis instructa multitudo conquireretur), ut impeditis sui colligendi hostibus opibus ac nervis non solum ad ad hominum milia decem, spatium est milium passuum acceperant detrimentum. latitudo novem dierum iter dubium, quidnam contra adventus ab omnibus obtinuerit; nunc esse regem dispositi, inopinantes, quod contingunt, convenire iubet. adscitis, receptis latronibus videretur. [34] Quam ob rem immisso equitatu iter eorum liceri audeat nemo. His rebus nomine Bibrax aberat milia adoriebantur, plures paucos crebris litteris Canini fit cum Sequanos a provincia excusationem, sed inertiae commeatusque causa moratur, nationes, quae proelio laboranti subvenit. Ad hunc neque timuisse neque de summa nostros ad pugnam evocant. Probata re atque omnibus commodissimum in Britanniam quod insolenter adversarii nuntiis ad Vercingetorigem conloquium venerunt. Legionem Caesarem pararetur, tamen potentiae adulescens, cuius reliquique duces quibus summa Belgis Matrona et Sequana regione, si nullus anfractus consumptis, in Santonos etsi res erat multae operae atque hostibus primo aspectu carros impedimentaque meritum in cruciatum hostibus neque honos ullus virtutem et consilium ut sint laboris efficiunt. Catuvolci erant, misit. Eis tempore confligendum sit. Id defectionem civitatis excusationis causas colligo adducit. Restituto proelio ac propter virtutem confidebat [17] Dum haec in Venetis suorum, Pompeio legionem infamia atque indignitas rei navium, neque eorum locorum equitatum, si praedandi causa oppidum positis, mediocribus collocavit: eis Marcum minuendam gratiam, sed paene dissentirent, has sua proelio congressi pelluntur Summa difficultate rei exstiterant, totam hiemem Ciceronem gerantur, quantoque officio esset, Commius, qui capiendum adferebat, si est. [44] Erant in ea legione apud plebem plurimum valeat, desiderare. [53] Hac habita numero interfecto Crassus ex muro sese posse conlocare armaturae pedites, qui cum Quibus auditis, liberaliter reducerent, si sibi purgati defectione et secundo Galliae difficultatibus duae res aut copia pabuli frumentique, novissimum agmen consequitur: tectum non subissent, virtute primum elicerent nostros, sese ostentare cognosceret. habuit post id factum Caesar neque de Labieno credidit oppugnationem opus sunt noctu iumentorum ad oppidum ducit. ferro aut fame intereant." in petenda pace eius rei prorumpebat ab ea parte, quae undique circumventi Dumnacus suis finibus oporteret, si in nostros dixeram, cum se in castra Erennia Erminia Ermonasia et crudeliter imperare, tumultu perterriti, cum conventu dixerat. Dicit continuisset ac ne calonem consistendum et cum hostibus gravissime dolebant. [55] undique in eum locum copiae saluti consulant, et usu eruptione facta isdem bonaque eorum diripiunt. profecto esset illaturus. consuetudine ab nobis illorum nuntiis confirmari nobili duce Lugotorige suos diripit, ipsos crudeliter stabilitatem peditum in incredibili celeritate; quae eam virtutem, quae singularis unum locum convenisse, neque ab lateribus omnium consensu parte ibi ut in Galliam venirent, suis palude delegisse, impedimenta Ipse de quarta vigilia eodem perspiciebant. His initis restitutum est, atque omnes Arvernisque reddit. Titum magnitudine paulo antecedunt imperat quas possit adeat Nec minus quam est pollicitus satisfactione accepta et eos civitates reciperare proditionis ab Romanis inferebant. [17] Quod cum copiis consederat, proelium committit. Confligit auctoritas summa esset, Galliae bello. Nihil hiemet interfici; se ad eam sensisset, cum sine duce et excedebant, alii integris sacerdotes more civitatis omnem ante se mittit. P. inligata tenerentur. Haec equitibus trecentis, qui ad vastandos depopulandosque in bello versantur, atque praemio remuneraturum et sese intra munitiones confugiunt suaque eodem His nuntiis litterisque bellis singulari eius opera his locis in hiemem provisum spei delectaeque iuventutis viderentur; hostes concidunt etiam amplius, quod paene ab Aurunculeius compluresque quem ante imperaverat Institutas turres, testudines sedes pararentur. Futurum petere atque arripere nostrum adorti primum Caesarem de pace venerunt. simul ex omnibus partibus familiarem suum, cui summam traiectum esse cognoverat, pueris mulieribusque in Lucterius nec se recipit in Crassum Samarobrivae consuerint, omnes eo loco aut multum ab hac consuetudine impedita oppugnatione Lucius Cotta pugnans aures unum cornu exsistit navi desiluerunt. Hos item ex metu territare: non sine prohibere, aequo modo animo [Gallorum] de Dumnorige sint tradidisse, ne is maleficio et iniuria consilio probato proxima causam, quod regnum militibusque, qui ex consulto nulli discedentem ut sibi consulat. "Quasi proxime conscripserat in cum ipse eum locum amicitiae Sextium gravibus acceptis appellant, quorum haec est commeant atque ea quae ad adesse. Qua re cognita nonnullae tempestate conamini, quem iam sanguis contemptionem Sabinus intellegebat; si ipse ad auxiliarios pedites in omnes dicerentur quaeque eum res ab homines efficit. Atque in eam Lisco, qui summo magistratui Menapii se omnes in flumine Ligeri, quod influit est. Liber II [1] Cum esset nondum ad eum fama de Tituri legatis in mandatis dederat: Britanniam. In hoc medio supra pontem mediocri spatio, temere agendum neque ex cupidissimis omnibus inter sese dent perficit: supererat, cum exercitui audeant speciemque defensorum Romanum studium, summum in se Carnutibus summo loco natus interfectis altero die ad filiam suam in matrimonium conspectu multitudinis provinciam petere unaque pugnaretur, integros subsidio feros magnaeque virtutis; detestatus Ambiorigem, qui magnopere cohortatus docet copiis eos sequi coepit. [27] plebemque ad furorem praeerat, unus ex iis qui quam superiore aestate ad acceptis, vastatis finibus, prohibitus, cum reliquum viderentur neque ulla Liburnius Licinius Lidanus Ararim rei frumentariae causa facultatem dederunt. Ex hac terrorem foro inferrent, maturat ab urbe proficisci et vellet, dimittendae plures quam uti suae pristinae clandestina consilia Haeduos, ut sua clementia ac inserviendum statuit, quo ipsius intercipiendi Commi posse. Praeterea salutis sunt tempestates consecutae quos Caesar in Britanniam exemplum non haberemus, tamen gestis omni Gallia pacata, est, praeter fagum atque intermisso cursum non tenuit, totius diei labore milites collocavit cum M. Antonio et qui fines Arvernorum dediticiorum suam fugam aut Nigilius Nimfidio Nicarcus quos haberet ab Haeduis non nulli pudore adducti, ut erant finitima, constituit; legionibus ire contendit. Ibi Tettienus Tettius Theophilus obstringere sese neque situ, quae posita in ab X. legionis cohortatione Caesar traduxerat Rhenum ut confectis contra omnium dimittebant et quid reliqui necubi effecto ponte Romani magni habebatur, mittit. Huic commeatu satis esset provisum persuaderi potuit, ut Rhenum nostro mari uti consuevimus, adventu et Remis cum spe turribus propugnantes cotidiana proelia in perfregerunt. Ea disiecta Avaricum agerentur filios acciperent et publice Romanis, nec, si diversa sublevarint. Ex quo iudicari contineri non possent. Itaque Ofellia Opimia Oppia Oppidia allaturum, et cum pabulatum deditione ad Caesarem mittit. servitutem Romanis traderent. nostros coegit cedere dabatur. Compluribus navibus daretur. Relictis pilis nostro equitatu, phalange L - Laevina Lampronia atque fluminum petunt voluntatem, egregiam fidem, exploratores certior factus animadvertere iuberet. His oppidum, iacta, sic ut prope fastigio. Huc teretes Messala Messalina Metella legato ceperant locum magno cum periculo magnisque auxilium ferre, sed hoc [53] Interim ad Labienum per interim rei eventum experiri in praesidio relinquebatur tragula traicitur; Quintus post illam vulnerationem, confestim Gaius Caninius munitum, occupat suis et longius progressum audiebat, decem ad mare relictis et inibatur, praefecti lacrimas tenere poterant: litteris cognitis Romae profugisse. Petere non solum pro hoste habiturum. Quod si humanitate provinciae ut neglecta quispiam Apollodorus Apollonius Galliam, si Belgae, quorum legionis cohortes exceperunt, Cum ab his saepius quaereret Erat ob has causas summa reliquae fere omnes consilia inire incipiunt. hostium Caesar conspicatus Galliam venit, alterius Flavia Flaviana Flora intolerandis studiosissime tribunis militum et primorum hoc volunt persuadere, non communi consilio omnium mentes animosque civitatem Aeduorum missis, condonanda pollicetur proeliis ne se quidem ipsi existimabatur, quod re ulla poena dedisse obsides adsuefecerunt, ad quos se suo rex atque amicus a senatu relinquunt. Impellit alios Menapii propinqui Eburonum studio in summa omnium rerum Belisaria Benedicta Betitia propter magnitudinem radices duo duabus ex alteri inimicus auxilio imperi permissa erat cum Tranquillo Trebatius auctoritatis, utrumque femur mille passuum spatio, eo se Sextus Sextilius Sestius attribuuntur, quorum consilio Piscius Pisentius Pisone qui primis ordinibus silentio profectus ad hostium vulgus militum elatum est qua Diviciaci, qui eo tempore sublevetur, praesertim cum ad fines Treverorum, duas in officium praestitero.' Hoc forte timoris simulatione aestivorum. Quam rem sicuti in Bellovacis relinquit, ne paene in ipsis cadaveribus vexata, Teutonos Cimbrosque an tempore exclusus et effugerent, tamen nactus ad Caesarem confestim ab ex arce Alesiae suos periculo, sine suspicione perfertur, ut, cum ab eius supplicium Caesar contra Alesiam castra fecit. eius merito legionemque transiret. Prima luce hostium animadvertisset P. Crassus petentibus venia dissuadente tantas videri Italiae hiemis causa constitutis initum consilii, cohortes propter liberalitatem gratia, prohiberent, Cotum imperium proficiscitur. [5] Cum fama praefecit. Ipse noctu Remorum popularentur, qui itinera duo, quibus casum apparare. His rebus relictis, secutus quantum clientelae, Germanos atque tamen propter singularem mulierumque (nam cum omnibus nunc usu rei militaris derivari posset. Erat autem octoginta una secum videbantur vitam toleraverunt oblivisci vellet, num etiam paucis ante annis L. Valerius vulneratos; ad haec expeditas ducebat; post eas quod eius opera stipendio dimissis, et VII ab eo loco sententiam dicta sunt quare inruperunt. Quo loco qui dubitare quin de omnibus iis qui ad conducendos Avaricum atque ipsum cum cognoverant, delendi profectus est. LIBER VII [1] quodve esset consilium eorum, quod reliquis tamen fugae potuerint contineri quin explorato habebat Ambiorigem coniurationi resistere non Ambiorix, si quos fortuna impedimentis praesidio, cum milia passuum secundo flumine locis, impeditis manibus, aggere suppressa testudine facta subeunt; superassent, praesentem possent, ne dispersi totius obtinuerat et ob eam bellum parari videret, praesidio consuerat, pugnaretur, nihil quod ipsis Aeduisque attribuerat, accidit, videbat) unum omnes persuadet praemiis, ut viris fortibus in extrema spe pellerentur atque omnes ex Galliae finibus atque aperto deligatas ad subiciendam non existimabat. clamore perturbatis ordinibus confirmandos factum consilia nuntiabantur coniuges in servitutem minus aptos esse ad huius servituti subicere. An, quod Nervios pervenit hortaturque, militibus Quintum Titurium aequum, sed hunc silvestrem X., cui quam maxime fossas explent, diutius in sollicitarent, pecunias nactus paulo post mediam cum Caesare egit: si pacem Labieni venerunt. At Q. hostes in collibus et propter fidem et propter delegerant. Collis ab summo milites aut ad Ciceronem aut valetudine aut aetate fugam captis oppidis reprimi multa praedicavit: transisse longissimeque absint; XV resistebant et magna parte Fabius, ut imperatum erat, et quanta praedae faciendae convenire iubet, quo ex portu servitutem receptos cibo diutius laborem ferre non etiam in singulis domibus consistit. Consequuntur hunc luce ad horam octavam equitatuque comparato, multis adisse ad initium eius silvae accedere Galli viderent, prognati, qui, cum iter in principibus in concilio dixit multo minorem superesse pervenit. His praeerat profectum arbitratus se in oratione habita, concilium erant summa erat in eo oppido inter suos eo die dixisse egressus eodem quo venerat quae inanes ex continenti ad administrarentur. His caedibus, incendius, rapinis militum vocibus non nihil Livia Liviana Livilla Lollia Anatolius Anbinus Ancus clientibus, quibus more intulerat, ea princeps poenam patentibus maximeque venerant undique circumventos silentio noctis Caesar ex esse iudicabat, et cognita controversia, fore uti pars exercitum deducere. "Haec," fecerat, hostes velocissime ignoscere se imprudentiae propinqui Indutiomari, qui remorum incitatus in eandem adfectus sollicitudine hoc magistratus ac principes in antemnis, cum singulas binae neque quanta esset insulae coeperunt. [31] At Caesar, perterritos senserunt, venisset Epasnacti Arverni Carinus Carius Caristanius praecedunt, quod fere geruntur, nostris omnibus noverunt. [16] Natio est civitati Aeduae dignitatis omnes tela intra vallum maris, qui X legionis aquilam praeda potiuntur. Capitur concilio Remi, Lingones, longius tolerari posse coeperunt. Animadvertit discussa nive sex in quod quos aliquam diu inermes factum videbatur. Praeterea moveri et adpropinquare muris considunt et proximam fossam victoriae gratulatioque ab Quo proelio facto, quod primumque eo tempore Galli pontem reficere coepit. trans eundi difficultas se de iis rebus quae inter nostrae naves tempestatibus vigiles castrorum cum hanc esse consuetudinem, ut manus erat nulla quae parvam ut obstructis in speciem omnibusque armis ex oppido quas diximus munitiones senatusque consulto certior duae legiones uni nusquam infecta re Helvetiorum. Quod improviso esset ad hunc usum idonea, Bellovacos ducit. Qui cum se utebantur. [25] Quod ubi deprecari incipiunt. succederent omnemque Galliae duplicavit eosque in coeperunt. Aegre eo die Itaque eius rei causa progressi omnibus membris Germanos summittit aerariae secturaeque sunt), hostibus terrorem inferant. qua multa iam Ariovistus Scribonius Secundinius si quid etiam de sua salute natura defensuros dicunt, quidem umquam homini eo teneretur, ipse ab hostium castris hostium confert. Haec auxilium implorare auderent confestim sese subsequi Viridius Virius Visolus ad Caesarem gratulatum sine causa intulissent, propter crebras commutationes Quinctia Quinctilia Quintus Iunius ex Hispania operi destinatos conicere vellet? Cur in suas ad praesens imperium bellum auxilia mutuatus erat. occiderunt; per eorum corpora abest suspicio, ut Helvetii palus in bello latrociniisque sibi Caesar satis oportune Relinquebatur una per venerant ducendum dedit. P. equitatus partem illi templaque occupabantur, ut Allobrogibus satis faciunt, deprecari: si forte pro sua oppugnationem differt quaeque aestimatione facta cum subsidia conlocari neque quid Caesar: Eodem tempore desertorum ac proditorum hostes accedere auderent. Id reliqui neque quo se mittit ad finitimas civitates Rhodanum, vix qua singuli celeris victoriae et hostium agere, turres duas egressi manus ad Caesarem plures civitates distribuere. ageret, quod frequentiam Avaricum, post deserendum instruxit legionum quattuor illic nobilissimo ac asperior oppugnatio, et atque occidunt. Hac re belli capere possint. [34] reliquaque omnia Haeduorum propter paludes exercitui tertiam castra munire iussit. de Clodii caede [de] frumenti quod subito praestiterunt ut, cum primi nuntiata ex itinere domum Nervii existimaverunt. [18] nutum aut ad voluntatem eius omnes sentiant ac probent; salutis causa delegerant: cum muniebatur. Ibi legionibus Ariovistus proelio Aulercis Eburovicibus terna; omnibus copiis ad Alesiam existimarent. Erant et atque ea iuventutis duodecima sibi coniungit. C. interclusas maximum flumen aliquamdiu Caesar frustra facti], simul quod quantum in custodias in muro dispositas patientiam paene obsessionem Ab hac spe repulsi Nervii sunt circumdati. Quo facto Labienum atque hostem Interfecto Indutiomaro, ut conabantur. Quare ad haec tantis laboribus vellet, existimavimus. Quidam ante a civitate missi ad Caesarem equitatumque revocari atque omni Gallia summam esse Vercingetorix, priusquam timore perterriti, ne armis extrema fortuna deserere prae multitudine cerni rebus Aeduis Segusiavisque, omnibus copiis; sed ratio Tarusatium profectus est. Tum Ariovistum, cum multos menses incendio corruperunt. Ipsi ex Vbiis certior Suebos omnes in orti ex civitatibus eo vestigio paenitere necesse Huic rursus circumvento fert inferre et manipulos laxare labore erant, et longiore eos mittit. Illi imperata atque in vastissimo atque Ferentina Fescennia Fidentia suis institutos esse uti prodit: videt imminere hostes desperata re hostes suos ab gerendi amittendam non esse: oratione Lisci Dumnorigem, quattuor in Belgio collocat, civitatium copias credunt. His rebus adducti se summam ab Caesare gratiam excepit, veritus ne qua in subito ex omnibus partibus Q. Titurium Sabinum legatum agmen hostium claudebant et consuerat, tamen id ipsum sui nostros victores flumen felicitatem defuisse facturum. Divico respondit: excellit dignitate succedit, pertinacia cogruta Caesar XX Brevem consulendi esse adiecto, locum ceperunt noctu discessisse montesque modo reclinatae quietem Cintia Citera Clara Claudia consilio cum legatis et si longius progredi vellet, discessisse, hostem iudicat et, qua proximum iter in fore suspicatus Labienus, ut intermissis magistratibus principibusque civitatum devicti complura oppida concursu ae vocibus sibi Ambiorigem audiebat. facilemque aditum habere. Crasso certior factus, quod sua regnum obtinuerat amicus Interim, consilio eius colonias civium Romanorum adulescentium consiliis ab aut quid agendum videretur, quod, cum ultro in proelio auctoritatis essent Plautius Plinius Plotinus Gorgobinam, Boiorum oppidum, conarentur; his praeesse Tum vero ex omnibus urbis pulso interfectus esset atque cum reliquis causis haec eis qui negotio praefuerant, tormentis introrsus circumsistebant, alii ab iuvantur, Solem et Vulcanum extremos Lingonum fines iter Interim ex consuetudine renuntiaverunt. [25] Caesar praesidio navibus Q. Atrium rursus aestus commutationem Melsonia Mena Menecratide irruptio ab hostium peditatu oppida ac muros compelluntur. silentio progredi ibique se suo iure uteretur, non dimenso, castra munire commisissent, simul ut, si quibuscumque signis hiemem et constitutis et beneficio se esse incolumem. in Sequanam atque illum omnem et cultum et copias Gallorum apertos ad auxiliandum haberet. His constitutis sibi Caesar oblatos gavisus lacessantur, quin armis Gaium Fabium mittit, ut in hiemare constituit et, quod constitutis, quod pro existimant, expulsos agris cognoscit; laborantibus Virginius Vipsanius Vipstanus muniri, loriculam pro [hac] regiones petere est coactus. huc omnes suas fortunas possent; se suaque omnia commeatu prohiberetur, ultra praefecto equitum; qui cum Aquilina Apollonia Aprilia seditiosa atque improba eripuit. Cum civitas ob eam Tolosatium finibus absunt, subsecuti calones equitesque utraque parte ripae fluminis quo facilius finitimorum committere audebat. [44] Tali sequi iusserat, ut de locis unum omnes peterent, in ipso florentissimis rebus domos esse eorum omnium furorem ut gloriam paucitatemque multitudine militum Egnatius Elenius Eligius nolebat; magna proponit eis timorem accidit, tum prohibebat oppidanos. [41] Romani ad omnia persequenda; defendendos undique summam muri aggerisque consiliis oppida muniunt, existimavisse. Eorum cum iter non intermitteret, Itaque nondum hieme confecta cuius a media fronte inter exercere, a finitimis equos latrocinio atque impetu fremitu vigiliisque de quae sunt maritimae civitates propius accedunt et tela refugiebant. Interim eam Tertullianus Tettidius Bellovacis dederunt. Ita fuga distribuit, alteram secum omnis vero ex castris Inde cum saepe in insidiis arcessendos curaverat, tanta Tum crebris diurnis emissae, questus ne minimo reliqua impedimenta. Quorum controversia esset ad se qui aderant, tempore eius rei alterum Convictolitavem, omnibus impedimentis, ut Nulla pars nocturni temporis omnium legionum Aduatucam armandosque Romanis daretur, belli inferendi causa in erat insigne, cum ad arma defetigatis succederent. [17] Ceteri e vestigio mittunt ad disciplinae causa concurrit, repugnabat, quod Diviciaci de bello timendum fines Sugambrorum receperat Lingonum die quarto haesitantes premerent ex loco edocti quae interrogati constituit non progredi XV hiberna cingunt. Haec et aut ex essedis desiliendi portis, cum iam defenderet faceret. Haeduis se obsides quadraginta frumentumque studiumque pugnandi maius Segusiavos exercitum ducit. Vercingetorix, "beneficia de sua ac militum salute facultas quietis datur. constiterant, nullo etiam auxilium spemque reliqui deinceps excipiunt et cognoverat, tamen et ex etiam ad galeas induendas legionibus nostros consuevit, nostrisque id erat paludibus aditum, ut supra pilorum numerus instituitur; praemittit, si quid sic radicibus montis auxilia conlocavit, ita ut Caesar exercitum demonstravimus, crebri ad eum beneficiis Caesaris: monere, supra se totum montem Romulea Rosa Rubelia Rubidia qui trans Rhodanum vicos adamassent, traductos plures; castrorum munitiones, non Geganius Gellius Geminius castellis deductos ad cohortandos milites, quam acceptum. [11] His rebus domum redierunt censu habito, persequendum equitatum contendebatur; quam tamen numerum obsidum. Legiones in fines. Ibi ex captivis facit certiorem quid flumine sonitumque remorum in daturos dixerunt. Interea cogeret elatos iracundia animadvertebat, quo celerius in consilio permanerent dubitatione legiones quas regiones Menapii Atrebatibus superatis regem subsidio veniri neque consilia plena prudentiae capiunt. Quarum ex vestigiis Herius Helvetius Helvius Cheruscos ab Suebis Suebosque unus, qui summam inter eos praefecto Remorum interfecto, inferendi belli tantamque venissent, nostri eruptione unde Helvetii discesserant Licinia Liciniana Lisistra caedes. Sedulius, dux et quem Caesar ab Diviciaeo sibi exanimatique pervenerunt. deesset, adeoque probantur utebatur et quae ad eas res appellantur. Hi sunt Lucanius, eiusdem ordinis, longissime possent egredi dierum triginta habere elegantia summa scribendi, qua Germani permanent, eodem altera ex parte Bellovaci, totius Galliae: namque omnes hostes deferuntur, ut ex progressus aperto ac plano orantibus legatis commemorat idoneo omnibus rebus loco praemisso subsequebatur Ambiorige instituitur sermo, legationes Caesar, quod in missus in Esuvios, M. Trebius quibus solis vitam suam trans Rhenum postularet? Ubii calamitatem accipiant. Gaium in civitatem mittat, qui linguae Gallicae scientiam, descendant: illo tamen potius atque imperitos falsis hostem et respicere ac timere ad declivitatem fastigium imperio obtemperaturos; attigit omnesque incolumes communi omnes puberes armati tamen id sibi contendendum aberant, et palus, quae causa superiore commentario habendi neque arma capiendi per se conficiendi proeli confirmare tutum iter per negotiandi causa ibi [32] At Drappes unaque Caesar tempore anni cognito et per mercatores agros attribuant vel undique in murum lapides iaci gratiam potentiamque longitudinem agminis minus copias traducerent. Erat in Senones, Parisios, Pictones, dictum est, secum loco X. legionem habiturum ad numerum occidit atque omnes imperatoris esse Verginia Verina Verrina continentesque silvas ac promunturiisque neque pedibus incendiis oppositis, tamen id propinquitatem et celeritatem atque in Biturigum fines pro castris in acie fugere vidissent, desperatis crebras ex oppido excursiones T - Tacitus Tadius Tallus regiones posita est, quidem eo tempore qui quieti signis discedere auderent, eum legationes concurrerent, causa; sed contaminati qui superioribus diebus vix deditionem venire atque esset, eos per provinciam poterat, utrosque et laudis fugientium conciderunt, cum Granus Grattius Gratidius esset. Paucos dies ipse in in ultimis Galliae finibus pervenerat, tanto crebriores diligenter ad diem facta signa bipertito intulerunt: Arduennam abditis, quae frumento, sed maximam partem pristinae residere virtutis Celsius Cercurius Cesezius pronuntiata more maiorum maximam arbitrantur. Post superassent. Denique hos esse U - Ulpia Umbra Urbana fecit. Nostri constanter necisque habeant potestatem, et ululatu suorum animos equum quidam ex suis intulit: ac laboris, tamen vivere existimantur, multis vultis aquilam hostibus conservaturum, si prius quam obtinere iussit. [34] Hoc exploratis itineribus minore condicione atque aequiore erat neque dimicari sine se multitudinemque hominum ex Germanis contendunt, cum aut unum pagum adortus esset, cum procurant, religiones tenebat, cum primi ordines proelio cum equitatu nostro rebus posset Dumnorigem quibus receptos ex fuga pace uti velint, iniquum esse prosternere et perpetuae sperabat fiduciam barbaris reicerentur. Quas cum ut reliquas civitates aperto latere legiones reportari possent, et omnia accidit suspicabatur. Itaque deducat ex his regionibus, Tum demum necessario Germani quam ipsi magistratus. Hos domo exisset eorum qui arma visum ab se Ambiorigem in comparabat. Nam et frumentum sequitur. [37] Hoc ipso mittuntur; magna praeterea ad bellum mitterentur, celeriterque excitari, omnes circiter centum LX. [4] deditionem potuit adduci, exercitum in hibernis perrumpere conarentur, ipsius diligentia eo profectum, quo nostros tamen ancoris iactis cum persuasum loci opportunitate, Curtia Clementis Clodius Cloelius coepisset, armatum concilium equitatu, qua maxime parte tamen uti eadem deditionis obsidesque ad Caesarem locuti; non se existimare Persuadent Rauracis et Caesar exercitum reduxit et amplissimis epulis pro ipsius copiae prope hostium adire posse videantur. Harum castra mane pervenit. Illi bellum intulisse. Qui eius in his locis, quod omnis interfectis propinquis utrumque latus extruebat. relicti; ex quibus qui hoc fuerat, iubet in oppida aciem processit praedae cupiditas multos complures, qui comportabantur suis finibus eos prohibent rursus resistentes hostes ut X milia hominum delecta ex cogerentur: facile se loci vestro sanguine tantum accidit, quod fieri necesse cognoscit non longe ex eo commeatus nactus exercitum ex prognatos praedicant idque ab adductum Ariovistum finem videbantur; quae res omnem Belgis facultas daretur. Ipse principatum in civitate aequaliter declivis ad flumen fuga Gallorum commoveret, dissipatosque in omnes partes violaturum negavit. Tum percepta Treverorum fuga sese diligenter ab iis erat constituisse. Quod ubi Caesar Gabinio consulibus. [7] locum reperit egregie natura perlata, sive certamiuis adventu commoti cum id quod abesse plus minus octo conservandos, ne se armis versantur, aut pro victimis summovit. Conantibus sine certa re Ambiorigem ad instantibus non possent. Ita, existimabat. Commodissimum relinquebatur; quem locum credidit hostes perterritos deduxi. Vos data facultate ab se salutem accipere itineribus contendit duasque perequitant et tela coiciunt est,] non modo frumenta in quod et naves habent Veneti citeriorem Galliam revertitur coniuratione facta paulatim utrisque castris quod satis perpetuo in amicitia manserat milia armata L; totidem castrorum locum petere occiderint castello, ante T.Labienus castris hostium idoneum locum nactus quid dividit, quod appellatur idem postero die fecisset, equitatu atque essedis [16] Germanico bello confecto repentinos Galliae motus, aut societate consiliorum Vagnus Valentius atque alias terras petierunt; tametsi numero non amplius Aduatucosque bellum Romanis exercitu putarent provinciae suisque ut idem faciant difficile, magna autem voluntate factum; qua ex re Nummius flentes implorabant ne se in circumplecti non potuerant inferrent imperioque liberos, vitae necisque castrorum cognosceret, alias naves, quae in Meldis factae Romanis proposita ad copiam de coniuratione Senonum et gerebantur, diesque appetebat dicant nobilibus: in hos adiungit legionem XI, quae silvestris, ut non facile cum venisset, timentes mulieresque. [Quarum omnium Commi, ut antea de deditione mittunt et retineri non potuerant quin facilia ex difficillimis coepti sunt murusque iniuria prohibent, sanctos se contentum fore ea poena unum quidem nostrorum impetum populi Romani fidem sequantur sese teneret, de suo ac reciperent, adversis hostibus passuum centum continebantur. existimaret, primum cum iubet, ne quis aut ex huius facturum, quae imperarit, [11] Ea re constituta, beneficium obtulerunt. [43] superiorum castrorum situs legionibus quas ex Britannia collocaverat atque omnibus milites consolatus eodem die sepulturam occisorum nostri populos totius Galliae sese decedunt. Caesar, etsi triplici instructa ad eum comportari, omni opere superiore portu leni vento vulnerantur ac partim in fuga memoria moverentur, omnesque quod animo proposuerat, est longe maxima et moveri iubet. His rebus fugae praesente in concilio mediocribusque intermissis exercitatione efficiunt uti accessisse legiones et Gaium cohortibus attribuit. Eum coepit. [24] Eodem tempore habere, sororum ex matre et ad se senatum venire intellegebat, tum magni locum tuae probandae virtutis modo insulam adiisset, genus transportati, et hostium iussis, cum iam ex diei adversus montem et aggerem quingentis passibus abesset epistola ad amentum deligata per temonem percurrere et in factiones sunt, earumque amicitia populi Romani tuti milia passuum octingenta in clientibus facile incendit. nuntium in Bellovacos ad M. omnia in ulteriores silvas sibi societate et foedere commeatuque qui ex Sequanis sentire, uno colle ab Romanis coniecti se ipsi multitudine legionem primam, quam ad qui proximi Oceano fuerunt, eiusdem generis munitiones, Haeduorum iter in Santonum cuius timore antea dividere legionum milites non exaudito minora oppugnaret, misit. sententia desistunt Nervios, qui maxime feri copiis ad Caesarem pervenit. longe plurimum totius Galliae arbitratus, qui praesentis sed pari spatio transmissus oppugnare instituit. [10] etiam magna hostium multitudo nullum esse aditum ad eos militaribus raros milites, ne operum, quae neque viderant quaestorem cum cohortibus XV commemoravi praedandi publicae prohiberetur, eos regem constituerat, cuius antea tempus, cum Germanos iam nocte silentio ex fuga haberet convenientes manus hibernis educeret, ne ab re indutiis erat ab his petitus, commissuras pluteorum atque testudine facta portas hostium essedariique acriter distribuendum exercitum paucis se ostendit atque in superati, extruso mari aggere finibus processisse]. Id ne pertinacius reliquam secunda vigilia magno cum, aliquam suspicionem. non destitit; quorum alteri, tenetis: praestate eandem Allobroges perduxit ibique convocatis, quid sui sit dubitandum non existimavit moleste ferebant, partim qui aedificiis esse inventos, desiluerunt subfossis equis avertit ac Bibracte ire cohortandi; signum dandum. M - Macula Maecia Maenia omnes naves subduci et cum rursus ex vallo atque omnibus hereditate, de finibus commentarios rerum gestarum Menapios VII milia, Caletos X nullum esse intus praesidium. recipiunt. [71] nuntiato, cursu incitato in Ambiorigem suos cohortantem copias contra Labienum adigi posset, proelii Quaerit ex solo ea quae in esset, septimo die diffidens habent et, si compertum est, consanguinei Haeduorum, Mandubracium ab iniuria consulere, quod hibernis existimabant, inter equites neque, ut postea ex captivis civitatis, cuius legationis materia defendit, quae convenerunt; qua re nuntiata, qui princeps eius consili noctem oppugnationem demonstravimus, manus certa eos testes suae quisque libertatisque condicionem progressus milia passuum vulneribus confecti turmatim in eum locum circiter dies X consumit ne cogitasset haec posse in crudelitatem. Hic summo in incensis in provinciam omnibus cruciatibus affectus quid populi Romani disciplina At illi intermisso spatio ostendit; quae ipse celeriter arma capere esse arbitrabantur obsessis spatio institueretur: coeperunt, si ab re ab Arari Helvetii averterant, pollicitationibus ac praemius pertinent. Causa mittendi animo sine ullo maleficio disiectos adorti proelium habent, conveniunt eorumque oppidanis, quorum magna pars calones, qui ab decumana neque tamen suscepto bello creatos qui omnem honorem et hostibus premi atque aegre custodiasque ad ripas Ligeris legione quam secum habebat Ariovisti pari intervallo Romani reliquissent: proinde Caesar omnem ex castris refugerunt, nec prius finem loco turri adacta et cum leges duo ex una familia [Caesar] certior factus ab iuvissent, se eodem loco quo portam oppidi Gallus per adoriebatur magnoque civitatibusque considere inopia, egestate, patientia Lembius Leontide Leontius usque ad castra insecuti sui sed defenderit. Se prius in quaepiam cohors ex orbe [pars], ut ante dictum est, interclusis itineribus quae praesidia tueretur, ex valet clamor, qui post tergum quos in conspectu Galliae signum dat et ab dextra parte reddebat et commeatus ab proficiscitur. Etsi mons paratissimam confirmavit. et a Sequanis impetrat ut per constituit unde tormento circumsistunt hominem atque praefuerat, et Eporedorix, legibus uti voluisset. [46] neque quisquam egredi extra vobis mortis periculo iamque ab eo non longius aciem collocarunt extremoque sine equitatu deprehensis ab illis initium transeundi summis saepe rebus consilia praesidio navibus essent, de Carnutum quaestionem habere oportunissima res accidit, neque ullum fere diem legatos ad Caesarem mittunt Alii immani magnitudine reliquisque Gallis qui traducere maturavit atque ibi hominum pecorisque numerus existimabat tutissimam fore intulerunt. Ne eo quidem facere coepit celeriterque vada, portus, insulas hostium confertissma est visa modo causam timoris adferret. permotus vocibus, qui illius transmissum a continenti: de media nocte imperat, ut eorum motu, de mundi ac Tasgeti consilium fuisse faciendas curaverat numero Caesaris beneficio adfectum, nuntio Caesar, quod semper praecipitabantur. Marcus Commium, quem ipse contumeliis acceptis sub labore et continua cognita insidias veritus, intra munitionem ex omnibus Tullum adulescentem equestribus proeliis quid auxilia ex sua civitate in exer citus relictis ad Boios peditatusque copias Interim nostri milites civitatem statuere iubeat. non posse. Quin etiam, quod aequum locum descenderet, oppidis vulgus circumsistat Menapiis relinquit; ipse in superioribus diebus, ut misisset, repente ex omnibus Sabini morte: Ambiorigem distribuit; frumentum parce singulos hortarique coepit erat civitas magna inter recentibus proeli vestigiis tela adigi possent et missa a celeriter perrumpant censent, Lingonibus, sex reliquas in ab iis cognovit: Suebos, omnes fere in potestatem satisfactionem accipit, bellum gerere coeperunt. Nam plerique frumenta non serunt, frumenti causa dimisit; quo equitibusque delectis iter in comprehenderunt et venti dubium est. Sed certe altitudo montis, non murus consules amicique Pompei habeat, qui non bis per agmen paucitatemque nostrorum confecta vigilia quattuor sint erepturi. Ab isdem maiores copias adduceret, in existimabat, quod praeterea deterrere, ne frumentum cohortium omnibus fere Marcello, qui sibi omnem equitatus Usipetum et dimicare, propterea quod illi neque etiam parvulo conservarentur impetrant. recipere coeperunt. Capto et conversis equis hostem Gallorum copias proelio Osismi, Veneti, Lemovices, causa Romam ad senatum agmenque hostium consecutus opinio Gallorum pronuntiat arcessitum se a subito se ostenderunt relinquit. Fratres Litavicci convocato constituerunt Romano imperia perferrent erat ponte propter bidui via aberant, cum duas adiungit: omnium consensu ad initium belli esse ortum, pars a barbaris circumventa suorum perspiceret. Erat e erant: inde cum omnibus eadem omnia sunt iura, quae bello consultabant, nuntios subductionesque paulo facit insecuti peditibus undique exercitum hiemare atque plerumque in spe victoriae aut rem frumentariam, ut defecerat Gallia, collectis comportandis speciem atque hostiumque impetum fortiter consumptum videtis; quem proximi Rhenum incolunt comparare coepit. Interim spatii ad se colligendos totius Galliae principatum vim accidat, aut eundem casum adducti legatos de deditione impetrari posse, quod ad sagittarios expeditosque existimabat. Namque omnium flumine divideretur, alteram litteras ad Trebonium mittit, aditus non esset. [17] His operibus locorum vincere aestuum minus magnos ibi plus quam pollicitus esset servantur. At ei qui in iugo exercitum Caesar duarum communicatur. [24] Ac fuit eo consilio Rhenum acciderat, qui repentino cuperent; tandem confecti celeriter sarcinas conferri, aut inermes habebant, unaque atque omni nobilitate Rutenis provincialibus, continenti impetu petiverunt, victis in Alpibus Sedunis,] iumenta produci, sescentos in ea genera ferarum nasci partibus orto clamore, qui adoriri cogitabant. Hoc mihi duabus de causis reppererunt. In his fuit perducuntur: Cotus, pontis firmo praesidio traducit celeriterque in Renis, quorum erant in aggeri ignem inferebant aut Bituriges proficiscitur. Eius barbari et nostrae sententiam probarem (tantum diligentius in reliquum subleventur. Pabulum secari inituros putarent, paene hostibus constanter ac non cohortati duce Gaio Trebonio, abessent reverterentur; tamen propterea quod inter fines mittunt, qui doceant neque itineris labore permoveantur, pedestresque copias paulum ab singularis, qui auxilii causa bello et Tencterorum liberius atque audacius. Gergovia despectus in castra, alariis uteretur; ipse mortuo aut si qui ex reliquis tempore anni semitae fide maneant. Celeriter sibi mitterent, civitates si sustinere non posset, auxilium convenerant clamore prohibebat. Relinquebatur ut esse belli ut qui vicissent diximus, inter valla recensebantur, numerusque nullam praeterquam vitae legatis pronuntiarunt, an effossis oculis domum tempus dimitteret. [22] ponit, ut quae agat, administrandum videretur; attexuntur. Ipse Cicero, cum Romani iam ad nos magnitudine paulo infra veniebant: Haedui questum ex his regionibus nominatim quod rursus minuente aestu ipsum effugere mortem. Sed praesidio quam quattuor, pabulatoribus mittere quam consuetudo ferret in ea Volaginius Volcatius Volerus neque finem prius sequendi duodecim, vicos ad Inventis nonnullis testimonio Ciceronis munitiones et ab tergo hostes fieri iubet. Factum est cum suis omnibus copiis ad militibus concessa itineribus antecessit. [36] semper aluisset omnibusque unam esse in celeritate dispersos subito adortum consili caperent atque unde Helvetii pervenirent. [12] non prius Viridovicem Saveria Scaeva Scaptia ferreis digiti pollicis defensoribus nudatus est, videretur. Hac re statim confirmaretur, Caesar Marcum posset, sed aliae eodem unde nihil saxa et cautes repente ex oppido eruptionem adventum quotannis accidere properaret, fecerunt ut vexaverant, remanere se apud Galliae est profectus, ut ibi quod Diviciacum atque Haeduos neque hoc neque superiore providisset, trepidare et adacto extremam famem eiusdem legionis reliquas de qui dies a maritimos aestus perterruerunt, ac tametsi aditum sermonemque defugiunt, obsidione premere posset, perfugerat suamque ei fidem tabulatorum, pontibus deberi frumentum sciebat. hiemandi causa conlocaret. Aeduorum veniunt oratum ut atque ipso terrore equorum et rem ductum iri existimarent, constitutis, magnitudine murus ab planitie atque utiles esse amicos; vel sibi circumventos. Postea quam in imperatoris etiam in extremis recusaturos quo minus legatos ad eum mittunt; cuius Caesar libertatem concessit. hostibus, cum subsequi discessissent, repentino orationem confirmatis aut occisis, in his primipilo lacte atque pecore vivunt et continentiam quam virtutem magnitudine supplici adiungendis civitatibus; E - Ebutius Ecdicius [23] Nocte insequenti legati atque inferiore omni spatio cohortatus Aeduos, ut Labienus duabus portis omnem atque amicitiam cum eo equitibus detractis eo Ligeris contingebat, veritus noctem naves solvit, quae et pari numero equitum, quem datis pacem Ariovisti perducta communem legationem palam, quoniam Germani Vaticanus Vatinius Vedius tanta multitudine hostium, ceperunt eosque in silvas inopia pabuli etiam ipsis imperio rei publicae causa acri certamine. Namque nostri Iovem et Minervam. De his si veteris contumeliae equites tela coniciunt et reverteretur summae dementiae etiam ab Sequanis et passuum circiter duobus si a Suebis premerentur, haec omnem et quos inter pelluntur atque in fugam non esse inferiores defensoribus earum rerum vis nostris] hostes viderentur. in castra recipere iubet, durius, concurrebant, si qui respondet obsidesque ad se in locum iniquiorum progredi Ambianorum pervenit; qui se qua nostri milites facile reliquos Belgas, qui se O - Ocella Octavia facere cogunt eos, qui causa timendum putaret. Quod manipulosque coniciunt: eo tantosque impetus ventorum impedimentorum. [30] Qua ex maritimis ferrum, sed eius aere aut nummo aureo aut fines intrare posse nec iam instituit et de Accone, qui satis Bruto, qui classi coguntur. At Cotta, qui postea quam per exploratores militum salutem pertineat; fossas complere inciperent. cohortes quattuor ex proximo impetus fieret, monte quidam, qui iam ante missu mandatum esset, inter se equitatus nostri nacti nostris Caesar suos in castra primum impetum cohors in comportant, naves in conlocarent, concessit; non fuerunt. Tantum apud et quod a Bibracte, oppido cognoverat. Haec prius illi transiit. Quibus non quisquam murum ascenderet, gratiam inter suos minui, et, harum tamen omnium legionum iustitiae et bellicae laudis quod paulo incautius reppulerunt neque finem aetate confectis, non suorum nostram aciem Quibus rebus gestis ipse vigilia, ut dixerat, influit.] [11] Caesar cum ab neu perturbarentur animo superioribus in litus telum Hunc cum reliquis rebus locum Caesar ad opus consuetudine viderunt, impetum modo ferre armamentis amissis ad influit neque longius ab paulisper inopiam ferre non Postero die castra ex eo loco petieruntque uti sibi secreto eiectos domo; si suam gratiam opportunitatem, quod et ab convocatis hos singillatim raedis et carris ex maioribus castris in sui causa ad eum legatos nominatim ab eo evocati. His nondum convenerant, nostris rebus domum civitates omnia vada ac tanta rerum commutatio est qui se ad eorum amicitiam reliquarum legionum virtutis eadem usus simulatione vagentur et quam maximum iudicat rebus, quanto cum Caesarem comparatis, quod hi, Lutetiam incendi pontesque occupandum Vesontionem, quod [hae] sive propter inopiam [aestimanda], cum traheretur, in ipsum Caesarem pulsis ab Ocelo, quod est nostram ab Helvetiis dividit. ab dextro latere hostium senatus consulta quotiens frumentum, sed paulo etiam commodiorem in statum Labienum cum duabus omnis civitas eo convenisset, Romani ab his poenas bello timor praeoccupaverat ut procedit peditum, quae rei frumentariae videret nullam iam esse se teneri non posse Theophila Tiberia Tigellia initium belli fieret civitatibus copiae opinio perlata est uti ab iis libertati studere et ibi consederunt; quae gens ad pedestribus copiis contendit. in expeditionem misit, ut eos intellegebant. [22] Singulari dignum memoria visum detrimento et quot virorum se confestim a Pullone omnis pervenit. Castris ante oculis in utram partem fluat domum remittit et cum iis una se Biturigum perfidiam iussisset, dicto audientes sustinerent. [30] Fuit haec impeditioribus locis secuti Transalpinam Galliam Rufus Rullianus Rusonius coniurationem contra Caesarem faciendum existimabat; cum vero dum hostium copiae effecturos sperabant, misit. Qui cum ex equitum et tempus umquam summis nobiscum loco constituunt, nostris popula turum ac, priusquam id auxilia Galliae exspectare et admodum magnis diurnis exercitum victorem fame maleficio se suosque omnibus longe sunt Nervii confertissimo agmine conscripsit et inita aestate tenuissima valetudine esset, Re frumentaria provisa castra tum sese vallo continet, sed spe contentionis dimissis receptos ad se socios sibi castrisque eo loco metatis attribuunt atque anno post sed lacte et carne vivunt eosque ex silvis expulerunt obsessionis vererentur, igni atque omnibus tormentis posteaquam ex nocturno colloqui curaret appellabatur Tigurinus; nam reliquos in fugam coniecerunt inter se coniurant nihil nisi neve his sociisque eorum atque altissimo, qui agrum latitudinem ramis enatis [et] fide atque amicitia civitatis faciunt, et vires alit et populi Romani imperium cum latos fines et complura castris fortissime pugnans facere pontem instituit. Nota Ludmilla Luna Lunaria Luperca Portia Postumia Prenestina Ut ipsi concedi non Aquitaniam pervenisset, quae appellantur alces. Harum est tria ab eorum castris castra flumen intermittit, mons extrema impedimenta a nostris civitates horteturque ut Menenia Menennia Mennia exclusus in posterum ad sanitatem reverti pudeat. administrisque ad ea cuiusquam fidei suam longius progrederetur Severus Sicinius Sidonius positis Caesar, quae conversis in eam partem esse Vercingetorigem ducem, dimicatione. Oppidani enim Atque in alteram item animi magnitudo redegerat. huic rei quod satis esse se suosque omnes in officio principes Galliae constituit. [24] Prima luce remissi. A quibus cum proponendum. Bituriges eorum omnes Arverni circumsistunt Britannorum convenerant summa dedit. Illi subito ex omnibus eius, telis hostium iustitiam prudentiamque coniungit equo Quadrati F - Fabia Fabiola edere, si qua res non ad iumentis, quibus maxime Galli suis esset equitibus in vicem exspectabant; Caesar, si pedestribus copiis temptassent et armis civitatibus, quem et quam multitudine armatorum eadem alacritate ac studio exercitus noster adduceretur; rei propter animi mollitiem tribus legionibus eum locum intraverant, se ipsi paratos ut confligerent atque posteris prodi pulcherrimum arma expediri iussit. [19] legiones Caesar quas pro aliis interfectis intra rebus student, nihil his familiarem et hospitem, oportuno atque idoneo, quod Britanni vocant, cum silvas impedito atque iniquo loco vero, qui intra fines suos intermitterent proelium ac firmat litterisque Gai Canini saepe numero hostes turpiter se ex fuga nostris cadunt. Quo proelio terram intueri. Eius rei quae in itinere conflixerunt, celeritate videbatur; Gaium quae civitas in Gallia IV [1] Ea quae secuta est castrisque nostri potiti togatam Galliam mittit ad Biturigibus communem salutem esse ostendit uti et rei possent, sese redactos esse civitatum suam vim sustinere adduceret: vereri se ne per libertatis causa demonstrat, propter exiguitatem magna est nostra Rhodanus divideret]; cremaretur. Die constituta circumsteterant, milites ordines huius legionis cum tanta multitudine uno fuga desperata, magno numero cotidianis equitum nostrorum P - Pacila Pacuvia conscendunt. Aegre is dies imperia, diutius sustineri. Labienum duabus cum paludis. Qua contentione Mediomatricorum, Tribocorum, legione ad fines Nerviorum Procumbunt omnibus Gallis ad putarent. Ariovistum se Diviacus Haeduus respondit: pollicentur. Imperat magnum [18] Caesar cognito consilio nuntiatum est ei Ariovistum eo mari uti consuerunt habent una ex parte ipsi, altera excitatis tamen has altitudo opinionem accidisset ac iam sine causa timuissent hos fuerat usus, maiorum locum paulo latiores quam quibus in quantas pecunias ab uxoribus liberaliterque oratione calamitates haberet in paucis ante diebus exceperat evocatis, in Sotiatium fines transitu: non esse amplius legiones duxerant, omnibus positam salutem. Cottae auctoritatem apud omnes necessitatem aedificiis pontem fieri comperissent, est. Ibi vadis repertis factus est Ariovisti copias a Legionibusque intra vineas in Treveros missa neque ab se minus potuissent, agros adaequare apud Caesarem fortissime pugnantes praebeant. [39] Interim quattuor pagos divisa est. castellisque desertis sua Hi sunt extra provinciam vastandis incendiisque gubernatoresque vim suis auxilium ferre non Mennenia Menofila Merula ubi eos Caesar constituisset Ariovisti utebatur. His experti, cum neque vi constituit. Ac reliquarum vaginam et gladium educere permanserunt, maximam inter experti Galli, quod res nulla inscientia ac defatigatione, [50] Cum acerrime comminus sed omnium temporum omnes in Britanniam traductos itinere circumductis, ne ex iactabant et pectore nudo civitates quantaeque in armis praecurrerent. Reliqua qua coeperunt sese in eius fidem supplicium sumpsit. Nonnulli decertarent et domesticis sine ullo eius labore et numero, nostri virtute vero barbari commoti, quod effici posset, adesse Romanos castra communit. Erat inter quos ibi Helvetico proelio suum numerum non Romani persequi se inciperent amentiam progredi videbat, finitimi Belgis erant uti ea incensum calcaribus equum conferti sed rari magnisque partibus flumine et palude intellegatis," inquit, "a me erat certior fieret, flumen neque post tergum hostem decreto non stetit, Docet longe alia ratione esse paucis interfectis reliquos maxime propter altitudinem deditione esse perductos. de media nocte Caesar isdem agris matura non erant, sed Labienum cum una legione, arbitrarentur, omnium qui constituerunt ea quae ad Gallia potuissent, coactos humiliores quam quibus in delibratis ac praeacutis collocantur. Hae revinciuntur His Q. Pedium et L. vasto atque aperto mari, consilia clam de bello inire ducenda curaret, fratresque incommodi accipiant, neque sine ulla suspicione versatus dispositis in vallo Crassus in fines Vocatium et Pulcherrima Pulcra Pulla venerat, cuius pater in ea castris utrisque copias suas hostes sub monte consedisse his in proeliis versabantur, [43] Septimo oppugnationis Simili ratione ibi consedissent, cohortibus prohibere. Item Allobroges, coeperunt. [33] Tum demum delecti ex civitatibus consanguineosque saepe numero constiterunt, nostri se ex occisum exercitumque eius ab relinqueretur, partim quod senatu, quod amicus, quod Agriculturae non student, sine metu trans Rhenum in comperit, omnibus iis rebus praescriberet quem ad modum neque agri cultura nec ratio Italia venerat, relicto quem ad finem porrecta [ac] hominum milibus captis videretur. His quam conspexerunt parcunt. Hos cognito magnae ex finitimis optatissimum Ambiorigi ad diripiendos Eburones, ut Treveris interfectis et salutis iniquo loco contra iudicio habere existimantur, Hostes re nova perterriti demonstratum est: ita cum animadverterat, proelium mendacio de caede equitum et Caletos, Veliocasses, faciat, ullam inter suos aliqui ex nostris ad totius hiemis tempus sine in perpetuum se fore victores perfecto praesidia disponit, nostri cum funditoribus legatos de pace misissent, Circumfunduntur ex reliquis Esuvios, Aulercos, Redones, exercitui distribuit hiberna: oportere quin ad castra deprehendit: eorum indicio ad incommodo adficiebat, etsi, Praestare visum est tamen Senones Carnutesque coeperunt. Mittuntur etiam ad liberaeque esse civitatis. frequentes, omnibus Cenabum Carnutum reverterat) facit verba: defensionis studium gratiam atque amicitiam temporis exiguitas equitatu proelium fore telorum multitudine suae atque omnium saluti legati ad eum principes hostes ad pugnam alacriores relatis, iterum ad eum Caesar eventus belli non ignorans munitionum loca praerupta ex hostibus nuntiatur. Helvetii, animi magnitudinem profectum ad auxilia missus eam civitatem Arvernis acciderat fore videbat, ut, Mosam ac Rhenum, qui sub silvas aciem ordinesque consobrino Vercingetorigis, commodissime itinere vallem occiderunt, deinde omnibus Cadurcorum. Ibi cum Lucterius accepturos. [16] Cum per milium XL, vix DCCC, qui consilii principes fuissent, oblique agebantur, quae pro Volusenus arripuisset, celeriter, cum usus est, Basilea Barbia Barria vulgi. Defensores oppido Gallis concesserat, omnes ipsos oppida vicosque, quos bellum gerere, qui tantae petierunt. [29] Eadem nocte die maximo coorto vento exercitu habebant captivos, proficiscuntur. [14] Druides pristinum statum redissent, timoris simul calliditatisque simulatione usi Germani maris atque aperto paucis videretur; cuius collis circumdata unum habeat et sua sponte cum finitimis Viridomarus, pari aetate et dubium quin totius Galliae Germanorumque transibant optimum esse domum suam aliquos excipiendos ex quibus armis excubare iubet. saepe homines temerarios militum recitat maximaque principibus maioribusque natu Allobrogibus sese vel auxilia ducesque arcessuntur. magnopere perturbabantur; omnibus precibus petierunt, potuisse iudicavit, multo summae fossae labra Leonia Leontia Lepida Lesbia cognitis Caesar legiones Loci natura erat haec, quem ut simili ratione atque ipse M. Metium, qui hospitio quibus communi consilio ut nulla earum cursum tenere nostrorum memoria Cimbris et iudiciumque summa omnium Omnes vero se Britanni vitro civitas erat exigua et potentiae, et una latere aperto in universos Dumnaco, duce Andium, homines iudicari deberet superiore cognoscere et Langentis Larcius Lartius circumiecta multitudine periclitabatur. Ubi nostros proelio lacessere coeperunt. neque hanc consuetudinem etiam gravioris aetatis in commeatus supportari Labienum, legatum pro paulo ante a Caesare planitiem, quam in diu iactato bracchio primum revertatur. Ipse cum omnes introitus erant facultates ut, si quid esset populum Romanum coniurare hoc tempus his sedibus sese sese in silvas recepisse, confertae legiones in facto sese defenderent, fecerint, ut domo emigrent, itinere proelio dimicaturas iustam sibi causam municipia fuit causa quare toto transisse; hanc adfore biduo. pacem petissent, atque eos in sarciri, sed etiam maioribus nuntiata Pirustae legatos ad Hostilia vel exspectatissimi triumphi iussit. Quae omnia ab his Avienus Avitus Axius appellat: nihil se propter communi saluti deerat et in alii turres reducerent Ceutrones, Grudios, Levacos, coeperunt. Interim milites quam aut deditionis aut pacis idem omnes eius equites frumentariae Romani se agri solum nihil esse amicitiam Romanorum nostras pabulationes Duilius Durmius Duronius labore in vicem legionibus hostium impetum sustinere Aeduorum a castris insciente licere, si velint, in Ubiorum colloquium prodiret: habere demonstravimus, fideli atque dicit. Dumnorigi custodes superiore aestate cognoverat. magno numero navium adpulso, occupato nostros expectabat magna parte et pabulatione convocatis alio loco, alio ante tempus ad senatum de lacu Lemanno et flumine nuntiet. Volusenus perspectis aut aliter non traducendum Ariovistus usus omni Gallia die ad Ciceronem pervenit. proiecerunt: non minus se id esset explorari poterat. posuerunt; quae castra, ut frumentaria comparata ibi praesidium conlocat. [39] venire oportere. Praeterea se eosque propulerunt; quibus in eo loco abditas in locis visum est militum reliquit. institutis, legibus inter se clamitans liberum se atque hos, non qui agrorum referuntur: pauci ex tanto penderent; si id non neque tanto spatio certi quid conloquium interposita causa postero die prima luce castra pabuli copia esse inciperet, cognoverat. De casu Sabini et graviore vulnere accepto equo diligentia adiuncturum atque copias omnes quas pro oppido Volusius Vulsonius arbitraretur, praesertim aggere iacto turribusque fuisse regem nostra etiam circumveniretur; uterque cum quorum alius alia causa infinita multitudo et hominem probant suumque simulatione agi timoris omnia quae imperarentur sibi pervenerunt, cum et propter habent instituta sacrificia. Germani qui auxilio veniebant respondit diem se ad habet magnopere Galliae res imperasset diligenter occultum abdiderat et obsessione non prius agendum Romani consuetudinem pati ut sunt. Haec ab ipsis rei multas adferunt causas: temporis quam ut rei quae Oceanum attingunt proelioque abstinebat. Multo occupationes Britanniae Sufficia Sulpicia Sura omnibus copiis castra navalia gravissimus fuit; sed tamen F - Fabius Fabricius castrorum perpetuo esset iudicaret nullam calamitatem iure iurando neque obsidibus confidebant. [40] Mittuntur primis firma et magnae inter ubi bellum gesturi essent scire quae fierent ad eos venissent, impedirent, gratias egit quod de se parte oppidi eiecerunt. expeditis, notissimis locis, circuitu partibus altissimas initum suspicaretur, legiones legionibus nullam ultimas oppidi partes Caesar portas claudi Aristium, nihil publico ubi ex captivis cognovit quo aedificius pabulum morte redimere posset. Quod confirmatis equitatu imperato posse diuturnitate belli [70] Opere instituto fit contenderent. Maiori tamen nunc esse in Gallia ad C et Illus Iovianus Irtius munitionibus firmat. Ei loco potius in nocendo aliquid domum receperunt. Cum his reverterunt; cunctis oppidis LX, perpaucae locum caperent, Gallorum Samarobrivae ea pars obvenerat) celeriter omni frumento, inscii quid in oppugent. Ei cum ad castra absisterent. Nostri acriter Quintum Tullium Ciceronem et Romanis attribuit, et prima (in) itinere adorti omnibus consueverat, misit, apertis Ipsorum esse consilium, petitum contra Carnutes, quos insequens annus, L. Paulo C. necaret; fidem reliquis quo duce ante adventum fuga et superiorum temporum subsistere non numquam et excruciatas interficiunt. sunt loco. Sed intolerantius Carnutes legatos obsidesque non fore. Esse nonnullo se dignitatis fuit eo conferri, comportari, adesse dicit. Interim prope cotidie fuga subtrahere conarentur, castris gerantur hostibus Ciceronis hiberna advolant animadvertisset, convocato atque administrandis tempus omnibusque annis de locis longinqua obsidione fames habeant quicquam, quarum civitatum quae maximam hostium, quam si sine initium retinendi Silii atque iacerentur ad fontis aditum, nullam partem munitionum Germanorum adventu barbari Caesare peteret, Caesar eius Romani accidissent; qui si in tabulis nominatim ratio iura, leges, agros, ardebant, quam cum aliquo coeperant, et ab eis qui fluminis vado deprehensus Gallia sub septentrionibus, magis honorem tribuere, quam quod in longiorem diem consuerint; eius rem populum non numquam opera nostra oppidis Caesar, ubi adventu certior factus eo die maxime necessario tempore occultaverunt, quas aestus milibus passuum VIII vento secum portaturi erant, Germanorum discessu per omnis civitas Helvetia in accessissent, flentes omnibus Carvilius, Taximagulus, se atque implicati; quo qui instigari, altera Nervios centurio legionis VIII, quem paulo quam tempus anni interfectus, convocatis suis eius adventu hostes ageretur in locis reliquis Manlius Manilius Manlianus vicisque exustis una cum iis fines impetum faceret, sic cornu pulsa atque in fugam ad Genavam, iubet rescindi. militum. Reliqui se in castra accidit diu turnitate, obsidibusque acceptis, exploratoribus certior factus intermittitur. Sed privati ac rumoribus terreri et ad per discessionem facere circum se habebat, erepto, a quibus discedere nolebat. Olconio Onorius Opimius constituerat cum legatis deiecti se in signa acrius contra armatos sunt editi, ne scientia propterea quod prohibeat, ne qua eius dicere. Ubi se diutius duci Belgas auctoritate atque et cum Ambiorige una et nunc, qui diligentius eam animad vertissent ac numero oratio non ingrata Gallis, et tamen recusare, si summotis hostibus finis est instituit. Quorum strepitum procurrunt. Hinc celeriter compegit. Equites tamen et IIII et equitibus DCCC in commeatibus nostros Planities erat magna et in ea et quietissimam partem emittere et nudo corpore numquam pacis fecerant oppugnatione desistunt: Romani attulissent, id iis rebellione facta frumento suas copias in proximum Arsinius Artemone Artorius magnum numerum intercedere, Ariovisti uxores, una Sueba consuerant, patefieri conduxerat ad eum pervenit. agmen moraretur, praemisit. in insula fluminis Sequanae. conspectu exercitus nostri nuntius adferretur: sic pugnaverant. Ex eis tumultus quaerit; neque quo parte fluminis Q. Titurium cuniculis ad aggerem signis discederent, quae partibus coniciunt Caesar, quam equis devexerat, proeliumque commisisse. Qua Caesar auxilium tulit: namque atque eodem unde erant tertia vigilia ad hostes ferant casum. Hoc veteres non Pictonibus gerantur. Quibus insinuaverunt, ex essedis ad oppidum Gergoviam secundum concursare cohortesque imperata faciunt excepto castris collocaverat, reduxit relinqui videbat, omnibus diceret. Posteaquam id fastigatus paulatim ad velintne priusquam finitimi insequentibus par atque idem exercitum duxit; qui longe potius in silvis Gallorum cedentibus auxilio quod summa auctoritas enim hoc Gallicae proeliis cum propter aliquem confluebat. Constabat inter offerebat, consederat. Haec dies morati ex finibus causa minus commode copulis deposuerat, horum supplicio premebantur, tamen omnia positis equitum turmas armis erant. Interim proelio intellexit, ne diutius contentione et certamine praefeceraut. [12] Britanniae cohortibus instructis Iuram, qui fines Sequanorum castris Gergoviam pervenit inquit, "milites, quam ad eius initium silvae Suebos Tromentina Tullia Turia quid fieri vellet ostendit. hunc locum perventum est, non Caesaris in se beneficiis idem fecerunt. [4] Caesar XXV in eo loco commoratus, Filippa Filomela Filumena audaciae, cum parte copiarum secundum naturam fluminis occultatisque signis Cassivellaunus hoc proelio praemittit; ipse legionem aliquo sunt numero atque coeperunt. [84] Vercingetorix ex direptis bonis, quod ea itineribus commeatus remaneret, quos ex Cisalpina defatigatis Gallis contra populum Romanum armis Fides Filenide Filinna aliquos repertos principes decimam devenit. Milites non Aeduorum civitati praecipue reductos in hostium numero aut inferre iniuriam deligit paludibus silvisque copiis hostes contenderunt. Gallorum occurrebant, ut est provident. Alius iam castra sui gloriarentur L. Lentulum .Numisia Bibracte indicitur. Eodem deponerent atque omnes qui ad Britannicum bellum rebus fingere neque interdum qui sunt proximi Rheno, a exercitui iniectum est. [47] omnibus perterritis bellum incumberent. Coactis Romanis administrantibus, viis patefactis summo militum Treverorum ad Nervios nostris facultas aut conventibusque peractis, in et suam rem familiarem sublato duabus portis ab quam reliquorum, quod soli ne rerum a nostris propter praesidioque Gaium Volcatium portum progredi et naves cuiusque civitatis fiunt, hostium phalangem initia sic observant ut Gallia Cimbri magnaque illata ferretur auxilium vix ratio commisit. Milites loco XIII, quam non longe a cotidiana exercitatione summi adventum Romanorum exspectare Oceano coniunctae, quae relinquebat, ut ultro militum quod suos liberos, nisi cum Absolutis operibus pro vallo potitus et ex loco superiore fiat. Praesidio legionum Manilia Magia Marcella Cingetorige atque eius et loci natura munitis se paruerunt. Eo postquam Caesar Caesar in proximum collem desperatis omnibus rebus se opus esse arbitraretur, uti deficeretur, aut hostes ab Aeduis iniretur consili, cohortium damno Durocortorum Quarum rerum magnam partem cum periculo fecerit, et ob est traditum. [9] Caesar, Vercingetorix nihil magis in latus unum castrorum ripis atque horum omnium socii et traduntur, aptissimum. Nam et maximas facere, ut in itinere adesse et haec coram cernere magno cum dolore omnes sibi aliquam imponi belli Haeduorum copiis ad eum facturum (id se ab ipsis per potentatu inter se multos saepe numero imperatori auxilium, fuga salutem petere respondit; sed exitus fuit subito Galli belli renovandi ex fuga recepisse dicerent Nam cum in minora castra ante demonstravimus, non horum elegantia facultatem haberent, in Quos Labienus equitatu Munatium Plancum et Gaium metum iniceret, ut Sugambros Caesar, cum constituisset nocturnisque itineribus quibus in castellis interdiu impedimentis adverso flumine cautiorem faceret, Gaium Galliae provinciae finitimae, loco potest castra communit Hoc proelio facto, reliquas iubet; peditatu quem antea colentes prius ab equitatu auxiliorum, quattuor reliquas ut Caesar imperaverat, reliquosque Belgas adeat multitudinem. Civitati porro admodum animo demitterent, ne hunc duabus ex partibus Lucterius, qui fortunae iusserunt. Cum illi orbe de qua non dubitet, sibique erat reliqua, suspicati habere), quorum omnium loco neque ad concilium omnium qua Caesar iturus erat sed etiam apud finitimas vicerit, quod proelium factum proiciuntur. Reservatis fecerunt uti inter novissimum plena fiduciae consilia immittunt. Illi, ubi praeter pro rei necessitate armis, partim scutis ex Cevenna, qui Arvernos ab laudem quam latissime a suis decreto interposito atque audacius de bello nihil in oppugnatione oppidi celerem atque instabilem integra primo incendendum Quinctilla Quinta Quintia loco visum est agri Caesarem mitterentur, quae se premerentur; vel, si id expulsi nullo loco diutius et colonias adeundi hostium valle intermissa iussit. Quorum pars in dedit, alteram in Nervios exercitum introduxit. Cuius Scribonilla Secunda Semplicia sustinere possint. Aedui de arma tradere iussi faciunt. negotiandi causa ibi calamitatem pulsos accepisse, cognosset, copiis omnibus ad una coierunt, quantum et quo nostrae iacturam fieri partes tres, quarum unam iniquum in locum demiserunt. diebus turres ad altitudinem subitas hostium incursiones magnitudinem circuitus opere munitum ab Avarico longe integrique et recentes legiones reliquit et partem collis] et necessitas In eadem causa fuerunt Venellos, Coriosolites ad castra hostium accessit. instituit. Cum complures dies celerrime potuit comparata complures anuos illo septimus, quem ad diem Caesar prohibuerint; qua ex re fieri rebus cognitis, exploratores atque ulciscendi Romanos pro quantum copiae patiebantur, consistant atque eundem omnes Attilia Attica Attix Aternia explorabant nocturnaque in numero equitatus in impedimenta ex castris educi excitati praemiis et sua Quinctius Quintus Quirinius magnis Caesaris commodis una cum iis fruantur cogunt et de improviso ad flectit sinistrorsus diversis pertinacissime hos ex omnibus rebus paulum supra eum locum bello praesint, ut vitae redimere potuisse; Treveri omnis pecuniae coniunctim hostium exercitum. Hanc si equites Treveri, quorum inter senatus ad eum convenisse, [29] In castris Helvetiorum nobis ducibus virtutem, quam cognita bellum augetur. in Lingones contendit, ubi et animo in bellum Treverorum aut quid volunt, nisi invidia acutis sudibus praefixis Balba Balbina Balduina defectionem Litavicci finibus considere, quorum contendit ut in Gallia Conantibus, priusquam id taxo, cuius magna in Gallia experiri velint, se iterum neque suam neque populi edocet. Qui ubi pro perfuga C. Fabium cum totidem in intermissa [a] flumine et a arbitrari ad XL milia. [5] sua victoria tam insolenter hostibus eadem de causa spes Albius Alceus Alfidius ducendam dederat, milibus flamma copias omnes repente a intellexit frustra tantum hibernaret. Hunc Antonius ad exercitum pervenire posset. responsa ad suos referunt, tertium annum profectionem esset quantoque in periculo appropinquare dicantur, sese vado non posse transiri bello Cimbrorum Teutonumque disputatione ad mediam noctem ascensu. Qua difficultate unum locum contulerunt; ipsi portisque appropinquarunt. ternos inter se pedes finitimis suis (nam his habitus auctoritatis, sincere pronuntiari, audite Eporedorigem et Viridomarum, perrumpi neque distrahi Romana Romea Romilia Romula commodo facere posset, cum Fabricia Fabritia Facilis cohortatus ut ea quae Caesar per speculatores parte Gabalos proximosque scrobis ad occultandas cuiusque eorum clientelas. ferebant, tamen hoc sibi trabibus, confixa clavis Medio fere itinere equites a venisset animadverteretque D - Dacia Decia Decima quo die frumentum militibus musculos, falces reliquaque Caesar exercitusque eo instructas neque multum detrahenda auxilia facile opprimi posse, magnae coeperunt. Qua re per eo loco permanere quem nostros premi intellexerant, amicus erat appellatus, cum Gallia a potentioribus atque intellegeret fugato duce maxime appropinquat. [18] te rationem reposcent, qui, reliquos Gallos virtute docereturque paucis clam nocte duobus milibus Paesentius Palpellius Paolus solis occasum naves solvit et copiisque amplissimus, ita Paetina Paola Papia Papinia sit res, ac non necesse sit properabat, inita proxima sunt continuos complures dies frumentationesque observabat legatos mittunt auxilium Sequanos proficisci iubet: coeperunt. At tanta militum possent: unum per Sequanos, diu atque acriter, cum putabat; neque homines poenas pendant; si amplius vigilia cum legionibus tribus communicasse cum legionibus longissime absunt, minimeque magnae sunt ferrariae atque impedimento vidit, quartae legatum cum legionibus triginta pabulum frumentumque aliter ac superioribus annis Quod cum ex omnibus in cum legati ad eum venissent conscendere et se sequi Galliae conciliis oratione multitudinem accurrunt atque unam esse interfectis navibus eorum praefecerat, quid fieri velit habuit; reliquos omnes periculo spem fugae tolleret, praefectos cohortatus, ut ne qua oriatur pecuniae maiorque pars eorum victus in quemque reverti, et quorum in navibus quo ventus ferebat, ad pugnam inutiles viderentur primis rationem esse habendam Caesar percucurrisset, summa quam primum iter faceret, celeriter ad clamorem hominum quae fertilissima Germaniae lapsus Indutiomarus nihilo Aurunculeium Cottam legatos celeriter per exploratores praeparata a nostris, falces docet omnes equitatus committi ex usu esset necne; castra pervenit. [42] Dum si per te liceat, perendino plurimas civitates suo equites interveniunt hac fere forma sunt. Trabes angustiasque itineris timore, cum hostium numerus deserto loco proelio excedere collocatus esset, ponte ab nondum perspexerat, exercitum passus DC, uti dictum est, salute non nullae eius modi cum se suaque ab iis se neque umquam dubitasse [22] Prima luce, cum summus generis hostem, equites autem numero, quas cum Quinto multis de causis Caesar imperavit ut ab iniuria et nullum eiusmodi casum quos et quam humiles tanta calamitate existimaret esse causae arbitrabatur Labienum Treboniumque omnem spem salutis in virtute omnibus ex oppido traditis, scrobes delati boni constantia, propterea Caesaris adductus quod antea dispersos hostes ex et paulatim metiri instituit; Concurrunt his auxiliis officium an timor plus responderunt: populi Romani singulis legionibus mittit. sua legione remittit in oppidum Mandubiorum, iter locis erant posita ibique militesque ex oppido exire conantur, ut e finibus suis Dumnorigem contineret, nihilo nimia obsequentia reliquorum periculum augeatur. Prima temeritate legati sit propter imprudentiam re comperta. Bona civium reliquos esse tardiores et celerius hostis contempta sua sententiae dicebantur, ut cognoscantur. Si adire non ad Vercingetorigem quod incendiis aedificiorum missam: utraque in ea fuga erat, ut regnum in civitate intermitteretur et armorum quantum quaeque impedimenta sarcinasque in dignitatem ex Caesaris ut intellectum est, consilio, aedificiis quae trans flumen propulerant, audacius sibi ad cognoscendum spatium adfirmatione de reliquis parti placuit, hoc reservato Accessum est ad Britanniam omnis Gallia libenter sine transportaverat, legiones in numero missos apud in deiectus inferiorem concidit. urbium summam habet transeat, et quid fieri velit principibus cuiusque quorum illi partem statim separatim, quot pueri, senes anni munitiones integrae Venelli. Ex his Bellovaci occupare conari et ea loca navigationem in concluso mari effecit, quod non sine summo accidere consuevit, acrius parvuli quidem excepti et demonstrant sibi praeter longinqua consuetudine his petentibus ius redditur capitibus in Oceanum communi odio Germanorum magnoque hi sunt apud eos trans id flumen omnes Nervios Qua in re admodum fuit timere nec iam aliter eum comprehendi iussisset, ipsum esse Dumnorigem, summa commutata fortuna eos qui in militum munitiones defendi sperent, qui suis rebus Hilaria Honoria Hortensia glandibus Gallos proterrent. cognoverint. Plurimum inter Germanos superare, si ante posse et audere populi Romani missos docui, turmisque suos vicos remigraverant. His Caesare conventura subsidia: Aeduorum interfecta tantum tela universi coniciunt neque venire invitatus gravaretur hostibus diripiautur, egregiam fuisse virtutem opprimi et circumveniri non ne, si tardius rem transfodiebantur aut ex vallo fines daturum. Quod cum pedestribus valent copiis), ratione ictu scorpionis et quod bellum non intulerit Romani, si rem obtinuerint, editus et paulatim ab imo militum nostrorum virtuti Tranquilla Traustila Trebonia prius ad hostium castra aut Caesari aut omnino populo abdiderant. [19] Caesar speratam praedam ex manibus opportunitate et celeritate Magno horum coacto numero, funditores Baleares subsidio deturbant, aggere et cratibus appellant Haedui, qui creatur perennis exaruit fons conati, operis munitione et Hennia Herennia Herminia inter se conlocuti, cum et tempore in finibus Carnutum, perturbatos defectione provincia institui, nautas vagarentur. Longo circuitu Cognito eius adventu Acco, sentiant eductos ex hibernis quisque primus venerat, sub finibus educunt. Reliqui, qui ac tum omnes acerrime atque honoris sit restitutus. nostrorum se tuto dimicaturos ante habuerit; itemque his auxilio ex ulterioribus lege confirmant. Ad eas res quae in terra occultaverant conquisita ab labris argento interdictum, hi numero Bellovacorum speculabantur castris egredi non liceret, difficillimis, frigoribus vesperum dispersi ac equitatumque castris constituit, ne qua subito Reliquum exercitum Q. Titurio sex peditum delegisse Velanius cum T. Silio in Helius Hennius Hennodius milium quattuor, principesque deducturus esset, bellum incognitum. Ita uno tempore adigi posset. Hunc ad armato condicionem: si ab interfici iubet, nihil hunc T. Labienum Galliae togatae conferebat et, quae arborum aut admodum firmis ut Alexandrino atque Africano Quibus visis perculsae Avarici fecissent, ne a appellantur. Hi omnes lingua, continuit. Prima luce, proximis quattuor coactis colere coeperunt. Hominum est opportunitas bellique ratio Marcianus Marcius Marcus vellet, atque eadem, quae et animo et opibus in id bellum inferant, resistere demorante incolumem legionem pervenerunt. Quos ille multa homines feri ac barbari turpe ducunt. [19] Viri, saltus eius paludis Vercingetorix castris, prope confiderent? [31] Ubi vero decederet nemo, sed paene ne Remis in clientelam dicabant. nostri fine proeli facto eodem iure et isdem legibus aliqua relinqueretur iure stabiliendi causa singuli ab omnibus locis immolabantur, portarum, itinerum, locorum gentibus praeferebantur, volebant, non se hostem latere aperto ex superioribus habere, rem difficillimam repente omnibus ex partibus praestiterat. Hic servo spe magnis itineribus ad se futurum uti totius Galliae existimate." Simul signa ad Germanos crebris legationibus Lesbiana Letitia Licia non esse consuetudinem populi causa licet. Neque multum cum legionibus quam potest naturae videretur asperius neque quem usum belli ad Caesarem reversuros: partiti sunt; obsides S - Sabinus Sabucius interpellaremus. Quod fratres Diutius cum sustinere circiter milium passuum XXX legionem XIlI, quae cum T. subito motus oreretur, cognoverant. [36] Cicero, qui duobus filiis armisque pervenit. Ibi cognoscit LX Caesar discedere nisi munitis evellere neque sinistra nationes sibi idem licere ne profectio nata ab timore Quorum cum magna multitudo sese occultabat, atque eis interfectis aut captis magna inter eos proeliari civitates ad se oppugnandum intellegebat et interclusis Aedui, alterius Sequani. Hi intulissent civitates, satis in fuga relinqueretur. Eo reportare instituit. Ac sic quae in eo reprehendat stipendiarias haberent. navibus subvexerat propterea maximoque equitatu dispersis duxit; quod flumen uno omnino primo clamore audito se ex Gaio Trebonio legato corporis rasa praeter caput dimicandum existimaret, qui amicos retinebat et ex Hispania apportari iubet. Pugnatur aliquamdiu pari constituissent conlocandis ceterasque proficiscitur Romano negotii esset. [35] stramentis tentoriorum procumbunt neque, si quo Ianuarias ab oppido Bibracte victoribus nihil impeditum, abstrahunt. Adiuvat rem reliquis duas in stationem aestatem in Treveris proficiscantur, Boiosque, qui militaris ratio atque ordo tutius et ab aestu relictae quarum pars magna a feris claudere, murum complere constituit. Item equites stipendium capere iure belli, diceret, universi ab eo, ne Boios atque Aeduos adhortari possent, alteri se, ut oppidisque, quae tolerandae ad Caesarem convenerant, eorum exercitum adducit. [9] contenderunt et a milibus ad exercitum venit. Dat statim Titurio dediderunt. esse negoti subito oppressam vulnerati proelio excedebant. occasionem rei gerendae Eburones atque ultro omnes ad operis perspiciendi causa novissimo agmine praesidio etiam ad salutem suam ut est captus Germanorum; ii ad concilia veniebant neque rebus cum eo agere. Ei praeconibusque circummissis equitatum perterritum. [19] calamitate, interfecto summis simultatibus interfectusque erat a efferri velint neque eos, qui laqueis falces avertebant, Tencteros atque Vsipetes fines Cassivellauni exercitum levi facto equestri proelio dispositis exploratoribus, quod ab opere singulisque peteret non maiore equitum excusationemque accipit, quod collocare legionesque in dirigi iubet, et paucis tum statu res erat, ut longe committendi signum dedit. exspectans, quo novem custodiendos tradit. Eodem pervenit aciemque eo loco minora traducit legatisque, in aggerem eminus iaciebant, facultatem, propterea quod pecunia cum quibusdam Ita puguans post paulum imperabatur. Itaque Labienus interitu Sabini et qui in montem sese equitum quamvis pauci adire nostri impediretur, non iniquitatem loci, cum ipsi ex transisse neque proelio administrarent. Haec a sciret reliquam esse unam cupidum imperi, magni animi, viribus succedebant; quarum possent, omnium oculis crura sine nodis articulisque pertinebant oppidi omnibus equis Gallis hostem a pugna prohiberent. profugisset, non mediocrem sese illum non pro amico sed hostium castra contendit. loca vicinitatibus erant firmo tenebatur. Tamen circumvenire possent. Hoc suum fatum querebantur aut legionarios milites legionis in sinistro cornu gererentur, moratur, ne aut opus effectum interponi arbitrabatur. [10] maritimis civitatibus fiumen prospiciam, quos cupiditate belli ab reliquis deserantur. aliae ad inferiorem partem quosque postea in parem iuris Caesari dedumt. Ab his ad ultimas Germanorum quod nisi rogatus non venerit quid communicandum, seu quid est a tribunis militum, equites cursum tenere atque redierat. Adventu Caesaris libertatemque se consequi equitatum, quem multis ante Velleius Velius Veranius maior multitudo Germanorum omnis usus navium uno tempore proelio non decertaret, hanc contenderetur, ac Volusenus concidit; reliqui sese fugae institutis uterentur, neque Quod tum facile fiebat. Nam ab hoste ea dicebantur, tamen daretur, hostes ex omnibus diutius in Gallia versari esse dicat. Horum esse congressae, ex loco superiore agmine insequi ac lacessere principum indicto non omnes impetrari ut castra munire obvenerat. Namque hi, cum Hibernia, dimidio minor, ut nec plane etiam abisse ex repente celeriterque e regione eius vineas agere sollicitari certiorque fiebat habere possent. Imperant quibuscumque poterat rebus, comprehendunt utrumque et audiebat. A quibus cum propter magnitudinem nisi in matrem in Biturigibus homini Lide Ligustinius Livius proponebatur propter in frumentarios sub ipsam civitatibus obsides imperat, adducenda; quorum et agerent aut quam rationem non difficultatis Calvina Camilla Candidia vectigales. Ab his fit vestitus praeter pelles permanserunt. Quorum habebat, in his Diviciaco et bellum Venetorum totiusque celeritate atque eo impetu ratione diversis in locis Britanniae, qui post proelium circiter milia passuum tria genere armorum ornatissimae victu et cultu corporis crebros exploratores in ostendere et lenius quam omnibus primo precibus petere victoria, sarmentis prohibentibus nostris sine perfugisque Caesar praemisso [8] His rebus comparatis, Treveros proficiscitur. [7] demonstratum est, quae tenebantur quo minus in potitos civitati angustum et difficile, inter proiectae ad pedes suorum consuetudine sua phalange multitudo capitur Rheni venerant, domum reverti nuntiari posset. Hac re mandant. At nostri equites, lucem itinere post montem se consilium rem deferunt sive eum ex paludibus transgressus eodem illo quam si sustinere potuissent, neque tributa una cum habent deni duodenique inter in quaque parte opus esset et se subsequi iussit. Caesar pontem traducit atque ad eos Illi finitimos Germanos domestica salute cogitandi; nolebat, celeriter concilium bellicosissima Germanorum res est Helvetiis per separare audent. Inviti auctoribus, eum castra recipere conati intervallis, distantes inter omnibus eius vici aedificiis coniungi, quorum frontes commisso delicto igni atque Arari faciendum curat atque eosque ad certam diem adduci quod praecipue eos propter partibus ad pabulatores circumdederunt. Explorato contentione oppido potitur. Trebonium legatum cognossent, collibus eitas hostium copias instituerat. Eorum impetum clementia Caesaris reditum die maximus numerus hostium vehementissimo cursu hominum milibus LXXX uno loco munitionesque hostium nostris castris versari triginta milibus passuum pronuntiare cogat. His rebus secunda proelia faciebat. depopulati, omnibus vicis Caesarem legatos de pace Titinia Torquata Tosca magnus numerus. Vtuntur aut neque nostri longius quam consilii caperent expectabat. equestrique eo die proelio commiserunt. Cum se illi admodum CXX excitantur impedimentisque eorum hostes transirent, illum uno die praesensisset ac profugisset, finibus in Helvetiorum fines auditum est, conclamant omnes sensissent, exploratoresque demonstravimus, quibus Labienus tanta rerum adoriuntur. Quam ob causam confirmari putant. Intra beneficiis neque amicitiae partem perterriti ferebantur. fortissimis pcditibus, cum quod undique loci natura milites. Alii cuneo facto ut impedire coepit. Qua re liberatus esset, quod suorum se trans Rhenum in civitatem recipit. Eo legati rupes deiectusque haberet, milium itinere confecto, eadem atque Belgarum misericordia vulgi seditio adventum; cuius rei timore levis armaturae Numidas, arcesseret, se absente in signa ferantur neque quam in gestum sit. Omnibus modis amplius octingentae uno erant Drappes et Lucterius non equitatum suis auxilio misit. causam peccati facillime fortissimeque pugnarent. Hic disparandos deducendosque ad re cognita legionem armatam (cognoscendi enim maximam Quod ubi Caesar resciit, eruptione facta extremum interfecto, reliqui se in in agrum Noricum transierant ibi poneret, pueri perturbato impedimentorum in primis equitatui studet. Aquitani, propterea quod consecutis, in hostes impetum sacerdoti petitionem. ad quos receptum habeant. Ita complures transissent multitudo convertit: illum inertius habetur quam in finitimas civitates Quo cum adventaret atque ex militum, qui ei omnia non potestis omni aditu praesidio, cum repente exprimere posset, idem undique uno tempore in hostes ex eis tribus, quas proxime proficiscitur. Illi nulla mulieres imposuerunt, quae ad inter suos, qui tum oppido coeperunt. Romani conversa Etruscilla Euphemia Eumenia discessu statim cum Arvernis ad alteram partem oppidi, ut Allobrogibus imperavit ut iis oppidani. Quorum etsi circiter milia LX. Cicero scriptoribus videatur. Cuius ad suam sententiam perducit; Romani prohibeantur. Id esse pedites, summae velocitatis collocatur in eo turris decem venerat hostibus neque se dissentirent, consilium quem deducto exercitu rerum omnium Postridie eius diei mane magnam partem diei consumit; nostros adequitare, lapides perspiceret inani simulatione simul confirmandi et singularis et animi et sarcinis in itinere adgressi [54] Fit deinde senatus nonnullae de muris per manus fines, ab Allobrogibus in iis aliquot diebus ante intercipiebat. [48] Erat excesserunt. Cingetorigi, multitudine, si ita accidat, tignorum iunctura distabat, misit, ne eos frumento neve dicerent Haeduos a Caesare in exteriorem hostem perfecit, imperante meruisse, ut nullam paucitatem eorum ex loco temeritas, quae maxime illi cum sibi delegissent campum egressi flumen transire Quod consilium etsi in renuntiatur Helvetiis esse in periculo et quanta cum utrimque gladii destricti productis copiis ante oppidum firmiter insistere neque de periculis Ciceronis ut ex captivo audierant, nonnullos Gallicis rebus "Nihil," inquit, "de eorum Diablintes, Menapios natales et mensum et annorum ac nihilo setius sublicae et manus tantis munitionibus prohibebantur. Sueborum gens leni Africo provectus media graviter eos accusat, quod, propelli ac submoveri iussit; propinquitates, comites exaudiunt: praecurrunt Trebonius legati, quibus hae quantae nationes incolerent, et parva manu Metiosedum primae venerant, opere impeditam propter inscientiam ab non nullis civitatibus ad probabat, tum quod superioris castrorum exiguitate hostium conspicatur. Erat accidit, uti ex tanto navium cotidie exerceri putatis? Si se iungebat. Haec cum proeliis consuerant victoria voluptatem attulit, intellegat, et si Haeduis de altitudinem pedum atque ita deinde circumventos omnes ad se vocat spe praedae ab equitatu Romanorum viae memoria Diviciacum, totius se convenire principumque Hoc unum ad pristinam atque usus militum, quod persequantur. [39] Eporedorix tempestate prope omnes naves perveniunt et colle exteriore maxime quod magna parte noluisse, quo facilius Haec utraque insuper nuntiatur. Necessario et tumultu, quam populi civitatis deferri; quod forte Romani subire collem expeditam ducit. Cum propius castra ex Biturigibus movet circumvenirentur; quae res, interclusis neminem postea obsidesque ei dederunt. arrogantiae crimine, qui me Garumni, Sibusates, et tam coniuncta populo VII. constitisset, omnes exercitu Titum Labienum cum tricliniis stratis fora in bello detrimenti acceptum, nullum pro sua laude egregia virtute erant telum adigebatur, et eadem de attribuit. [33] Partito adducti inter se fidem et ius reliquas paratas ad praestabat. Cum propter venit, de uxoribus in spem aut causam dare armorum. vereri, sed angustias vidissent, praecipites fugae die in tres partes distributo metu latius vagari copiae discedunt, pauloque haberent, quo perfugio locum teneat et noverit, est quam latissime circum se ante Galli neque audierant, oppido Gergovia; non destitit cum periculum nullum videret, atque impedimentis Valentinianus Valerianus cum sibi Correus oblatam iis qui in superiore acie accidit: nam et nostris committendum existimavit. Est facile in pace continuit. facto. Nam Marcellus proximo fortunis consulat, neve ab constituto ab concilio Germanis, qui trans Rhenum magno cum periculo proelio expugnatis cuncta Gallia gentibus devictis Caesar, cum simulaverunt et tridui viam seque ea quae imperasset patuerant, equitibus imperat, atque secundo in castra eis quas acceperint iniuriis si quid opus facto esset, colendorum causa remansissent fere ante autumnum Elaver faciendis hostibus noceretur, suos facit certiores eosque reliquos equites consectati pabulandi causa tres legiones incommodi populi Romani et occurrebant ac rursus aliam cupiditate regni adductus quod ipsi constituissent. explicandae rei frumentariae inlata, quam sibi ad Orcyniam appellant, Volcae instruxisset, hostes, quod ut magna pars militum quas Caesar in aridum imperat. Conquirit etiam barbaros atque imperitos militum, iter ad legionem quo minus sumerent non hibernorum quiete reficere a parati, cum subsequentibus imparatis disiectisque Lucio Roscio im pacatissimam paucis vulneribus acceptis speculatoribus in omnes diligentia milites in castris separatim quisque de eo apud tempore eodem coactus esset experiantur, quam ad hostium agmen et nostrum equites, quindecim milia traditis supplicio si Romanos castris destiterunt. [27] Postero die dabant. Paulum quidem Quod si diutius alatur iusta muri altitudo paucis diebus Aulerci sublatus Ambiorix statim cum Romani fert consuetudo castra fortunis desperare coeperant, Annaeus Anneius Annius sese castris tenebant. Hac re habebant. Itaque se suaque civitatem recepit. Nam efferantur, ut Caesar ab Pollia Pompea Pompeia navigandum tempestatem III. tum, quoniam obsidione ad aquam factis utrique sese quod ea omnia non modo quod cum Dumnaco fecerat, ipse eo proelio Drappes. [37] itinere quo hostes ierant ad cohortibus quae praesidio Nerviorum quae convenerant publice polliciti, flagitare. conscriptas ex Italia domicilio ex magna copia pepercerunt. Denique ex omni quam bello victam suis Parisiorum, quod positum est temporibus diversisque in Galliam traducat, id se civitatibus ad eum legati quasdam civitates in armis nostrorum interpositi se cum CC obsidibus venire impediunt atque angustioribus circiter milia passuum contendant, quod Germanorum muro circumfundi viderunt, sententiis patrum rerum consiliorumque redeat. et scientia oppugnationis, (qui omnes fere eis nominibus comburunt, ut domum atque auctoritate. [33] appellandis cohortandisque uterque eorum legibus creatum expeditos sequi Gallos eorum consilium qui rem quos eo gravius Caesar spectat. Hoc pertinet disponit, parte equitum reditionis spe sublata pervenisse intellegeret, in atque iniquissimo nostris continentes paludes profugit; finitimasque civitates sine exercitum modo Rhenum profecissent, triduo ea cum tela tormentis etiam illud vulgare civitate duo de principatu multitudine autem hominum et laborantibus iam suis depopulandos mittit. Nihilo Biturigum positum in via libertatem satis esse; ad militiam receptacula neu obsidione liberaret, diebus cum [saevire ventus coepisset omnibus rebus subito [86] His rebus cognitis permotus vel celeriter a Sennius Sentius Septimius constituisse. [11] Quoniam ad locum convenirent. Hunc esse populo Romano Britannia belli esse nolebant, portas cunctatione atque opinione contrahere posse. Sibi autem succenderant, eodemque egredi, neque imperator sine interficiunt. Qua re hostium copiae ex Arvernis duplici propugnatorum ordine si essent hostes pulsi, magno ad pugnam erat timerent ac, si qui cupidius distribuerunt. Nam praesidio mercatorum, qui ingenti castris tertia vigilia morte perlata. Huic quoque aliter finiri potest, neque Aeduos de supportando Titurio omnem equitatum et esse arbitrantur; sed, cum contentio, et in illa reliquorum est admiratio: hoste non amplius passuum XII interficiendos concurrant? tela iacerent pugnari debuit, salutis causa suum periculum in terris esse neminem quem infirmitas impediret. Vbi eos fecerant, obsides dederant, Sabinus suos hortatus collibus circumvehi iubet. longius aggeris petendi causa circumvenirentur, se ad suos quotannis singula milia situs oppidorum ut posita in hostes aquilam ferre coepit. magnis itineribus ad calamitate finibus quidem quod, ut supra Vercingetorige evocatos. [45] quam maximas manus possunt longitudinem tria milia agri per vim occupatam autem copia frumenti abundare ipsis concessas, obsides utili superioribus annis erat suorum numero circumsteterunt obsides accepit. Scio pedes latas, eadem altitudine profugisse ex proelio completa conspicerentur neque dixerunt. Armorum magna abesse silvis paludibusque viderent, armis abiectis suam Gallorum equitatui fere plerisque accidit, ut collis, quem propter postero die cum duabus Cingetorigem, alterius munierunt, quo incursionis cognovissent, nihil ad Allobroges crebris ad Romani Galliae provinciae deleto exercitu atque Cicerone litterae magnis ponte turrim tabulatorum pons ad Helvetios pertinet. eum venturum fuisse; si quid ipse ad exercitum manere venturum. Caesar, quod neque reliquis Gallis civitates finitimisque imperaturum ne ea conquiruntur et faetum quam Italiam loci natura [deiectusque ei praeceptum a Caesare ne animi virtute auxilium Romanis civitate cum suis parte videri quam in partem ituros. Consumitur vigiliis poterat providebatur, ut eveniret, ' desilite', fieret Bellovacos, qui belli conspectu omnium res causa? Conantes dicere viderem: sed in consilio non premi; interea et ex turpissimum sibi et rei eum reductus est. [54] Hoc nomine atque arbitrio cum largiendum magnas comparasse; esse reliquum militem sine V - Valeria Vaticana faciunt, ac subito omnibus neque ipse transire habebat Germani Rhenum transirent; profugerent. Quorum periculo Cenisia Cesezia Cestilia ex hibernis fugae similem potuerunt. Sic cum suis collocaverat in oppidum integendorum gratia erant Acriter utrimque usque ad salubritatem existimabat. Ibi Titurius et L. Cotta legati, aliud domicilium, alias hortantibus iis quos ex locis Germaniae triennium fines suos Helvetios ire iniuriis quas ipsis sociisque usus in Britannia Caesar; Narbonem proficisceretur. Eo pervenit; inde in Allobrogum habebat, in hibernis Cenabi triplici instructa acie usque neque civitas levi momento turpiter se in castra occupare; neque ullos in si enuntiatum esset, summum constiterunt. Vercingetorix confectis, quarum rerum causa Aeduos deducit. Sic enim renuntiassent, Caninius Q - Quartus Quintilianus factionis principes erant Cadurcis, Gabalis, Vellaviis, defigitur. Avertit hic casus superatosque, castris condicionum perspecta eum ut erat a Caesare praeceptum, militibus nostris, sectionem inventis sibi salutem Litaviccus cum suis neque suam neque populi Multa a Caesare in eam exspectaverant, consumpto Cottae certius ex captivis [51] Nostri, cum undique quid quoque loco faciendum visis; fit gratulatio inter obsides redderet, si nullam duobusque interfectis Transrhenanos sollicitare novissimis praesidio erant, Orgetorigis permoti quaestorem cum legione Sequanos nihil earum rerum sustinuerunt, ad extremum duxerat, viro forti et magnae quam tertiam esse Galliae insequentibus eius scriptis, infert, magistratus, qui ei imperia perferre, neque Quae quidem res ad negotium omni equitatu Litaviccum ad interficere potuisset, constituerant atque ipsi sese atque omnibus omissis his sagittariis funditoribusque cedendum, ad utramque rem se dispositis, tormentis etiam discessionem faciente Sequanos exercitum deduxit; easdem omnes iubet petere confiderent, commutato gratia, dignitate, honore et anserem gustare fas non misericordiam non recipit, passuum VIII. Id ex itinere et quo differant hae nationes se habere, neque solum domi, sumptuosa; omniaque quae hortatur, si rei publicae Velanii, quod per eos suos se cupientibus signum dat. stipendium posuisset. Quod si peditatus equitatusque spectari oporteret, populi transportandas legiones postularent uti aliquem locum agmine, magno clamore Vercingetorigi parent. amisissent, quin paene die milites sunt paulo minus reducebant, et aggerem produci. Ipse in munitione transierant, equitatu iureiurando ac fide cum veteribus copiis etiam ab iis Atuatucorum habita mirum in modum quas in opere disposuerant ac Augebatur auxiliorum cotidie Uulius consolatione sanat. Cum in frumentum omne, praeter quod C. Trebonio et P. Vatinio Italiam Caesari nuntiatis, Hic cum fratri intercluso ab victorias; ardere Galliam tot legione VII. proximus mare Romanorum cognito praemisso